Ακούστε το podcast
Τι θα συζητήσουμε
Η επαγγελματική εξουθένωση στο διδακτικό προσωπικό είναι ένα κρίσιμο ζήτημα που έχει κερδίσει όλο και μεγαλύτερη προσοχή τα τελευταία χρόνια. Ορισμένη ως κατάσταση συναισθηματικής, σωματικής και πνευματικής εξάντλησης που προκαλείται από παρατεταμένο άγχος και υπερβολική εργασία, η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ευημερία και την αποτελεσματικότητα των δασκάλων στην τάξη.
Οι υψηλές απαιτήσεις του επαγγέλματος του εκπαιδευτικού, συμπεριλαμβανομένων των πολλών ωρών, των μεγάλων τάξεων και της πίεσης για την τήρηση των εκπαιδευτικών προτύπων, συμβάλλουν σε αυτό το διάχυτο πρόβλημα.
Η κατανόηση των αιτιών και των συνεπειών της επαγγελματικής εξουθένωσης είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη στρατηγικών για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών, διασφαλίζοντας ότι παραμένουν παθιασμένοι και αποτελεσματικοί στους ρόλους τους, ωφελώντας τελικά τους μαθητές και την ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα.
Απομαγνητοφώνηση
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Καλώς ήλθατε στα podcast επεισόδια της LearnHealth, τον απόλυτο προορισμό γνώσης και ενημέρωσης σε θέματα που αφορούν τον τομέα της υγείας, της ευεξίας, αυτοβελτίωσης και γονεϊκότητας.
Στην Learnhealth πιστεύουμε πως η καλή υγεία, η ατομική ανάπτυξη, η βελτίωση των προσωπικών και επαγγελματικών σχέσεων, όλα ξεκινάνε από τη γνώση και τη σωστή ενημέρωση. Και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας καθώς και να ενημερωθείτε σωστά από το να συνδεθείτε με έναν επαγγελματία υγείας με εξειδίκευση σε ένα από τους παραπάνω κλάδους.
Είμαι ο Διονύσης Φιλιππόπουλος, συνιδρυτής και project manager της Learnhealth και σας καλωσορίζω σε ένα ακόμα επεισόδιο με την κα Μαρία Μπουζιώτη με την ειδικότητα της εκπαιδευτικού και το σημερινό μας θέμα «είναι αν τελικά είναι τόσο εύκολο να είσαι εκπαιδευτικός;»
Εισαγωγή
Καλησπέρα κύρια Μπουζιώτη.
Μαρία Μπουζιώτη:
Καλησπέρα κύριε Φιλιππόπουλε. Θα ήθελα να αφιερώσω λίγο χρόνο για να ευχαριστήσω και εσάς και τον Γιάννη τον Κουτρουμάνο και την LearnHealth που με προσκαλέσατε να συμμετάσχω σε ένα ακόμη ενδιαφέρον podcasts.
Το τέταρτο κατά σειρά. Είναι τιμή μου που βρίσκομαι εδώ και εκτιμώ την ευκαιρία να συνδέομαι με το κοινό σας. Η δουλειά που κάνετε προκειμένου να παρουσιάζονται αυτές οι σημαντικές συζητήσεις στο προσκήνιο είναι πραγματικά αξιέπαινη.
Σας ευχαριστώ λοιπόν και ελπίζω ότι η συζήτησή μας σήμερα θα προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για όλους όσοι συντονίζονται και τους απασχολεί το θέμα της επαγγελματικής εξουθένωσης γενικότερα, αλλά και στους εκπαιδευτικούς πιο συγκεκριμένα.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Ναι, όπως συζητάγαμε και προηγουμένως, πριν μπούμε να κάνουμε την ηχογράφηση, νομίζω ότι η ατάκα που επικρατεί θα την έχετε ακούσει πολλές φορές είναι το «Εντάξει, τρεις μήνες διακοπές κάνατε!»
Νομίζω ότι είναι το βασικό. Τώρα από εκεί ξεκινάει όλο το λάθος στην αντίληψη κάποιου όσον αφορά την ευκολία του επαγγέλματός σας, έτσι δεν είναι;
Μαρία Μπουζιώτη:
Ναι, ναι, είναι η παγιωμένη αντίληψη και η συγκεκριμένη ατάκα ακούγεται πάντα πάντα, αλλά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Πως ορίζουμε την επαγγελματική εξουθένωση
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Εντάξει, εγώ θα δώσω ένα δίκιο γιατί το έχω πει κι εγώ. Όπως σας ανέφερα προηγουμένως, η αδερφή μου είναι εκπαιδευτικός, οπότε είναι κάτι που της το κοπανάω συχνά. Παρόλα αυτά όμως ξέρω εκ των έσω πόσο δύσκολο είναι.
Πάμε λοιπόν να ξεκινήσουμε με τον ορισμό. Όπως κάνουμε σε κάθε podcast. Θα ήθελα να μας πείτε λίγο, επειδή μιλάμε ουσιαστικά για επαγγελματική εξουθένωση στην ειδικότητα σας, θα ήθελα να ξεκινήσω με τον ορισμό. Τι λοιπόν είναι; Πώς ορίζουμε την επαγγελματική εξουθένωση;
Μαρία Μπουζιώτη:
Ναι, αρχικά να πω ότι η επαγγελματική εξουθένωση ή professional burnout στο διδακτικό προσωπικό συγκεκριμένα, είναι ένα κρίσιμο ζήτημα που έχει κερδίσει όλο και μεγαλύτερη προσοχή τα τελευταία χρόνια.
Είναι κάτι που ορίζεται ως μια κατάσταση συναισθηματικής, σωματικής και πνευματικής εξάντλησης που προκαλείται από παρατεταμένο στρες και υπερβολική εργασία και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ευημερία και την αποτελεσματικότητα των δασκάλων στην τάξη αλλά και στην καθημερινότητά τους.
Οι υψηλές απαιτήσεις του επαγγέλματος, συμπεριλαμβανομένων των πολλών ωρών των μεγάλων τάξεων που μπορεί να προκύψουν, της πίεσης για την τήρηση των εκπαιδευτικών προτύπων συμβάλλουν σε αυτό το πρόβλημα.
Άρα, η κατανόηση των αιτίων και των συνεπειών της επαγγελματικής εξουθένωσης είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη στρατηγικών και την υποστήριξη των εκπαιδευτικών, διασφαλίζοντας ότι θα παραμένουν παθιασμένοι και αποτελεσματικοί στους ρόλους τους για να ωφελούν τελικά τους μαθητές και την ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα.
Άρα, για να συνοψίσω, αν θέλαμε να δώσουμε έναν ορισμό, θα λέγαμε ότι η επαγγελματική εξουθένωση είναι η συναισθηματική κυρίως εξάντληση λόγω χρόνιου στρες. Δημιουργείται σε πολλά άτομα λόγω της συνεχούς επαφής τους με άλλους ανθρώπους για επαγγελματικούς λόγους. Και αυτή η συναισθηματική εξάντληση έχει βέβαια και επεκτείνεται και σε σωματικό και σε πνευματικό επίπεδο.
Πηγές στρες των εκπαιδευτικών
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό αντιλαμβάνομαι ότι το στρες είναι ο πρωταρχικός λόγος στον οποίο μπορεί κάποιος να φτάσει σε αυτή την εξουθένωση. Θέλετε να μας πείτε λίγο ποιες είναι οι πηγές στρες των εκπαιδευτικών;
Μαρία Μπουζιώτη:
Ναι, βεβαίως. Οι κυριότερες πηγές στρες είναι η φύση του επαγγέλματος όπου μπορεί κάποιος να δουλεύει είτε στον ιδιωτικό είτε στο δημόσιο τομέα. Εγώ εργάζομαι στον ιδιωτικό τομέα. Δεν θα διαφοροποιήσει τον όγκο δουλειάς. Μιλάω γενικά λοιπόν για τη φύση του επαγγέλματος.
Υπάρχει όγκος δουλειάς, οπότε αυτό επηρεάζει. Μπορεί να υπάρχουν ή να προκύψουν προβλήματα με μαθητές γιατί σε μία τάξη υπάρχει ετερογένεια. Δηλαδή μπορεί να υπάρχουν μαθητές με διαφορετικές ανάγκες, με μαθησιακές δυσκολίες, με κάποιες ιδιαίτερες ανάγκες ή απαιτήσεις σε θέμα συμπεριφοράς του μαθητή.
Κάποια προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει στο σπίτι και να τον επηρεάζουν να επηρεάζουν τη συμπεριφορά του στην τάξη. Αλλά όλα αυτά ένας εκπαιδευτικός ή ένας ευσυνείδητος εκπαιδευτικός καλείται να τα αντιμετωπίσει και να βοηθήσει τον μαθητή να συμπορευθούν μαζί για όλη τη χρονιά.
Άρα λοιπόν είναι η φύση του επαγγέλματος. Σε δεύτερο επίπεδο είναι οι ατομικές διαφορές απέναντι στο στρες που έχει κάθε άνθρωπος. Για παράδειγμα, πολλές έρευνες δείχνουν ότι οι νεότεροι εκπαιδευτικοί βιώνουν μεγαλύτερη συναισθηματική εξάντληση.
Βέβαια εγώ έχω δει από την εμπειρία μου ότι και εκπαιδευτικοί με περισσότερα χρόνια, μπορεί και λόγω προσωπικών προβλημάτων που μπορεί να βιώνουν παράλληλα, να καταλήξουν στην κατάσταση του burnout, γιατί δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν εκείνη τη χρονική στιγμή σε αυτά που βιώνουν στο σχολείο σε συνάρτηση με την προσωπική τους ζωή.
Επίσης, οι έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες έχουν περισσότερο στρες σε σχέση με τους άνδρες συναδέλφους, χωρίς αυτά να είναι κανόνας βέβαια, γιατί πάντα υπάρχουν διαφορετικές περιπτώσεις. Ένα τρίτο. Μια τρίτη πηγή στρες είναι η οργάνωση και η διαχείριση μιας σχολικής μονάδας.
Που αυτό έχει να κάνει με πιθανή ελλιπή υποστήριξη από το Κράτος. Δυσκολία στην αλληλεπίδραση με τους γονείς γιατί πολλές φορές μια δυσκολία στην επικοινωνία ή μια αμυντική στάση και μια επιθετική στάση από τους γονείς επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον δάσκαλο, τον εκπαιδευτικό και βέβαια του δημιουργεί διαφορετικά συναισθήματα.
Μπορεί απογοήτευσης, θυμού και τον κάνει πολλές φορές να νιώθει ανεπαρκής σε σχέση με το έργο του. Και ένα τελευταίο που αφορά την οργάνωση είναι και οι υπερβολικές απαιτήσεις που μπορεί να υπάρχουν από τη διοίκηση του εκάστοτε σχολείου προς τους εκπαιδευτικούς.
Άρα λοιπόν αυτούς θα όριζα ως τους σημαντικότερους παράγοντες που δημιουργούν στρες σε έναν εκπαιδευτικό, σε έναν δάσκαλο.
Σημάδια burnout
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πώς μπορεί κάποιος εκπαιδευτικός να καταλάβει ότι έχει το σύνδρομο burnout;
Μαρία Μπουζιώτη:
Ναι, αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό, γιατί πολλές φορές μπορεί να βιώνουμε μια κατάσταση και να μην έχουμε επίγνωση αυτής. Άρα είναι πολύ σημαντικό να δούμε κάποια σημάδια και να μη φοβηθούμε να παραδεχτούμε πρώτα στον εαυτό μας ότι ίσως έχουμε εξουθένωση.
Έχουμε φτάσει δηλαδή σε σημείο που πρέπει να σταματήσουμε και να επαναπροσδιορίσουμε κάποια πράγματα. Πώς θα το καταλάβουμε; Αρχικά μπορεί να παρατηρήσουμε ότι δεν έχουμε ενέργεια, ότι νιώθουμε κόπωση, συναισθηματική ή σωματική εξάντληση.
Σε δεύτερο επίπεδο, μπορεί να νιώθουμε συναισθηματικά αποξενωμένοι. Μπορεί να γινόμαστε κυνικοί ή κακεντρεχείς πολλές φορές, γιατί δεν νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας και να μην διαθέτουμε ενσυναίσθηση απέναντι στους άλλους και απέναντι στους συμμαθητές μας. Και τελευταίο δείγμα ότι μπορεί κάποιος να βρίσκεται σε αυτή την κατάσταση είναι ότι αισθάνεται ανεπαρκής, ανεπαρκής και ότι δεν είναι αποτελεσματικός στη δουλειά του.
Άρα λοιπόν, αυτά είναι τα κυριότερα σημάδια που μπορεί να παρατηρήσει κάποιος.
Τρόποι αντιμετώπισης burnout
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Οπότε αντιλαμβάνεστε ότι η επόμενη ερώτησή μου είναι πώς μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση; Από τη στιγμή που θα το καταλάβει;
Μαρία Μπουζιώτη:
Πολύ ωραία. Άρα λοιπόν αυτή η κατάσταση βέβαια είναι αναστρέψιμη και είναι σημαντικό να δούμε το πώς θα την αντιμετωπίσουμε, αφού συνειδητοποιήσουμε ότι συμβαίνει. Αρχικά, είναι σημαντικό να αποδεχτούμε την ύπαρξη αυτής της κατάστασης και κάθε φορά που έχουμε ένα πρόβλημα στον εργασιακό χώρο να το προσδιορίζουμε.
Να αποδεχόμαστε ότι αντιμετωπίζουμε πρόβλημα. Δεν είναι κακό και να προσπαθούμε να βρούμε λύση για να το ξεπεράσουμε. Άρα λοιπόν αποδέχομαι την ύπαρξη, την ύπαρξη ενός προβλήματος στη δουλειά μου και προσπαθώ να το αντιμετωπίσω.
Δεύτερον, είναι σημαντικό όταν βιώνουμε κάποια κατάσταση εξουθένωσης η οποία μπορεί να προκαλείται και από προβλήματα που έχουμε στο σπίτι μας, στην προσωπική μας ζωή να αναθέτουμε εργασίες και σε άλλα άτομα, να ζητάμε βοήθεια και να μην προσπαθούμε να είμαστε συγκεντρωτικοί.
Να τα κάνουμε όλα μόνοι μας.
Δεν είναι κακό να μοιραζόμαστε αυτά που πρέπει να γίνουν και με άλλους που είμαστε στον ίδιο χώρο εργασίας, εφόσον θέλουν. Και τρίτον, είναι σημαντικό, πάρα πολύ σημαντικό, σε μια κοινότητα, στη δουλειά μας να μην φοβόμαστε να συζητήσουμε με άλλα άτομα, με τους συναδέλφους μας για το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε.
Δεν είναι ντροπή, γιατί μπορεί και άλλοι να αντιμετωπίζουν ή να έχουν αντιμετωπίσει στο παρελθόν το ίδιο ζήτημα, οπότε να μας δώσουν κάποια άλλη οπτική που εμείς μπορεί λόγω πίεσης εκείνη την ώρα να μην μπορούμε να δούμε και να μας βοηθήσουν σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό.
Άρα λοιπόν αποδέχομαι την ύπαρξη προβλήματος στη δουλειά μου. Δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα τέλεια. Δεν είμαστε παντογνώστες. Αναθέτω εργασίες και σε άλλα άτομα που μπορούν να με βοηθήσουν. Και τρίτον, συζητώ με συναδέλφους μου για ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζω. Δεν είναι κακό.
Πως να βοηθήσω ένα συνάδελφο εκπαιδευτικό
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Παίρνοντας λοιπόν πάσα από αυτό που είπατε όσον αφορά ότι παίρνω βοήθεια από τους συναδέλφους μου, θα πάω στην επόμενη ερώτηση μου, η οποία έχει να κάνει με το πώς μπορεί κάποιος εκπαιδευτικός όταν εντοπίσει ότι ένας συνάδελφος του αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα, να τον βοηθήσει.
Μαρία Μπουζιώτη:
Πολύ ωραία. Επειδή μπορεί να μην βρισκόμαστε εμείς στη θέση του ατόμου που αντιμετωπίζει αυτό το ζήτημα, αν εντοπίσουμε ένα άλλο άτομο, είναι σημαντικό γιατί υπάρχει και το θέμα της συναδελφικής αλληλεγγύης να βοηθήσουμε κάποιον συνάδελφο που αντιμετωπίζει πρόβλημα.
Άρα αρχικά είναι σημαντικό να τον προσεγγίσουμε με ευαισθησία. Το πρώτο βήμα. Να αναγνωρίσουμε τα σημάδια της εξουθένωσης. Εμείς ως παρατηρητές, γιατί μπορεί ο ίδιος να μην το βλέπει. Την εξάντληση ή την ευερεθιστότητα.
Μπορεί να είναι εξαντλημένος, να είναι ευερέθιστος, να είναι αποστασιοποιημένος από την πραγματικότητα. Είναι σημαντικό να τον πλησιάσουμε – να την πλησιάσουμε με προσοχή, να εκφράσουμε την ανησυχία μας χωρίς να κρίνουμε τον άλλον και να αποφύγουμε να τον κάνουμε ή να την κάνουμε να νιώσει απομονωμένη ή ανεπαρκής.
Γιατί όταν κάποιος αντιμετωπίζει ένα πρόβλημα στη δουλειά του και το παραδεχτεί αυτό το πρόβλημα ή πόσο μάλλον όταν κάποιος άλλος το παρατηρήσει, το ίδιο το άτομο που βιώνει αυτή την κατάσταση νιώθει ανεπαρκές και νιώθει ότι κάτι κάνει λάθος, ότι δεν είναι αρκετά καλός ή καλή, ότι αυτό δεν είναι αλήθεια.
Γιατί μπορεί ο καθένας από εμάς να βιώνει μια δύσκολη κατάσταση, μια δύσκολη φάση στη ζωή του, η οποία θα τελειώσει και θα μπορεί το άτομο να επανέλθει ακόμα καλύτερο στα καθήκοντά του.
Δεύτερον, είναι σημαντικό να ενθαρρύνουμε την ανοιχτή επικοινωνία, δηλαδή να κάνουμε έναν ανοιχτό διάλογο με τον συνάδελφο μέσα σε ένα πλαίσιο που εκείνος θα νιώσει, θα νιώθει ασφαλής να μοιραστεί τα συναισθήματά του, είτε είναι στον χώρο της δουλειάς ή κάπου έξω, να ακούσουμε ενεργά τις εμπειρίες του, αυτό που βιώνει, γιατί εμείς δεν είμαστε στη θέση του ή μπορεί να μην καταλαβαίνουμε τι βιώνει εκείνος ή εκείνη.
Να μην προσφέρουμε αμέσως λύσεις, απλά να ακούσουμε γιατί πολλοί άνθρωποι έχουν την ανάγκη απλά κάποιος να τους ακούσει. Και μερικές φορές το να ακούς είναι η πιο πολύτιμη υποστήριξη. Να ξέρετε, δεν χρειάζεται να νιώθουμε υποχρεωμένοι να δώσουμε λύσεις στον άλλον.
Μπορεί να χρειάζεται απλά να τον ακούσουμε. Τρίτον, είναι σημαντικό να διατηρήσουμε ένα θετικό περιβάλλον, να να καλλιεργήσουμε μια υποστηρικτική κουλτούρα στον χώρο εργασίας, όπου όλοι προσέχουν ο ένας τον άλλον γιατί ο ανταγωνισμός είναι σημαντικός, μας βοηθάει να γινόμαστε καλύτεροι, αλλά πολλές φορές ένα εργασιακό περιβάλλον είναι πιο σημαντική η αλληλεγγύη γιατί ως ομάδα πηγαίνουμε πιο μακριά και σταθερά.
Βελτιωνόμαστε όλοι! Γιατί στη θέση που μπορεί να βρίσκεται κάποιος άλλος σήμερα, μπορεί να βρεθούμε εμείς αύριο και να χρειαζόμαστε βοήθεια. Να γιορτάζουμε τις επιτυχίες, να γιορτάζουμε τις επιτυχίες όσο μικρές κι αν είναι και να δημιουργούμε ευκαιρίες για συνεργασία, όχι μόνο για ανταγωνισμό.
Επίσης, η εξουθένωση πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν επιλύεται, δεν είναι μια κατάσταση που επιλύεται σε μια μέρα από τη μια μέρα στην άλλη. Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να επικοινωνούμε με τον συνάδελφο δείχνοντας την υποστήριξή μας.
Αυτή η συνέπεια μπορεί να βοηθήσει ώστε ο άλλος να αισθάνεται λιγότερο μόνος στους αγώνες του. Ενσωματώνοντας αυτές τις συμπεριφορές, οι συνάδελφοι μπορούν να δημιουργήσουν μια πιο ανθεκτική κοινότητα διδασκαλίας, όπου η επαγγελματική εξουθένωση θα αναγνωρίζεται ως πρόβλημα, θα αντιμετωπίζεται και θα μετριάζεται μέσω συλλογικής προσπάθειας.
Γιατί μπορεί και άλλοι να αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα και να φοβούνται να το πουν ή να μην τους έχει βοηθήσει ποτέ κανείς. Άρα λοιπόν, όταν ένας δάσκαλος αντιμετωπίζει εξάντληση, η κάθε επαγγελματίας, γενικότερα κάθε άνθρωπος, οι συνάδελφοι πρέπει να ξέρουν ότι διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην προσφορά υποστήριξης και στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος φροντίδας.
Η ιδανική συμπεριφορά περιλαμβάνει έναν συνδυασμό ενσυναίσθησης, ότι δηλαδή προσπαθώ να μπω στη θέση του άλλου γιατί μπορεί και εγώ να βρεθώ κάποια στιγμή εκεί. Ενεργητική ακρόαση, ακούω τον άλλον. Αυτά που έχει να μου πει χωρίς να του πω ότι ναι, εντάξει, αλλά αυτό που περνάς δεν είναι και τόσο σημαντικό. Όχι, ακούω τον άλλον. Σέβομαι αυτό που μου λέει.
Και είναι σημαντική η πρόληψη για να μη φτάνει κάποιος στην εξουθένωση, Δηλαδή όταν παρατηρούνται κάποια σημάδια και μπορεί κάποιος να βοηθήσει, είναι σημαντικό να προλαμβάνει καταστάσεις, να μιλάει πριν προκύψει το πρόβλημα ή μεγεθυνθεί.
Άρα λοιπόν είναι πάρα πολύ σημαντική η κοινότητα σε κάθε επάγγελμα, αλλά στους εκπαιδευτικούς κυρίως να υπάρχει μια υποστηρικτική κοινότητα και να μη φοβάται κάποιος, ακόμα και αν χρειαστεί επαγγελματική βοήθεια από ειδικό, να την αναζητήσει.
Δεν είναι ταμπού να ζητήσεις βοήθεια είτε από κάποιον συνάδελφο φίλο ή από κάποιον επαγγελματία. Είναι πάρα πολύ σημαντικό. Θα έλεγα ότι είναι ένα δώρο στον εαυτό μας να ζητάμε βοήθεια. Άρα λοιπόν, μπορούμε να σκεφτούμε όλα αυτά για να μπορούμε να είμαστε και πιο παραγωγικοί σε αυτό που κάνουμε.
Κλείνοντας
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Κλείνοντας κα Μπουζιώτη αυτή τη συζήτηση, θα ήθελα να μας πείτε συμπερασματικά την πρότασή σας προς τους εκπαιδευτικούς, τρόπους να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, είτε οι ίδιοι είτε βοηθώντας τους συναδέλφους τους.
Μαρία Μπουζιώτη:
Άρα λοιπόν, κλείνοντας αυτή τη συζήτηση είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κανένας άνθρωπος δεν τα κάνει όλα σωστά. Να ξεκινήσουμε από εκεί. Και δεν είναι κακό αυτό. Γιατί μέσα από το λάθος βελτιωνόμαστε, γινόμαστε καλύτεροι. Όλοι αντιμετωπίζουμε δυσκολίες και αστοχίες στον χώρο εργασίας ή στην προσωπική μας ζωή. Μπορεί να επηρεάζει βέβαια.
Το σημαντικό είναι να προσπαθούμε να γινόμαστε καλύτεροι, να αγαπάμε τον εαυτό μας. Και ολοκληρώνοντας αυτή τη συζήτηση για την επαγγελματική εξουθένωση στο διδακτικό προσωπικό, είναι προφανές ότι αυτό το ζήτημα εκτείνεται πέρα από το ατομικό άγχος και την κόπωση.
Είναι μια συστημική πρόκληση, δηλαδή αφορά όλο το σύστημα, το εκπαιδευτικό. Και απαιτεί συλλογική προσοχή και δράση από όλους τους φορείς, όχι μόνο ατομικά από τους εκπαιδευτικούς.
Προάγοντας λοιπόν υποστηρικτικά περιβάλλοντα εργασίας, προωθώντας ευαισθητοποίηση για την ψυχική υγεία, εφαρμόζοντας στρατηγικές βιώσιμου φόρτου εργασίας, όχι υπερβολικού, μπορούμε να αρχίσουμε να μετριάσουμε τις επιπτώσεις της επαγγελματικής εξουθένωσης και πρέπει να θυμόμαστε όλοι γιατί πολλές φορές οι άνθρωποι το ξεχνούν αυτό ότι οι εκπαιδευτικοί.
Γιατί λέμε πολλές φορές ότι το εκπαιδευτικό σύστημα έχει πολλά αρνητικά στοιχεία και πρέπει να βελτιωθεί και αυτό είναι πολύ μεγάλη αλήθεια, με βρίσκει σύμφωνη, αλλά οι εκπαιδευτικοί πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι η ραχοκοκαλιά του μέλλοντος της κοινωνίας μας, γιατί τα παιδιά μας ξεκινούν από αυτή τη βαθμίδα της εκπαίδευσης και προχωρούν και στις υπόλοιπες.
Άρα λοιπόν πρέπει όλοι να βοηθήσουμε ώστε αυτοί οι άνθρωποι να είναι ψυχικά υγιείς. Η ευημερία τους είναι πρωταρχικής σημασίας για την επιτυχία του εκπαιδευτικού συστήματος και κατ’ επέκταση για την ευημερία των παιδιών μας.
Ας δώσουμε προτεραιότητα στην υγεία τους. Ας τους στηρίξουμε για να για να γίνει και η ίδια η ζωή μας καλύτερη. Γιατί υπάρχουν κάποιοι πυλώνες είναι και ένας απ’ αυτούς τους πυλώνες είναι το εκπαιδευτικό σύστημα και η αναμόρφωση του πρέπει να αρχίσει από από τη βάση που είναι οι εκπαιδευτικοί.
Εγώ θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που ήσασταν και σήμερα μαζί μας για να κάνουμε αυτή τη συζήτηση, ώστε να υπάρχει βελτίωση των σχολείων και των κοινοτήτων μας ευρύτερα.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Και εγώ σας ευχαριστώ πάρα πολύ εκ μέρους της LearnHealth. Καλό σας απόγευμα.
Μαρία Μπουζιώτη:
Κι εγώ σας ευχαριστώ! Καλό απόγευμα!
