Ακούστε το podcast
Τι θα συζητήσουμε
«Πας σε Ψυχολόγο; Είσαι σίγουρα τρελός»
«Δεν μπορώ να πάω σε Ψυχολόγο, τι θα πουν οι συγγενείς;»
«Μόνο οι προβληματικοί ή οι τρελοί πάνε στον Ψυχολόγο»
«Γιατί να πάω σε Ψυχολόγο, αφού έχω τον/την κολλητό/ή μου, δεν τον χρειάζομαι»
«Μπορώ να λύσω και μόνος/η μου τα προβλήματά μου, η ψυχοθεραπεία είναι χρονοβόρα, εγώ θέλω άμεσα λύσεις»
«Δεν έχω τίποτα, εγώ δεν χρειάζομαι ψυχοθεραπεία. Οι άλλοι να αλλάξουν».
Φράσεις που ακούμε πολύ συχνά να λέγονται, υπάρχουν πολλοί μύθοι γύρω από την Ψυχοθεραπεία, τον Ψυχολόγο και γενικά την Ψυχική Υγεία, διάφορα ταμπού γενεών, όπου σιγά σιγά με το πέρασμα των δεκαετιών αρχίζουν να «καλμάρουν», αγκαλιάζοντας και δίνοντας την απαραίτητη φροντίδα στη Ψυχική μας Υγεία.
Να θυμάσαι κάτι…
Ο Ψυχολόγος μπορεί να σε βοηθήσει μόνο όταν εσύ ο ίδιος έχεις αποφασίσει συνειδητά, ότι θα του επιτρέψεις να σε βοηθήσει και να είναι συνοδοιπόρος σου σε αυτό το θεραπευτικό ταξίδι που θα ξεκινήσει.
Στο σημερινό επεισόδιο της LearnHealth με καλεσμένη την Ψυχολόγο και Εγκληματολόγο κα Ιωάννα Σκλιάμη, θα συζητήσουμε και θα αναλύσουμε διάφορες πτυχές γύρω από την ειδικότητα του Ψυχολόγου, σε τι μπορεί να βοηθήσει, πότε να επισκεφτώ έναν Ειδικό Ψυχικής Υγείας αλλά και πώς να επιλέξω τον σωστό για εμένα Ψυχολόγο.
Απομαγνητοφώνηση
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Καλώς ήρθατε στα podcast επεισόδια της LearnHealth, τον απόλυτο προορισμό γνώσης και ενημέρωσης σε θέματα που αφορούν τον τομέα της υγείας, της ευεξίας, αυτοβελτίωσης και γονεϊκότητας. Στην LearnHealth πιστεύουμε πως η καλή υγεία, η ατομική ανάπτυξη, η βελτίωση των προσωπικών και επαγγελματικών σχέσεων.
Όλα ξεκινάνε από τη γνώση και τη σωστή ενημέρωση. Και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας καθώς και να ενημερωθείτε σωστά από το να συνδεθείτε με έναν επαγγελματία υγείας με εξειδίκευση σε έναν από τους παραπάνω κλάδους.
Είμαι ο Διονύσης Φιλιππόπουλος, συνιδρυτής και project manager της LearnHealth και σας καλωσορίζω σε ένα ακόμα επεισόδιο με την κυρία Άννα στη στήλη Αναλύοντας, όπου σήμερα θα συζητήσουμε το γιατί να επισκεφτώ έναν ψυχολόγο και σε τι μπορεί να με βοηθήσει.
Εισαγωγή
Καλησπέρα κα Σκλιάμη!
Ιωάννα Σκλιάμη:
Καλησπέρα κύριε Φιλιππόπουλε. Καλησπέρα και σε όλους τους φίλους μας ακροατές. Σήμερα μαζί σε ένα ακόμη podcast θα αναλύσουμε ένα θέμα για το οποίο ερωτάμε συχνά. Γιατί να επισκεφτώ έναν ψυχολόγο; Σε τι μπορεί να με βοηθήσει καλύτερα από έναν φίλο. Οπότε νομίζω ότι σήμερα στο σημερινό μας podcast ίσως λύσουμε τυχόν απορίες των ακροατών μας.
Ποιο το αντικείμενο εργασίας ενός ψυχολόγου
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ωραία! Θα συμφωνήσω! Ναι, το έχω ακούσει και εγώ συχνά το έχω αναρωτηθεί και ο ίδιος. Οπότε νομίζω ότι αφορά πάρα πολύ κόσμο. Πάμε να δούμε λοιπόν. Να ξεκινήσουμε όπως κάθε φορά, με έναν ορισμό που θα μας βοηθήσει στη σημερινή συζήτηση. Τι είναι ψυχολόγος; Ουσιαστικά.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Όπως και σε κάθε podcast μας, έτσι και σήμερα ξεκινάμε με την έννοια αυτού που αναλύουμε. Πάμε να δούμε λίγο τώρα το τι είναι ο ψυχολόγος. Αρχικά να πούμε για όσους δεν το γνωρίζουν η λέξη ψυχολογία είναι σύνθετη και ετυμολογείται έτσι από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις ψυχή και λόγος. Κυριολεκτικά να πούμε ότι σημαίνει μελέτη της ψυχής.
Η ψυχολογία λοιπόν είναι μια εφαρμοσμένη επιστήμη που ασχολείται φυσικά με την επιστημονική μελέτη της σκέψης και των συμπεριφορών καταρχήν των ανθρώπων, αλλά και με τις λειτουργίες του οργανισμού. Οι οποίες όμως σχετίζονται με τη συμπεριφορά.
Η ψυχολογία να πούμε ότι έχει ως άμεσο στόχο την κατανόηση της συμπεριφοράς των ανθρώπων τόσο ως άτομα όσο και ως ομάδες στην κοινωνία έξω, προσπαθώντας έτσι να εξάγει θα λέγαμε γενικές αρχές αλλά και να ερευνήσει ειδικές περιπτώσεις με τελικό στόχο να ωφελήσει την κοινωνία μας.
Οι ψυχολόγοι να πω ότι η έρευνα με θέματα όπως είναι η αντίληψη, η νόηση, η προσοχή, το κίνητρο, η λειτουργία του εγκεφάλου, η προσωπικότητα, η συμπεριφορά, ακόμη και οι διαπροσωπικές σχέσεις που συμπεριλαμβάνουν θα λέγαμε ψυχολογική ελαστικότητα, οικογενειακή ελαστικότητα και άλλες τέτοιες σχέσεις.
Η ψυχολογία έχει περιγραφεί ως ένα κομβικό σημείο της επιστήμης, με τα ψυχολογικά ευρήματα να συνδέουν τις έρευνες που γίνονται αλλά και τις προοπτικές από τις κοινωνικές επιστήμες, τις φυσικές επιστήμες, την ιατρική αλλά και τις ανθρωπιστικές επιστήμες. Οπότε ένας ψυχολόγος ασχολείται φυσικά με την ψυχική υγεία ενός ατόμου, με τη συμπεριφορά, με την προσωπικότητα, με διαταραχές, ότι ο καθένας έχει θέμα.
Ποιες οι διαφορές με ένα ψυχίατρο
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Το επόμενο που θα ήθελα να ρωτήσω κα Σκλιάμη και υπάρχει σίγουρα απορία σε πολύ κόσμο τις διαφορές μεταξύ του ψυχιάτρου, του ψυχολόγου και του ψυχοθεραπευτή.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Υπάρχουν όντως διαφορές και όντως το μπερδεύουν πολλοί άνθρωποι. ο Ψυχολόγος διαφέρει από έναν ψυχίατρο και από έναν ψυχοθεραπευτή. Πάμε λοιπόν να δούμε τις διαφορές. Αρχικά ο ψυχολόγος να πούμε ότι έχει σπουδάσει ψυχολογία, σαφώς και εστιάζει κυρίως στο ψυχολογικό μέρος των δυσκολιών του ασθενούς που εστιάζουν στη μελέτη και την έρευνα της ανθρώπινης συμπεριφοράς αλλά και της προσωπικότητας, όπως είπα παραπάνω.
Ασκεί το επάγγελμα φυσικά του ψυχολόγου μόνο κάποιος που έχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και να πούμε ότι μετά το πέρας των σπουδών του έχει τη δυνατότητα να ειδικευτεί σε κάποια προσέγγιση. Δεν έχει τη δυνατότητα χορήγησης φαρμάκων.
Από την άλλη ο ψυχίατρος είναι γιατρός που η αρχική του εκπαίδευση είναι στην Ιατρική Σχολή και ύστερα στην ψυχιατρική ειδικότητα και είναι εκείνος ο οποίος μπορεί να αντιμετωπίσει όλο το φάσμα των ψυχικών διαταραχών, από τις πιο ήπιες έως και τις πιο σοβαρές.
Είναι να πούμε, εξειδικευμένος γιατρός για τη θεραπεία ψυχικών διαταραχών και ως εκ τούτου φυσικά μπορεί να αντιμετωπίσει ψυχικώς πάσχοντες με ψυχοθεραπεία, αλλά και να συνταγογραφήσει, εάν αυτό είναι απαραίτητο σε σχέση με τον ψυχολόγο που δεν μπορεί να συνταγογραφήσει.
Έχοντας λοιπόν μια πιο σφαιρική γνώση για τη λειτουργία του εγκεφάλου, ψυχίατρος μπορεί να διαγνώσει την πιθανή οργανική αιτία, θα λέγαμε μιας ψυχικής διαταραχής και φυσικά να παραπέμψει τον ενδιαφερόμενο, τον θεραπευόμενο, τον πελάτη στις κατάλληλες ιατρικές εξετάσεις.
Να πω σε αυτό το σημείο κύριε Φιλιππόπουλε, ότι η ψυχίατρος μου ψυχολόγος ψυχολόγος με ψυχίατρος μπορούν να συνεργαστούν. Πάμε τώρα να δούμε για τον ψυχοθεραπευτή. Ο ψυχοθεραπευτής έχει εκπαιδευτεί σε μία ή και παραπάνω ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις.
Να πούμε φυσικά για όσους δεν το γνωρίζουν, ότι υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις. Εγώ θα αναφέρω κάποιες γενικά. Είναι η γνωσιακή συμπεριφοριστική ψυχοθεραπεία, είναι η συστημική, είναι η γκεστάλτ ψυχοθεραπεία, η υπαρξιακή, προσωποκεντρική και άλλες.
Ο κάθε ψυχοθεραπευτής επιλέγει την προσέγγιση που του ταιριάζει φυσικά καλύτερα, ώστε μετά να μπορεί να την προσαρμόσει και στη συνεδρία του. Και φυσικά να πούμε έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του στην ψυχολογία ή στην ψυχιατρική.
Σημασία κύριε Φιλιππόπουλε έχει ο κάθε άνθρωπος ενδιαφερόμενος να βρει τον ψυχολόγο που θεωρεί εκείνος ότι μπορεί να τον βοηθήσει και να θεραπεύσει την ψυχή του, να τον κατανοήσει και να ταιριάξει. Να υπάρχει χημεία.
Ένα παράδειγμα
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ωραία. Εδώ κυρία Στέλλα μου θα πήγαινα σε ένα παράδειγμα για να καταλάβω. Παράδειγμα: Ας πούμε ότι περνάω μια κατάσταση στη ζωή μου πάρα πολύ στρεσογόνα, πάρα πολύ πιεστική, όπου βλέπω ότι αντιδράω σε αυτήν είτε με νεύρα είτε χωρίς να έχω καθαρό μυαλό.
Επηρεάζομαι από την κατάσταση αυτή γύρω μου. Αυτός θα ήταν ένας λόγος να πάω σε ένα ψυχολόγο να με βοηθήσει, να ξεκαθαρίσω τις σκέψεις μου και να δω τι είναι αυτό που θέλω και πώς μπορώ να προσεγγίσω την κατάσταση. Πάω σε κάτι πιο απλό προτού αυτό γίνει πιο πιο σοβαρό, γίνει πιο.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Πιο σύνθετο.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Και πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Σωστά; Φυσικά μπορεί να απευθυνθεί κάποιος από αυτό που μου δώσατε ως παράδειγμα να απευθυνθείτε σε κάποιον ψυχολόγο ειδικό ψυχικής υγείας που θα τον βοηθήσει στην ουσία να ξεδιαλύνει λίγο τις μπερδεμένες σκέψεις.
Φανταστείτε ένα κουβάρι κύριε Φιλιππόπουλε, το οποίο είναι ένα κουβάρι σκέψεων. Και φανταστείτε όταν πάει στον ειδικό ψυχικής υγείας έναν ψυχολόγο. Αυτό το κουβάρι που είναι διάφορα, διάφορες κλωστές, μέσα χρωμάτων, ξεχωρίζονται, γίνονται πιο ξεκάθαρες οι σκέψεις. Πολύ ωραία.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Ένα παράδειγμα Θα πήγαινα σε ψυχίατρο. Όχι.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Όχι, Ο ψυχίατρος είναι λίγο. Αρχικά να πούμε ότι υπάρχουν και ψυχίατροι οι οποίοι είναι και ψυχοθεραπευτές.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Όχι, όχι, μιλάω στην περίπτωση της ειδικότητας του ψυχιάτρου
Ιωάννα Σκλιάμη:
Αν κάποιος απευθυνθεί σε έναν ψυχολόγο και ο ψυχολόγος θεωρήσει ότι είναι απαραίτητο να πάρει να απευθυνθεί σε κάποιον ψυχίατρο για να πάρει φαρμακευτική αγωγή. Ναι. Σε μια πιο σοβαρή όμως λίγο κατάσταση, όταν είναι. Όταν η ψυχοθεραπεία από μόνη της δεν μπορεί να βοηθήσει, οπότε συνδυάζεται με φαρμακευτική αγωγή. Ωραία.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Οκ, έδωσα ένα παράδειγμα για να βοηθήσω στη σκέψη και των ακροατών. Άρα μιλάμε ότι σε καταστάσεις οι οποίες είναι πιο ήπιας μορφής και ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί, αν δεν μπορεί να το αντιληφθεί αυτό, θα το αντιληφθεί ο ψυχολόγος στον οποίο θα απευθυνθεί.
Αν είναι πιο σύνθετο, ίσως χρειαστεί μια ψυχιατρική παρακολούθηση ή μια επίσκεψη σε ένα ψυχίατρο. Και ο ψυχοθεραπευτής ουσιαστικά είναι μια προσέγγιση που μπορεί να είναι είτε από κάποιον ψυχολόγο είτε από κάποιο ψυχίατρο με εξειδίκευση στην ψυχοθεραπεία, ώστε να τον βοηθήσει να βρει λύσεις στα δικά του προβλήματα.
Σωστά; Σαν γενική. Σαν γενική γραμμή. Πολύ ωραία. Πάμε λοιπόν τώρα όσον αφορά την ψυχοθεραπεία. Είναι μια θεραπεία που μπορεί να γίνει και ατομικά και σε ομάδες.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Φυσικά υπάρχει η ατομική ψυχοθεραπεία, η οποία φυσικά γίνεται και δια ζώσης και online. Ότι επιλέγει ο καθένας. Και υπάρχει και η ομαδική ψυχοθεραπεία. Η ομαδική ψυχοθεραπεία στην ουσία είναι αποτελείται από σίγουρα πάνω μια ομάδα τουλάχιστον πέντε άτομα για να πούμε ότι είναι ομάδα.
Ατομική συνεδρία σε ψυχολόγο
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ωραία. Αν πάμε λοιπόν στην ατομική ψυχοθεραπεία για να έχει μια εικόνα κόσμος, γιατί πολλούς μπορεί να τους αποτρέπει ο χρόνος. Ζούμε σε μια εποχή που όλα τρέχουν, πιεζόμαστε με το χρόνο, οπότε το να να σκεφτεί κάποιος εντάξει να κάνω μια ψυχοθεραπεία ναι μπορεί να με βοηθήσει, αλλά πού θα βρω εγώ τώρα 3 ώρες κενό και 4 ώρες κενό; Πάμε λοιπόν να μας πείτε μια ατομική ψυχοθεραπεία; Πόση ώρα μπορεί να διαρκεί;
Ιωάννα Σκλιάμη:
Πολύ σωστή ερώτηση θα έλεγα κύριε Φιλιππόπουλε, γιατί ο χρόνος σχετικά με την ατομική ψυχοθεραπεία είναι κάτι το οποίο απασχολεί πολλούς ανθρώπους, ιδίως στη σημερινή κοινωνία που ο χρόνος καταλαβαίνετε, πιέζει, η καθημερινότητα πιέζει, οι υποχρεώσεις.
Που θα βρω το χρόνο; Στην ουσία. Που θα βρω χρόνο να αφιερώσω στον εαυτό μου να το πούμε λίγο πιο ολοκληρωμένα. Επομένως, ένα από τα πρακτικά ζητήματα που υπάρχουν στην ατομική ψυχοθεραπεία είναι η χρονική διάρκεια. Δηλαδή πόσο διαρκεί μία ψυχοθεραπεία είτε δια ζώσης είτε διαδικτυακά.
Να πούμε ότι ο θεραπευτής και ο θεραπευόμενος είναι τα πρόσωπα που καθορίζουν από κοινού τους στόχους και τη λήξη της θεραπείας, τον κύκλο. Δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη και προκαθορισμένη θα λέγαμε διάρκεια μίας συνεδρίας, καθώς φυσικά η κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και ο κάθε θεραπευόμενος διαφορετικός.
Υπάρχουν περιπτώσεις που η διάρκεια της θεραπείας είναι σύντομη, υπάρχει και άλλες. Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις που έγκειται λίγο σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα η θεραπεία. Όμως μία ψυχοθεραπεία Θεραπεία διαρκεί 50 έως 60 λεπτά. Συνήθως, ξαναλέω.
Σε γενικές γραμμές να πούμε ότι είναι απαραίτητο και χρήσιμο τα άτομα που αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε πρόβλημα να ακολουθούν μια σειρά από συστηματικές θεραπείες, ώστε να υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος που χρειάζεται για να φανούν τα αποτελέσματα και η θετική εξέλιξη.
Και φυσικά στον χρόνο δεν έχει να κάνει μόνο πόσο διαρκεί μέσα ή ψυχοθεραπεία που είναι 50 με 60 λεπτά. Καθοριστικός παράγοντας στο πόσο εξελίσσονται οι συνεδρίες είναι και η επιθυμία του κάθε θεραπευόμενου να δουλέψει, να κάνει την προσωπική του διεργασία.
Πόσο διάστημα χρειάζεται για να δω μία πρώτη αλλαγή;
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Οπότε αντιλαμβάνομαι ότι ο χρόνος έχει να κάνει προφανώς και με κάποιες συνθήκες οι οποίες θα επικρατούν κατά την διάρκεια της ψυχοθεραπείας. Ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να αντιδράσει ο θεραπευόμενος ή κάτι το οποίο εσείς θέλετε να επιμείνετε και δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να κλείσει στον προγραμματισμένο χρόνο.
Αλλά γενικά ερώτηση έτσι κι αλλιώς πήγαινε στο πόση ώρα διαρκεί. Ως επί το πλείστον, οπότε με καλύψατε σε αυτό. Πάμε τώρα να δούμε πέρα από τη διάρκεια μιας ψυχοθεραπείας, πόσο καιρό χρειάζεται να κάνω ψυχοθεραπεία για να δω αλλαγή σε αυτό που θέλω να δω;
Ιωάννα Σκλιάμη:
Μια ακόμη ερώτηση που γίνεται πολύ συχνά κύριε Φιλιππόπουλε. Αυτό να πούμε και πρέπει να το κατανοήσει ο ακροατής μας. Διαφέρει από άτομο σε άτομο. Να πούμε ότι υπάρχουν θεραπευόμενοι, υπάρχουν άτομα που έρχονται στον ψυχολόγο, λένε το θέμα τους και δεν ξαναέρχονται.
Το κλείνουν σε μια συνεδρία. Μερικές φορές μια δυναμική, ειλικρινής συζήτηση είναι πραγματικά το μόνο που χρειάζεται κάποιος. Άλλοι θεραπευόμενοι κλείνουν συνεδρίες για μία περίοδο αρκετών εβδομάδων ή μηνών, εστιάζοντας σε ένα ζήτημα το οποίο τους απασχολεί και για το οποίο έχουν έρθει. Έπειτα, υπάρχουν άλλοι θεραπευόμενοι οι οποίοι δουλεύουν για αρκετό χρονικό διάστημα.
Εκτιμούν ότι τους βοηθάει να έχουν ένα εβδομαδιαίο ή μηνιαίο check-in. Θα λέγαμε δηλαδή να έρχονται ανά βδομάδα, άρα 4 φορές το μήνα. Άλλοι κάνουν ανά 15. Κύριε Φιλιππόπουλε όπου η θεραπεία είναι κάτι πολύ προσωπικό, αναλόγως το ζήτημα για το οποίο έρχεται κάποιος πως από αυτό θα καθοριστεί η θεραπεία έχει να κάνει πραγματικά με οτιδήποτε χρειάζεται ο θεραπευόμενος.
Μια συζήτηση μιας ώρας, μια προσωρινή πηγή υποστήριξης κατά τη διάρκεια μιας μετάβασης ίσως στη ζωή ή μια συνεχιζόμενη εμπειρία. Έτσι, για τη βελτιστοποίηση θα λέγαμε, της σωματικής, πνευματικής, συναισθηματικής αλλά και πνευματικής υγείας.
Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός και έχει διαφορετικές ανάγκες. Ο καθένας δηλαδή χρειάζεται τον δικό του χρόνο να καταλάβει τι τον απασχολεί και πως θα μπορεί να το διαχειριστεί. Οπότε όπως καταλαβαίνετε χρειάζεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα.
Για ποιους λόγους να επισκεφτώ ένα ψυχολόγο;
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ξεκάθαρο. Πάμε λοιπόν τώρα ουσιαστικά στην ερώτηση η οποία έρχεται να χαρακτηρίσει το σημερινό μας επεισόδιο. Εκεί λοιπόν θα είναι οι λόγοι που θα με οδηγήσουν σε έναν ψυχολόγο.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Πολλές είναι οι περιπτώσεις που το άτομο αναρωτιέται αν θα πρέπει να επισκεφτεί έναν ψυχολόγο και γενικά έναν ειδικό ψυχικής υγείας. Πάμε να δούμε όμως κάποια σημάδια γιατί υπάρχουν τα σημάδια τα οποία δηλώνουν ότι ίσως ήρθε η ώρα να επισκεφτώ έναν ψυχολόγο.
Όπως εάν κάποιος βιώνει έντονο στρες στην καθημερινότητά του, το οποίο όμως τον εμποδίζει να είναι λειτουργικός. Γιατί καταλαβαίνετε ότι όλοι έχουμε άγχος στην καθημερινότητά μας, αλλά υπάρχει και το λειτουργικό άγχος. Όταν αυτό δεν είναι λειτουργικό, τότε θα πρέπει να αναρωτηθούμε μήπως χρειάζεται να παρέχουμε τη βοήθεια στον εαυτό μας.
Ακόμη, εάν νιώθει κάποιος θλιμμένος για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν τον ευχαριστεί τίποτα. Εάν αντιμετωπίζει προβλήματα σε κάποια σχέση του διαπροσωπική σχέση, φιλική, επαγγελματική, οικογενειακή ή έχει χαθεί η ευτυχία μέσα του.
Εάν έχει υποστεί θα λέγαμε ένα τραυματικό γεγονός που αδυνατεί όμως να το διαχειριστεί και αυτό βγαίνει στην επιφάνεια και τον εμποδίζει στην καθημερινότητά του. Μπορεί να είναι κάποια ανεργία, κάποια να είναι μία απώλεια ενός αγαπημένου του προσώπου, μια σοβαρή ασθένεια.
Καταστάσεις δηλαδή που μπορούν να επηρεάσουν σε υπερβολικό βαθμό την καθημερινή λειτουργία ενός ατόμου. Ακόμη, εάν διανύουμε μια μεταβατική περίοδο ή μια δύσκολη φάση στη ζωή μας, οι οποίες όμως αυξάνουν το άγχος, την ανασφάλεια και διαταράσσουν, θα λέγαμε την οικειότητα που έχουμε στην καθημερινότητά μας και δυσκολευόμαστε να προσαρμοστούμε σε μια νέα κατάσταση.
Και αυτό είναι ένα σημάδι. Εάν αντιμετωπίζουμε επαναλαμβανόμενα σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλο, πόνους στο στομάχι που ιατρικά να πω δεν έχει κάποιο πρόβλημα το άτομο αυτό, έτσι να το ξεκαθαρίσουμε.
Γιατί αν έχει πόνο στο στομάχι τώρα θα με ρωτήσει κάποιος πως συνδέεται με την ψυχή. Γιατί κύριε Φιλιππόπουλε, η ψυχική κατάσταση συνδέεται άρρηκτα με το σώμα μας; Έτσι και το έντονο άγχος που μπορεί να βιώνει κάποιος να εκδηλωθεί μέσω κάποιων παράδειγμα σωματικών ενοχλήσεων.
Ακόμη, εάν χρησιμοποιεί κάποιος θα λέγαμε ουσίες ναρκωτικές ουσίες για να διαχειριστεί ένα πρόβλημα που έχει, όπως είναι το αλκοόλ, το φαγητό, το κάπνισμα ή άλλες ναρκωτικές ουσίες. Σε κάθε περίπτωση όμως, να πούμε ότι και αν θέλετε, κατά τη γνώμη μου, όλοι οι άνθρωποι χρειάζεται και είναι ωφέλιμο να έχουν ένα δικό τους ψυχολόγο.
Όχι μόνο όταν έχουμε πρόβλημα. Γιατί σκεφτείτε ότι στο γιατρό δεν πάμε μόνο όταν έχουμε κάποιο πρόβλημα. Κάνουμε και τις προληπτικές εξετάσεις που λέμε, τις μηνιαίες εξάμηνο δίμηνο ο καθένας. Οπότε έτσι είναι ο ψυχολόγος, έτσι είναι ωφέλιμο να το αντιμετωπίζουμε πλέον. Να φύγουμε από τα ταμπού που υπάρχουν.
Πως να επιλέξω ένα ψυχολόγο;
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Αναφέρατε προηγουμένως κ. Σκλιάμη διαφορετικές προσεγγίσεις των ψυχολόγων. Εδώ λοιπόν έρχεται η ερώτησή μου στο πώς μπορώ να επιλέξω εγώ το σωστό ψυχολόγο για μένα. Ανάλογα την κατάσταση ή το στόχο που επιθυμώ να πιάσω.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Η αλήθεια είναι ότι είναι μια πολύ ιδιαίτερη ερώτηση και προσωπική. Και αυτό γιατί το λέω γιατί η επιλογή του κατάλληλου ειδικού θεωρείται μια αρκετά προσωπική υπόθεση. Αρχικά είναι πολύ σημαντικό. Ο ψυχολόγος, τον οποίο δηλαδή θα επιλέξει κάποιος, είναι φυσικά να έχει σπουδάσει ψυχολογία και να διαθέτει την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.
Η απόκτηση πιστοποιήσεων είναι ένα ακόμη αξιόλογο προσόν, καθώς φαίνεται φυσικά η θέληση του ειδικού του επιστήμονα. Για επιπλέον γνώσεις και εξέλιξη του αντικειμένου. Επίσης μπορεί κάποιος να επισκεφθεί την ιστοσελίδα του ψυχολόγου εάν έχει ή να διαβάσει κάποιο άρθρο ή αν κάνει κάποιο podcast ή να δει κριτικές πελατών ώστε να σχηματίσει και ο ίδιος φυσικά τη δική του προσωπική εικόνα. Αρκετοί ειδικοί να πούμε, καταγράφουν τις ειδικότητες ή τους τομείς που επικεντρώνονται.
Δηλαδή αν μπει κάποιος σε ένα site θα δει τα προσόντα που έχει ο ειδικός και αν προσαρμόζονται τα πτυχία δηλαδή που έχει. Όλες αυτές οι γνώσεις, αν προσαρμόζονται στο δικό του πρόβλημα, στο δικό του ζήτημα, σε επόμενο βήμα. Πέρα από τα παραπάνω αντικειμενικά κριτήρια.
Φυσικά υπάρχει και ο Υποκειμενικός παράγοντας, δηλαδή κατά πόσο νιώθεις άνετος. Κατά πόσο δηλαδή ένα άτομο νιώθει άνετο ώστε να εμπιστευτεί το συγκεκριμένο ψυχολόγο και να χτίσει έτσι μαζί του μια σχέση εμπιστοσύνης, μια θεραπευτική σχέση. Επομένως, πού θέλω να καταλήξω;
Ότι όσο όσες γνώσεις και να παρέχει ένας ειδικός που σαφώς είναι πολύτιμες και μια συνεχή εκπαίδευση μάθηση είναι πολύτιμη. Σαφώς καθοριστικό παράγοντα ρόλο παίζει η επικοινωνία. Η χημεία που θα υπάρξει μεταξύ του ψυχολόγου, του ψυχοθεραπευτή, του ψυχιάτρου, ενός ειδικού ψυχικής υγείας με τον θεραπευόμενο, για να αναπτυχθεί έτσι το θεραπευτικό, όχι για να αναπτυχθεί η θεραπευτική σχέση.
Η βάση της θεραπευτικής σχέσης. Και μετά θα έρθουν όλα τα υπόλοιπα.
Το απόρρητο κατά τη ψυχοθεραπεία
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Κυρία Σκλιάμη, πολλοί όταν απευθύνονται σε έναν ψυχολόγο, όταν μπαίνουν στη διαδικασία να βρουν έναν ψυχολόγο, ένα πράγμα που τους απασχολεί σίγουρα είναι η διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων. Πώς λοιπόν θα. Πώς λοιπόν διασφαλίζεται το απόρρητο κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής αυτής σχέσης;
Ιωάννα Σκλιάμη: Πολύ βασική ερώτηση και ευχαριστώ πάρα πολύ που την θέσατε στο σημερινό μας podcast γιατί όντως το θέμα εμπιστοσύνης. Το θέμα ότι πάω. Βασικά η σκέψη και μόνο ότι πάω σε έναν άγνωστο γιατί είμαστε άγνωστοι για τους ανθρώπους που έρχονται πρώτη φορά και θα μιλήσει ένα άτομο σε εμάς για τα προσωπικά του ζητήματα, μπορεί να ντρέπεται.
Το πρώτο πράγμα και θα σας μιλήσω και για δική μου προσωπική εμπειρία. Τι κάνω εγώ στις δικές μου συνεδρίες, μιλάω και ενημερώνω τον άνθρωπο που έχω απέναντί μου. Με απόλυτο σεβασμό. Τον ενημερώνω για το απόρρητο, για την εχεμύθεια που έχουμε να πούμε.
Ο ψυχολόγος και γενικά οποιοσδήποτε ειδικός ψυχικής υγείας δεσμεύεται απέναντι στον Κώδικα Δεοντολογίας και υποχρεούται από τον νόμο ως προς την διαφύλαξη του απορρήτου. Αυτό σημαίνει ότι ο ψυχολόγος δεν δύναται να παρέχει πληροφορίες σε τρίτα πρόσωπα σε ό, τι έχει να κάνει φυσικά με τις συνεδρίες και τους θεραπευόμενους του. Δηλαδή ούτε προσωπικά στοιχεία του θεραπευόμενου, ούτε όσα λέγονται μέσα. Δηλαδή δεν βγαίνει τίποτα έξω από την πόρτα.
Εγώ τους το λέω. Επομένως, κύριε Φιλιππόπουλε, είναι πολύ σημαντικό από την αρχή να γίνεται κατανοητό αυτό. Αρχικά γιατί έρχονται και με ένα άγχος του να μιλήσουν και πόσο μάλλον να εμπιστευτούν κάτι. Οπότε έτσι λίγο. Είναι σημαντικό στην αρχή να ενημερώνεται ο θεραπευόμενος θεραπευόμενοι για το απόρρητο, την εχεμύθεια και να γνωρίζει φυσικά ότι το απόρρητο αίρεται.
Παύει δηλαδή να ισχύει σε περιπτώσεις που θεραπευόμενος απειλήσει να βλάψει τον εαυτό του και κάποιον άλλον. Μόνο τότε όμως. Και με αυτό θέλω να κλείσω την απάντησή μου. Να θυμάστε κάτι Ότι ο ψυχολόγος είναι κλειστό βιβλίο και μπορεί να τον εμπιστευτεί δίχως ανασφάλεια το άτομο που έρχεται.
Κλείνοντας
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ωραία. Σε αυτό το σημείο κα Σκλιάμη φτάσαμε στο τέλος αυτού του επεισοδίου. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
Ιωάννα Σκλιάμη:
Σας ευχαριστώ πολύ και εγώ κύριε Φιλιππόπουλε και όλους τους φίλους μας ακροατές για ένα ακόμη podcast. Καλή συνέχεια!
