Ακούστε το podcast
Τι θα συζητήσουμε
Οι δικαιολογίες για την κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών είναι ένα φαινόμενο που όλοι έχουμε βιώσει. «Έβρεχε, γι’ αυτό χρειαζόμουν ένα μπέργκερ», «Είχα πολλή δουλειά, έπρεπε να φάω γλυκό», «Ήταν Κυριακή, είναι παράδοση!» – πόσο οικείες δεν μας ακούγονται αυτές οι φράσεις;
Σε αυτό το επεισόδιο του «Κάθε μπουκιά και μια ιστορία» της LearnHealth, οι διακεκριμένες διατροφολόγοι Χριστίνα Καρτσωνάκη και Μαρία Καλαντζή εμβαθύνουν στο ζήτημα των διατροφικών δικαιολογιών και αποκαλύπτουν τι πραγματικά κρύβεται πίσω από αυτές.
Μέσα από μια ζωντανή και άμεση συζήτηση, εξερευνούν τη διαφορά μεταξύ συναισθηματικής και βιολογικής πείνας, αναλύουν πώς το περιβάλλον και οι κοινωνικές συνθήκες επηρεάζουν τις διατροφικές μας επιλογές, και μοιράζονται πρακτικές συμβουλές για την αντιμετώπιση των έντονων επιθυμιών για γλυκά και άλλες «απαγορευμένες» τροφές.
Οι ειδικοί μας αποκωδικοποιούν τη σχέση μεταξύ ύπνου και διατροφής, εξηγώντας πώς η έλλειψη ξεκούρασης μπορεί να επηρεάσει τις ορμόνες που ρυθμίζουν την πείνα και τον κορεσμό. Παράλληλα, προσφέρουν πολύτιμες συμβουλές για το πώς μπορούμε να αποφύγουμε την παγίδα της κατανάλωσης τροφής μπροστά στις οθόνες και πώς να διαχειριστούμε τις κοινωνικές πιέσεις που συχνά οδηγούν σε υπερκατανάλωση.
Το επεισόδιο κλείνει με ένα δυνατό μήνυμα: η διατροφή δεν είναι μια προσωρινή λύση, αλλά ένα ταξίδι ζωής. Οι μικρές, σταθερές αλλαγές και η αντιμετώπιση της τροφής ως μέσο θρέψης και αυτοφροντίδας είναι το κλειδί για τη δημιουργία υγιεινών διατροφικών συνηθειών που θα διαρκέσουν.
Ανακαλύψτε πώς μπορείτε να σταματήσετε τις δικαιολογίες και να πάρετε τον έλεγχο της διατροφής σας στα χέρια σας, σε αυτή την εποικοδομητική συζήτηση που συνδυάζει επιστημονική γνώση με πρακτική καθοδήγηση.
Aπομαγνητοφώνηση
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Καλώς ήλθατε στα podcast επεισόδια της LearnHealth, τον απόλυτο προορισμό γνώσης και ενημέρωσης σε θέματα που αφορούν τον τομέα της υγείας, ευεξίας, αυτοβελτίωσης και γονεϊκότητας. Στην LearnHealth όλοι πιστεύουν πως η καλή υγεία, η ατομική ανάπτυξη, η βελτίωση των προσωπικών και επαγγελματικών σχέσεων, όλα ξεκινάνε από τη γνώση και τη σωστή ενημέρωση.
Και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας καθώς και να ενημερωθείτε σωστά από το να συνδεθείτε με έναν επαγγελματία υγείας με εξειδίκευση σε έναν από τους παραπάνω κλάδους.
Είμαι ο Διονύσης Φιλιππόπουλος, συνιδρυτής και project manager της LearnHealth και σας καλωσορίζω σε ένα ακόμα επεισόδιο της στήλης μας. «Κάθε μπουκιά και μια ιστορία» με την κυρία Καρτσωνάκη και την κυρία Καλαντζή.
Εισαγωγή
Καλησπέρα Χριστίνα!
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Καλησπέρα Διονύση. Καλησπέρα Μαρία.
Μαρία Καλατζή:
Καλησπέρα και από εμένα.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σήμερα θα ασχοληθούμε με τις δικαιολογίες που όλοι χρησιμοποιούμε για να παρακάμψουμε τη διατροφική μας ισορροπία. Θα δούμε λοιπόν τι κρύβεται πίσω από αυτές τις συμπεριφορές, πώς τις αναγνωρίζουμε και πώς θα βρούμε ρεαλιστικές λύσεις για να τις βελτιώσουμε.
Και πριν ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας, όπως σε κάθε επεισόδιο της στήλης μας, θα ξεκινήσουμε με έναν υποθετικό χιουμοριστικό διάλογο. Πάμε να τον ακούσουμε και θα συνεχίσουμε τη συζήτησή μας μετά.
Χιουμοριστικός διάλογος
Διάλογος: Γιατρέ, σήμερα δεν θα μιλήσουμε για το τι τρώω, αλλά για το γιατί τρώω. Έχω πολύ καλές δικαιολογίες. Μμμμμ Πολύ ενδιαφέρον. Για πες. Ποια είναι η πιο καινούργια; Λοιπόν, χθες το βράδυ έφαγα ένα μπέργκερ γιατί έβρεχε με τόση υγρασία ήθελα κάτι βαρύ για να ισορροπήσω.
Φυσικά η βροχή κάνει τα μπέργκερ πιο νόστιμα και όταν έχει ήλιο τι τρως; Κάτι για να δροσιστείς. Καλά πες ότι αυτό δεν πιάνει, αλλά την προηγούμενη εβδομάδα έφαγα γλυκά γιατί είχα δουλειά μέχρι αργά το βράδυ. Το ζάχαρο μου είχε πέσει γιατρέ και μου ήταν απαραίτητο το γλυκό. Ωραία.
Καταλαβαίνω ότι το γλυκό έχει τη ζάχαρη και δίνει ενέργεια, αλλά σκέψου μήπως μπορούσες να επιλέξεις κάτι πιο ισορροπημένο. Τα έχουμε πει τόσες και τόσες φορές. Ένα φρούτο, λίγο γιαούρτι. Εντάξει, αλλά τι να πεις για την Κυριακή έφαγα πολύ γιατί ήταν απλά Κυριακή.
Είναι παράδοση γιατρέ μου. Η παράδοση είναι σημαντική και τη σεβόμαστε, αλλά μήπως θα μπορούσαμε να τη σεβαστούμε με λιγότερες υπερβολές; Τι λες για μικρότερες μερίδες; Καλά, εντάξει, το ξέρω ότι βρίσκω δικαιολογίες, αλλά είναι δύσκολο. Ένα τελευταίο θα σου πω.
Το Σάββατο έφαγα πίτσα γιατί όλοι οι φίλοι μου έφαγαν. Δεν ήθελα να είμαι και αντικοινωνικός. Η κοινωνική πίεση είναι ισχυρή, το καταλαβαίνω. Αλλά μπορούσες να κάνεις μια έξυπνη επιλογή. Να επιλέξεις ένα δύο κομμάτια και εσύ εκεί να το απολαύσεις και να μη νιώσεις τύψεις.
Κατάλαβα γιατρέ, ήρθε η ώρα να σταματήσω τις δικαιολογίες και να πάρω την ευθύνη μου. Αλλά σου υπόσχομαι την επόμενη φορά η δικαιολογία μου θα είναι αριστούργημα!
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ωραία! Πάμε λοιπόν. Μετά από αυτό το διάλογο Να ξεκινήσουμε τη συζήτησή μας. Όπως έχω αναφέρει και στα προηγούμενα podcast της στήλης Κάθε μπουκιά και μια ιστορία. Ο χιουμοριστικός διάλογος που ακούσατε προηγουμένως, όπως και στις προηγούμενες φορές, είναι βγαλμένος μέσα από τα γραφεία σας, έτσι δεν είναι κορίτσια;
Μαρία Καλατζή:
Έτσι, Έτσι; Πολύ σωστά. Μόνο θέλω να πω ότι δεν έχουμε τη διάθεση να κοροϊδέψουμε κανέναν και γι αυτό βάζουμε και λίγο υπερβολή για να φανεί λίγο πιο χιουμοριστικό.
Διονύσης Φιλιππόπουλος: Εντάξει, νομίζω είναι ξεκάθαρο. Δεν χρειαζόταν τοποθέτηση Πάντως πολύ καλά το έκανες, αλλά νομίζω ότι λίγο χιούμορ μέσα στη ζωή μας πάντα είναι θεμιτό.
Χριστίνα Καρτσωνάκη: Και η αλήθεια είναι ότι όλοι αυτοί οι διάλογοι θυμίζουν κάτι από τον καθένα μας. Πόσες φορές οι ίδιοι δεν έχουμε σκεφτεί κάτι τέτοιο ή οι ίδιοι δεν έχουμε γελάσει με αυτά που λέμε ξεκάθαρα;
Γιατί ψάχνουμε πάντα δικαιολογίες
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Και όπως σας είπα και στο πρώτο podcast εγώ με το πρώτο ταυτίστηκα και πολύ και πολλοί από τους ακροατές μας ταυτίζονται με αυτούς τους διαλόγους. Πάμε λοιπόν να περάσουμε στην πρώτη μου ερώτηση και θα δώσω το λόγο στη Μαρία. Θέλω να μου πεις Μαρία, γιατί συχνά αναζητούμε δικαιολογίες για να φάμε κάτι ανθυγιεινό.
Μαρία Καλατζή:
Πολύ ωραία λοιπόν η ερώτηση, εφόσον είναι και το θέμα μας αυτό. Οι δικαιολογίες λοιπόν είναι ένας τρόπος για να μειώσουμε την ενοχή και να κάνουμε το φαγητό πιο αποδεκτό για εμάς. Συνήθως οι δικαιολογίες αυτές πηγάζουν από συναισθηματική πείνα, βαρεμάρα ή ακόμα και δεχόμαστε πολλές κοινωνικές πιέσεις.
Αυτό θα ήταν ένα πολύ ωραίο θέμα να αναπτύξουμε ίσως κάποια άλλη στιγμή. Ο κόσμος πόση πίεση δέχεται από τον περίγυρό του περίγυρό του όταν κάνει διατροφή και γι αυτό πολλοί διαιτόμενοι δεν το αναφέρουν. Για να συνεχίσω αυτό λοιπόν που έλεγα.
Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε το πραγματικό κίνητρο πίσω από τη δικαιολογία που φέρνουμε κάθε φορά και να αναζητήσουμε μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση, ώστε να έρθει και το αποτέλεσμα που επιθυμούμε.
Πώς ν’ αντισταθούμε στη συναισθηματική πείνα
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Παίρνοντας λοιπόν πάσα από την απάντηση σου Μαρία, θα δώσω το λόγο στη Χριστίνα. Θα ήθελα να μας βοηθήσεις λίγο Χριστίνα στο πώς μπορούμε να αντισταθούμε στη συναισθηματική πείνα;
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Συναισθηματική πείνα. Ένα μεγάλο κεφάλαιο το οποίο το δουλεύω πολύ στο γραφείο και μου αρέσει. Να πω την αλήθεια γιατί όλοι έχουμε νιώσει σε κάποιο βαθμό συναισθηματική πείνα. Η συναισθηματική πείνα συνήθως προκύπτει από το άγχος ή από στενοχώρια.
Δηλαδή από ψυχολογικούς λόγους. Ωστόσο, στη συνέχεια αρχίζουμε και τρώμε, τρώμε, τρώμε, τσιμπολογάνε και ίσως εκεί χάσουμε και τον έλεγχο και εκεί αρχίζει να γίνεται επικίνδυνη συναισθηματική πείνα. Γιατί στην ουσία τι είναι; Ένα εργαλείο με το οποίο το σώμα μας, μας δίνει ένα μήνυμα. Θέλω ενέργεια για παράδειγμα, ή έχω μείνει πολλές ώρες νηστικό;
Συνήθως η συναισθηματική πείνα ξεκινάει από τη βιολογική πείνα. Έχουμε μείνει πάρα πολλές ώρες νηστικοί και κάπου εκεί ξαφνικά συμβαίνει και κάτι ψυχολογικό ή βλέπουμε κάτι και θέλουμε να τσιμπολογήσουμε, ενώ στην ουσία δεν πεινάμε.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε και πώς να αντισταθούμε είναι το εξής. Τα μικρά και συχνά γεύματα που μας κρατάνε χορτάτους και κρατάνε τα επίπεδα σακχάρου σταθερά είναι ένας τρόπος ώστε να αποφύγουμε ξαφνικές πείνες, υπογλυκαιμίες, υπογλυκαιμίες.
Πέρα από αυτό όμως, καλό είναι να φτιάξουμε μια λίστα όταν είμαστε ψύχραιμοι με πράγματα τα οποία μας αρέσουν και μας κάνουν να χαλαρώνουμε ή να μας κάνουν να νιώσουμε καλύτερα. Ότι δηλαδή θα έκανε και το τσιμπολόγημα για τη βιολογική, για τη συναισθηματική πείνα.
Συγγνώμη για την αισθηματική πείνα. Πιο συγκεκριμένα, μπορούμε να βγούμε μία βόλτα έξω όταν ο καιρός είναι καλός, αντί να αρχίσουμε τσιμπολογάνε. Ή το πιο βασικό να μην έχουμε στο ψυγείο μας και στο ντουλάπι μας μικρούς πειρασμούς. Γιατί όταν έχουμε μικρούς πειρασμούς το μυαλό μας πάει συνέχεια εκεί, Άρα είναι πιο εύκολο να είμαστε πιο επιρρεπείς στο τσιμπολόγημα και στην συναισθηματική πείνα.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Εδώ θα θελα να προσθέσω μια ερώτηση. Μαρία, θα απαντήσεις εσύ.
Μαρία Καλατζή:
Ναι, παρακαλώ. Σε ακούω.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της βιολογικής και της συστηματικής πείνας
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ της βιολογικής και της συστηματικής πείνας;
Μαρία Καλατζή:
Ουσιαστικά λοιπόν, η βιολογική πείνα είναι ένα φυσικό αίσθημα ανάγκης για τροφή, ενώ η συναισθηματική πείνα είναι μια επιθυμία που προκύπτει από συναισθήματα. Οι διαφορές είναι. Υπάρχουν διαφορές. Απλά πρέπει να εκπαιδευτούμε στο να μπορέσουμε να τις ερμηνεύσουμε.
Η βιολογική πείνα, ας πούμε, αναπτύσσεται σταδιακά, προκαλεί. Υπάρχει γουργουρητό στο στομάχι. Προκαλεί εκνευρισμό, ενώ η συναισθηματική πείνα είναι συχνά ξαφνική και συνοδεύεται από έντονη επιθυμία για συγκεκριμένες τροφές Γλυκό, αλμυρό, ξινό.
Οπότε είναι ένας μικρός, ένας ένα τρικ να μπορέσουμε να διευκρινίσουμε για να μπορέσουμε να καταλάβουμε αν είναι συναισθηματική, την οποία μπορούμε να την ελέγξουμε ή βιολογική που πρέπει να την ικανοποιήσουμε.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Και σε αυτό το σημείο θέλω να προσθέσω ότι στα πλαίσια του diet Coaching και στα σεμινάρια που θα κάνουμε εμείς μέσα σε αυτά υπάρχει εκπαίδευση για το πως να καταλάβουμε τη συναισθηματική και τη βιολογική πείνα ώστε να είμαστε και πιο έτοιμοι να αποφύγουμε το τσιμπολόγημα.
Ο ρόλος του περιβάλλοντος στη διατροφική συμπεριφορά
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Θα συμπληρώσω σε αυτό που είπες Χριστίνα, ότι όπως αναφέρουμε και σε πολλά άλλα podcast τα επεισόδια μας, κάνουμε αναφορές όσον αφορά προβληματισμούς και πράγματα που θέλουμε να συζητήσουμε και όχι να αναλύσουμε.
Δεν γίνεται να αναλύσουμε από ένα podcast. Οπότε αυτό το ρόλο θα πάρουν τα σεμινάρια τα οποία θα ακολουθήσουν στην πλατφόρμα μας στο επόμενο διάστημα. Θα δώσω πάλι το λόγο σε σένα Χριστίνα να να μου απαντήσεις τι ρόλο παίζει το περιβάλλον στη διατροφική μας συμπεριφορά;
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Το περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο καθώς καθορίζει τις επιλογές μας. Αν είμαστε σε ένα σπίτι που υπάρχουν ανθυγιεινά τρόφιμα και όταν ανοίγεις το ντουλάπι βλέπεις όλα αυτά τα παχυντικά εντός εισαγωγικών και δεν θέλω να βάζουμε ταμπέλες στα τρόφιμα, σοκολάτες κτλ.
Ένα παιδί τι θα επιλέξει; Ακόμα κι εμείς που είμαστε ενήλικοι, όταν πεινάσουμε εκείνη τη στιγμή, τι θα επιλέξουμε; Κάτι το οποίο είναι έτοιμο και συσκευασμένο, οπότε το περιβάλλον καθορίζει λίγο τι επιλογές και τι δυνατότητες έχουμε;
Γιατί έρευνες δείχνουν ότι όταν μια οικογένεια σε μια οικογένεια υπάρχει ένας παχύσαρκος γονέας, υπάρχει κατά 50% 60% πιθανότητα και τα παιδιά να γίνουν υπέρβαρα η παχύσαρκα. Μόνο αυτό μας δείχνει ότι στην ουσία οι συμπεριφορές μαθαίνονται. Ό, τι μαθαίνουμε από το σπίτι μας, αυτό κάνουμε. Γι αυτό χρειάζεται διατροφική εκπαίδευση.
Μαρία Καλατζή:
Θα ήθελα να προσθέσω πάνω σε αυτό ότι πέρα από το οικογενειακό περιβάλλον που παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο γιατί γίνεται η εκπαίδευση, όσον αφορά τα παιδιά που ανέφερε η Χριστίνα, εγώ θα μιλήσω τώρα για την πρόσληψη του βάρους, το κοινωνικό περιβάλλον.
Είναι αυτό που τελικά επιδρά αρνητικά και μας κάνει να παίρνουμε βάρος. Όπως θα αναφέρω κάτι εύστοχο που είχα ακούσει ότι ανεξαρτήτως ανεξαρτήτου περιβάλλοντος και ανεξαρτήτου γονιδίων γιατί παίζει και το γονιδίωμα πολύ σημαντικό ρόλο όταν κάποιος βρεθεί.
Μάλλον αν κάποιος βρισκόταν ας πούμε στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, όσα γονίδια παχυσαρκίας και να έχει, παχύσαρκος δεν θα ήταν. Οπότε σε ένα περιβάλλον που η διατροφή και οι επιλογές μπορεί να είναι ή πολλές ή και ανθυγιεινές, αυτός ο άνθρωπος έχει πολύ μεγάλες πιθανότητες να γίνει παχύσαρκος. Οπότε ιδιαίτερα στις μέρες μας βλέπω πολύ. Βλέπω πάρα πολύ ότι το περιβάλλον τελικά μας παχαίνει.
Πως ν’ αποφύγουμε την υπερκατανάλωση στις κοινωνικές περιστάσεις
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Και πως μπορούμε Μαρία να αποφύγουμε την υπερκατανάλωση σε κοινωνικές περιστάσεις.
Μαρία Καλατζή:
Εεε; Θα μπορούσαμε. Θέλει. εγώ λέω. Ανεβάστε τις αντιστάσεις σας. Θα πρέπει να λέμε και όχι παιδιά. Το ότι μας κερνάνε ένα γλυκό στο γραφείο ας πούμε. Ιδιαίτερα τώρα, αυτή την περίοδο που είναι πολλές οι ονομαστικές γιορτές, δεν υποχρεούμαστε να το φάμε.
Πολλοί λένε ντρέπομαι. Ναι, ντρέπεσαι να πεις όχι, αλλά δεν ντρέπεσαι να κάνεις αυτό το κακό σε εισαγωγικά κακό, στο σώμα σου να λέμε και όχι. Δεν χρειάζεται να εξηγούμε στον καθένα για ποιο λόγο δεν θέλουμε. Και επίσης το πιο σημαντικό είναι η άλλη πλευρά να δέχεται το όχι κάποιου, γιατί σε αυτό δεν έχει εκπαιδευτεί ο κόσμος να ακούει. Το ότι δεν θέλω ευχαριστώ, είμαι εντάξει. Εκεί υπάρχει το μεγαλύτερο πρόβλημα.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Επίσης μπορούμε να πούμε το εξής Σε εταιρείες που εκεί υπάρχει πρόβλημα γιατί υπάρχουν πολλά γραφεία και συνέχεια κάποιος γιορτάζει. Μπορούν να συμφωνήσουν μεταξύ τους τα άτομα να φέρνουν πιο εναλλακτικά κεράσματα.
Το να κεράσεις φρούτα, το να κεράσεις τοστάκια ατομικά είναι μια καλή ευκαιρία για να ξεφύγουμε λίγο από αυτό το κομμάτι του έτοιμου φαγητού και της κοινωνικής πίεσης.
Τι κάνουμε όταν χάνουμε τον έλεγχο
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Χριστίνα, θα ήθελα να σε ρωτήσω τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν όταν νιώσουμε ότι έχουμε αρχίσει ουσιαστικά να χάνουμε τον έλεγχο της διατροφής μας;
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Πρώτα από όλα να μην κρίνουμε τον εαυτό μας. Όχι κριτική. Το ότι χάνουμε τον έλεγχο επειδή οι συνθήκες είναι διαφορετικές, επειδή υπάρχουν διάφοροι λόγοι, δεν σημαίνει ότι είμαστε ανίκανοι ή δεν μπορούμε ή ότι δεν θα τα καταφέρουμε πάλι.
Κάθε φορά και κάθε προσπάθεια είναι διαφορετική. Από εκεί και πέρα, μετά, αφού δεν κρίνουμε τον εαυτό μας, γιατί στην ουσία όλο το θέμα ξεκινάει από εμάς και η ανάγκη μας για τελειότητα. Από κει και πέρα, μετά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή, αυτό το τσιμπολόγημα, αυτή την απώλεια ελέγχου σαν ένα περιστατικό για να δούμε τι δεν πήγε καλά.
Και εκεί ξεκινάει η αυτοπαρατήρηση και ενσυνειδητότητα που λέω πάντα. Θα δούμε τι δεν πήγε καλά, τι δεν δούλεψε. Τι μπορούμε να κάνουμε ώστε την επόμενη φορά να μην επαναλάβουμε το ίδιο λάθος και εκεί ξαφνικά να αρχίσουμε να θέτουμε στόχους και να κάνουμε αλλαγές ώστε να βρούμε τη σωστή κατεύθυνση.
Ζάχαρη, γλυκά, σοκολάτα
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Να περάσουμε λοιπόν τώρα σε ένα τεράστιο τεράστιο θέμα που θα μπορούσε προφανώς να είναι και μόνο του Ένα σεμινάριο, όχι ένα podcast. Μαρία. Ζάχαρη, γλυκά, σοκολάτα. Πες μας λίγο μια συμβουλή. Πως μπορούμε να διαχειριστούμε λοιπόν την έντονη επιθυμία που έχουμε πολλές φορές για ζάχαρη ή για γλυκά;
Μαρία Καλατζή:
Λοιπόν, αυτή η επιθυμία, όταν δεν προέρχεται από τη συνήθεια ή από κάποια παιδικά βιώματα, θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί πολύ απλά καταναλώνοντας φυσικές πηγές γλυκύτητας, όπως φρούτα ή πολύ καλό, Πολύ καλό.
Πολύ αποτελεσματικός συνδυασμός είναι κάποια φρούτα με κάποια πρωτεΐνη, όπως γλυκό, όπως γιαούρτι με μέλι και έτσι μπορούμε να μειώσουμε την επιθυμία μας. Το θέμα είναι όταν αυτή η επιθυμία προέρχεται από άλλους παράγοντες, όπως είναι η συνήθεια ή επειδή στον χώρο μας υπάρχουν γλυκά, θέλουμε να τα φάμε.
Και μην ξεχνάμε ότι η ζάχαρη σε μεγάλες ποσότητες γίνεται και είναι και εθιστική και όσο πιο πολύ καταναλώνουμε τόσο πιο πολλή ζάχαρη αναζητάμε. Επίσης θέλω να αναφέρω ότι πολλές φορές η έντονη επιθυμία για ζάχαρη συχνά υποδηλώνει ότι το σώμα μας χρειάζεται ενέργεια, οπότε θα πρέπει να ξέρουμε να ξεχωρίζουμε πότε χρειάζεται ενέργεια και πότε απλά ψάχνουμε μια πολύ καλή δικαιολογία για να αισθανθούμε λίγο καλύτερα.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Και είναι μια ευκαιρία να προσθέσω ότι πλέον υπάρχουν τόσες εναλλακτικές συνταγές για γλυκά χωρίς ζάχαρη που μπορούμε να βρούμε στις πλατφόρμες στο διαδίκτυο, στο Tik Tok. Ακόμα και τα μαγαζιά πλέον δίνουν εναλλακτικές για γλυκά χωρίς ζάχαρη, οπότε μπορούμε να γευόμαστε πράγματα τα οποία μας αρέσουν γιατί πολύ έχουμε και μια προδιάθεση στη γλυκιά γεύση το οποίο είναι και γονιδιακό, χωρίς όμως να βλάπτουμε τον οργανισμό μας.
Για παράδειγμα, πόσες φορές δεν έχετε δει συνταγές που χρησιμοποιούμε χουρμάδες αντί για ζάχαρη και μπορούμε να πάρουμε και όλα τα θρεπτικά συστατικά; Ή αντί για αλεύρι άσπρο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αλεύρι ολικής ή αλεύρι βρώμης.
Δηλαδή υπάρχουν πάρα πολλές επιλογές πλέον και η εκπαίδευση, Η σωστή διατροφική εκπαίδευση είναι αυτό που θα μας βοηθήσει ώστε να ξέρουμε κάθε φορά τι να επιλέξουμε και να μην υποκύπτουμε σε τσιμπολογήματα, σε έντονες επιθυμίες, σε συναισθηματικό φαγητό.
Μαρία Καλατζή:
Εγώ θέλω να σχολιάσω όσον αφορά τα social media που υπάρχει πάρα πολλή πληροφορία και πολλές συνταγές σε τέτοιου είδους τρόφιμα. Ελπίζω και εύχομαι αυτά τα αυτά τα βιντεάκια που θα πω να μην έχουν μόνο προβολές, αλλά να μπούμε σε διαδικασία να τα φτιάξουμε και να μην τρέξουμε σε κάποιο περίπτερο ή στο πιο κοντινό μας σούπερ μάρκετ για να απλά να ανοίξουμε ένα μπισκότο, ένα πακέτο με μπισκότα ήθελα να πω. Οπότε ελπίζω και αυτές οι συνταγές κάποιος να τις κάνει.
Φαγητό μπροστά στην οθόνη
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Θα περάσω λοιπόν τώρα στο επόμενο μεγάλο ζήτημα που έχει να κάνει με την τηλεόραση, τον υπολογιστή. Δεν θα ξεχάσω εγώ μια ιστορία που την θυμάμαι. Πάνε πάνω από 15 χρόνια, αλλά δεν θα την ξεχάσω που κλήθηκα να παρακολουθήσω ένα τελικό Champions League.
Δεν ξέρω αν ξέρετε περί τίνος πρόκειται. Παρόλα αυτά μια πολύ σημαντική στιγμή μέσα στη σεζόν, τρώγοντας αγγούρι, καρότο και όλοι πολύ παρέα. Έτρωγε φυσικά το γεύμα το οποίο είθισται σε αυτές τις περιπτώσεις πίτσες, σουβλάκια, μπύρες και ούτω καθεξής.
Πέρα από αυτό που ήταν ένα ειδικό, μια ειδική συγκεκριμένη μέρα. Κάθε φορά που κάθομαι το βράδυ, συνήθως λίγο στην τηλεόραση να χαζέψω στον υπολογιστή όταν κάθομαι στη δουλειά, είναι ίσως η αμηχανία. Είναι που θες κάτι να κάνεις εκείνη τη στιγμή. Χριστίνα, πες μας λίγο γι αυτό το ζήτημα.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Η αλήθεια είναι ότι πλέον έχει μπει στην κουλτούρα μας το να τρώμε μπροστά στην τηλεόραση, μπροστά στον υπολογιστή. Πόσες φορές δε γυρνάμε από τη δουλειά και θέλουμε απλά να βάλουμε κάτι να φάμε και να κάτσουμε μπροστά στην τηλεόραση χωρίς να σκεφτόμαστε τι κάνουμε ή να έχουμε πάρα πολύ δουλειά και από το να επιλέξουμε 10 λεπτά να σηκωθούμε για να φάμε το φαγητό μας, επιλέγουμε να το φάμε μπροστά σε μια οθόνη.
Το πρόβλημα είναι όμως ότι ο οργανισμός μας εκείνη τη στιγμή έχει ανάγκη για θρέψη και σωστή θρέψη. Όταν εμείς λοιπόν είμαστε απορροφημένοι με αυτό που βλέπουμε στην εικόνα, δεν προσέχουμε τι τρώμε με αποτέλεσμα να τρώμε γρήγορα, να μην χορταίνουμε, να θέλουμε μεγαλύτερες ποσότητες και γενικότερα να νιώθουμε ότι δεν ικανοποιούμαστε με τίποτα.
Το ιδανικό είναι όταν τρώμε να αποφεύγουμε τους περισπασμούς και ότι υπάρχει γύρω μας. Εκείνη τη στιγμή θα πρέπει να σταματάει ακόμα και 5 λεπτά, 5 λεπτά, να σταματήσουμε να σηκωθούμε από τον υπολογιστή και να αλλάξουμε τραπέζι.
Βοηθάει. Βοηθάει πάρα πολύ στο να καταλάβουμε τι τρώμε και να χορτάσουμε γρηγορότερα. η ενσυνείδητη διατροφή είναι ένα εργαλείο στη φαρέτρα μας, καθώς μας δίνει τρόπους πώς να τρώμε μακριά από τις οθόνες.
Ωστόσο, για να μην τα δαιμονοποιούμε όλα, πολλές φορές όντως έχουμε και την ανάγκη της παρέας και ίσως γι αυτό τρώμε μπροστά από μια οθόνη. Απλά δεν μας κάνει τόσο καλό.
Διατροφή και ύπνος
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Μαρία, θα ήθελα να σε ρωτήσω τι ρόλο παίζει στη διατροφή μας ο ύπνος.
Μαρία Καλατζή:
Ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να αυξήσει την επιθυμία μας για ανθυγιεινές τροφές, καθώς επηρεάζει τις ορμόνες που ρυθμίζουν την πείνα και τον κορεσμό. Φροντίζοντας για πιο ποιοτικό και επαρκή ύπνο, μειώνουμε τις πιθανότητες να καταφύγουμε σε κάποιο τσιμπολόγημα. Yπάρχει υπάρχει το απαραίτητο αμινοξύ τρυπτοφάνη, η οποία βοηθάει να παραχθούν ενδογενώς σεροτονίνη και μελατονίνη, η οποία είναι η ορμόνη του ύπνου.
Την τρυπτοφάνη τη βρίσκουμε σε ζωικά κυρίως προϊόντα, όπως γάλα, γιαούρτι. Πέρα από τα ζωικά υπάρχει γαλοπούλα, κοτόπουλο. Δεν ανέφερα ξηρούς καρπούς, όσπρια και άλλα. Καλό είναι πριν τον ύπνο να μην καταναλώνουμε κάποιο ρόφημα καφεΐνης, ούτε καφέ, να αποφύγουμε το αλκοόλ, να αποφύγουμε πολλά λιπαρά γεύματα και πικάντικα τρόφιμα και γενικά ακούω πολύ από τους δύο, επομένως μου ότι δυσκολεύεται όσον αφορά τον ύπνο.
Ίσως αυτό έχει επηρεάσει πολύ και η χρήση του κινητού, η χρήση του στις πλατφόρμες στην τηλεόραση βλέπω πολύ τον κόσμο να ξενυχτάει και επειδή ο οργανισμός είναι προσαρμοστικός. Μια, δυο, τρεις, πέντε, δέκα φορές προσαρμόζεται στο θα πω εγώ στο ξενύχτι και μετά είναι πολύ δύσκολο να βρούμε τις ισορροπίες μας.
Όμως σε κάποιον που βρίσκεται σε κάποια διατροφή ή σε κάποιο διατροφικό στόχο, πραγματικά δεν βοηθάει καθόλου το να μην καλύπτουμε επτά με οκτώ ώρες ύπνου καθημερινά. Σαμποτάρει όλη την προσπάθεια.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Και όχι μόνο τα παιδιά και εμείς πρέπει να κοιμόμαστε. Αυτό που θέλω να αναφέρω το εξής ότι οι ορμόνες που έχουν να κάνουν με τον ύπνο είναι η γκραλίνη και η λεπτίνη. Για να καταλάβουμε λίγο περισσότερο, η γκραλίνη απελευθερώνεται όταν το στομάχι μας είναι άδειο, οπότε δίνει στον εγκέφαλο σήμα για φαγητό και η λεπτίνη εκκρίνεται όταν έχουμε χορτάσει.
Οπότε λόγω του ύπνου η λειτουργία αυτών των ορμονών αρχίζει και επηρεάζεται. Άρα μπορεί να πεινάμε μέσα στην ημέρα σε άσχετες ώρες, άσχετες στιγμές ή να μην νιώθουμε κορεσμό.
Κλείνοντας
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Κλείνοντας λοιπόν τη σημερινή μας συζήτηση θα ήθελα Χριστίνα να μας πεις να δώσεις στους ακροατές μας κάποια απλή συμβουλή για να αποκτήσουμε υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Για μένα το πιο σημαντικό και. Σε ευχαριστώ Διονύση που μου κάνεις αυτή την ερώτηση γιατί έρχονται και στο γραφείο και με ρωτάνε συνέχεια με αγωνία και τρόμο. Για μένα το πιο σημαντικό παιδιά είναι να αρχίσουμε να βλέπουμε την τροφή μας σαν την θρέψη μας, σαν την θεραπεία μας.
Όπως αν είχαμε ένα αυτοκίνητο θα κοιτάγαμε να του βάλουμε την καλύτερη ποιότητα βενζίνη. Ειδικά όταν ένα αυτοκίνητο είναι ακριβό και καινούργιο. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε και στο σώμα μας. Η τροφή μας είναι η θεραπεία μας.
Από εκεί ξεκινάνε όλα. Από εκεί και πέρα μετά μπορούμε με σωστή καθοδήγηση, με μικρές τεχνικές να φτάσουμε στο στόχο μας. Όμως θα πρέπει η τροφή να μπει στο κομμάτι της αυτοφροντίδας. Αν δεν προσέξουμε εμείς οι ίδιοι του εαυτού μας τον εαυτό μας, δεν θα μας προσέξει κανένας άλλος. Το ίδιο ισχύει και για το σώμα μας.
Μαρία Καλατζή:
Θα ήθελα να συμπληρώσω σε αυτό το σημείο ότι καλό θα ήταν να ξεκινήσουμε με μικρές αλλαγές, αλλά παιδιά να έχουμε στο μυαλό μας ότι οποιαδήποτε αλλαγή αποφασίσουμε εμείς να βάλουμε στη διατροφή μας, είτε αυτό λέγεται να πιω περισσότερο νερό είτε να φάω περισσότερα φρούτα και λαχανικά, θα πρέπει να έχει ένα.
Θα πρέπει να έχει βάθος χρόνου, δηλαδή να μπορέσουμε να το υιοθετήσουμε τη συνήθεια αυτή και να τη διατηρήσουμε. Γι αυτό και πολλές φορές λέω ότι όσο καιρό μας παίρνει να χάσουμε με ένα άτομο, να χάσουμε βάρος, να το δουν και σαν εκπαίδευση, να εκπαιδεύσουν το μυαλό τους σε αυτό. Και καταλήγοντας θέλω να πω καταλήγοντας ότι η διατροφή δεν είναι για λίγο. Είναι για μια ζωή.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Με αυτό το μήνυμα θα κλείσουμε και τη σημερινή μας συζήτηση. Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για άλλη μια φορά.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Εμείς ευχαριστούμε.
Μαρία Καλατζή:
Και εγώ ευχαριστώ πάρα πολύ! Καλή συνέχεια εύχομαι!
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Καλή συνέχεια.
