Ακούστε το podcast
Τι θα συζητήσουμε
Πόσες φορές έχετε βρεθεί στη θέση να «ξεχάσετε» να αναφέρετε στο διαιτολόγο σας εκείνο το κομμάτι σοκολάτας ή την έξτρα μερίδα που καταναλώσατε; Η σχέση μας με τη διατροφή είναι συχνά περίπλοκη, γεμάτη ενοχές και μικρά «μυστικά» που προτιμούμε να κρατάμε για εμάς.
Στο σημερινό επεισόδιο του LearnHealth Podcast, οι διαιτολόγοι – διατροφολόγοι Χριστίνα Καρτσωνάκη και Μαρία Καλατζή εμβαθύνουν στο ευαίσθητο θέμα της ειλικρίνειας στη σχέση διαιτολόγου-διαιτώμενου. Εξερευνούν τους λόγους πίσω από την απόκρυψη διατροφικών «ατασθαλιών» και τη σημασία της εμπιστοσύνης στην επίτευξη των στόχων μας.
Το φαινόμενο της απόκρυψης διατροφικών συνηθειών είναι πιο συχνό απ’ όσο νομίζουμε και συνήθως πηγάζει από το φόβο της κριτικής. Ωστόσο, όπως τονίζουν οι ειδικοί, ο διαιτολόγος δεν είναι κριτής αλλά σύμμαχος στο ταξίδι μας προς καλύτερες διατροφικές επιλογές. Η διατροφική εκπαίδευση και η κατανόηση του «γιατί» πίσω από κάθε οδηγία είναι το κλειδί για μακροπρόθεσμη επιτυχία.
Μέσα από πραγματικά παραδείγματα και καθημερινές καταστάσεις, το επεισόδιο ρίχνει φως στην επίδραση της κοινωνικής πίεσης στις διατροφικές μας επιλογές, την παγίδα της ταχείας απώλειας βάρους και τη σημασία της σταδιακής αλλαγής συνηθειών. Παράλληλα, αναλύεται ο ρόλος των social media στη διαμόρφωση λανθασμένων προσδοκιών και η σημασία της εξατομικευμένης προσέγγισης στη διατροφή.
Στο σημερινό επεισόδιο της LearnHealth, με τη βοήθεια των ειδικών, ανακαλύπτουμε πώς η ειλικρίνεια και η εμπιστοσύνη στη σχέση με το διαιτολόγο μας μπορούν να μετατρέψουν την προσπάθεια για καλύτερη διατροφή από μια διαδικασία γεμάτη ενοχές σε ένα ταξίδι αυτογνωσίας και προόδου.
Απομαγνητοφώνηση
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Καλώς ήρθατε στα podcast επεισόδια της LearnHealth, τον απόλυτο προορισμό γνώσης και ενημέρωσης σε θέματα που αφορούν τον τομέα της υγείας, ευεξίας, αυτοβελτίωσης και γονεϊκότητας. Στην LearnHealth πιστεύουμε πως η καλή υγεία, η ατομική ανάπτυξη, η βελτίωση των προσωπικών και επαγγελματικών σχέσεων.
Όλα ξεκινούν από τη γνώση και τη σωστή ενημέρωση. Και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας καθώς και να ενημερωθείτε σωστά από το να συνδεθείτε με έναν επαγγελματία υγείας με εξειδίκευση σε έναν από τους παραπάνω κλάδους.
Είμαι ο Διονύσης Φιλιππόπουλος, συνιδρυτής και project manager της LearnHealth και σας καλωσορίζω στο σημερινό επεισόδιο όπου θα έχουμε μαζί μας πάλι τις κυρίες Καρτσωνάκη Χριστίνα και Καλατζή Μαρία. Και το θέμα μας σήμερα θα είναι ο διαιτώμενος που δεν αναφέρει τα πάντα στον διαιτολόγο του.
Εισαγωγή
Καλημέρα Χριστίνα!
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Καλημέρα!
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Καλημέρα Μαρία!
Μαρία Καλατζή:
Καλημέρα και από εμένα.
Χιουμοριστικός διάλογος
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Θα ξεκινήσουμε το σημερινό μας επεισόδιο όπως και το πρώτο μας podcast με έναν υποτιθέμενο χιουμοριστικό διάλογο και μετά θα συζητήσουμε για το θέμα το οποίο έχουμε να αναλύσουμε σήμερα. Πάμε λοιπόν να ακούσουμε το ηχητικό.
Μαρία Καλατζή:
Λοιπόν Χριστίνα μου πώς πάει η διατροφή μας; Κρατάμε το πρόγραμμα.
Διαιτώμενος:
Εεεεε ναι, κρατιέμαι καλά ε; Καλά, με λίγες εξαιρέσεις.
Μαρία Καλατζή:
Μμμμμμμ. Τι είδους εξαιρέσεις δηλαδή;
Διαιτώμενος:
Ε, μη φανταστείς μικροπράγματα. Ξέρεις τώρα κάτι σνακ εδώ, κάτι σνακ εκεί, ε; Μια σοκολάτα την εβδομάδα, μάλλον δύο φορές την εβδομάδα, άντε τρεις μικρές σοκολάτες και έκλεισε.
Μαρία Καλατζή:
Χμμμμμ. Και στο δείπνο ξεκουράστηκες από τις πίτσες που τρώγαμε κάθε Παρασκευή.
Διαιτώμενος:
Ναι, ναι, απολύτως. Μόνο αυτήν την Παρασκευή νομίζω. Α, και την προηγούμενη έχει κάτι προσφορές, μην τις χάσω.
Μαρία Καλατζή:
Άρα έχουμε μια μικρή συχνότητα πίτσας οκτώ φορές τον μήνα.
Διαιτώμενος:
Εεεεεεε συνδυάζω πάντα με σαλάτα.
Μαρία Καλατζή:
Μμμμμμ. Μπράβο! Η σαλάτα σώζει την ημέρα και με το αλκοόλ. Πώς τα πάμε; Μια πίτσα την εβδομάδα όπως είπαμε.
Διαιτώμενος:
Ναι, ναι. Εεε ξέρεις μια μικρή μπυρίτσα κάθε βράδυ για να χαλαρώσουμε λιγάκι.
Μαρία Καλατζή:
Έχεις απόλυτο δίκιο. Τι να μας κάνει μια μπύρα την ημέρα; Συν κάτι πίτσες ή κάτι μικρές σοκολάτες; Χριστίνα μου, μήπως είναι ώρα να ξανακοιτάξουμε το πρόγραμμα;
Διαιτώμενος:
Μαρία μήπως ξεφεύγω λίγο;
Μαρία Καλατζή:
Α, απλά λιγάκι. Γιατί το λες αυτό; Λοιπόν, πάμε να το πιάσουμε από την αρχή για να έχουμε κάποιο αποτέλεσμα.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σε αυτό το σημείο εδώ ήθελα να αναφέρω στους ακροατές που δεν έχουν πιθανόν να ακούσει το πρώτο μας επεισόδιο. Καταρχάς να τους προσκαλέσουμε να το ακούσουν. Ήταν πάρα πολύ ενδιαφέρον.
Ότι και αν κάνω λάθος διορθώστε με. Ότι η υποθετικοί αυτοί διάλογοι είναι βγαλμένοι μέσα από τη δουλειά σας, μέσα από ακούσματα που έχετε από τη δουλειά σας και έρχονται με έναν πιο χιουμοριστικό τρόπο ώστε να μας δώσουν ένα ουσιαστικά πάτημα, ένα παράδειγμα για να ξεκινήσουμε τη σημερινή μας συζήτηση, έτσι δεν είναι;
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Είναι αυτό που λέω πολλές φορές είναι βγαλμένη από τη ζωή, δηλαδή από την καθημερινότητα. Ακόμα και οι ίδιοι σε φάση της ζωής μας που ίσως να μην ήμασταν και τόσο καλά, μπορεί να το έχουμε κάνει. Οπότε επειδή είναι κάτι οικείο σε όλους, αυτό είναι που βγάζει και το γέλιο.
Γιατί δυσκολευόμαστε να ξεκινήσουμε διατροφή ή δίαιτα;
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Για αρχή θα δώσω το λόγο στη Μαρία. Πάμε να ξεκινήσουμε λοιπόν με ένα βασικό ερώτημα. Τι είναι αυτό Μαρία που πιστεύεις ότι δυσκολεύει κάποιον για να ξεκινήσει μια διατροφή; Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από την αρχή του.
Μαρία Καλατζή:
Λοιπόν, το πιο δύσκολο πράγμα είναι η αλλαγή στις συνήθειες. Συνήθειες που έχουν εδραιωθεί για πάρα πολλά χρόνια. Σε κανέναν δεν αρέσει να του αλλάζουμε τις συνήθειες. Αυτές οι συνήθειες έχουν διαμορφωθεί ίσως και από τις παιδικές ηλικίες.
Εγώ αυτό που λέω πολλές φορές είναι πιο εύκολο να εκπαιδεύσουμε ένα παιδάκι που μαθαίνει τώρα τις διατροφικές του τους συνήθειες, παρά σε έναν ενήλικα που προσπαθούμε ουσιαστικά να κόψουμε παλιές κακές συνήθειες και να υιοθετήσουμε καινούργιες. Αυτό έχει μια δυσκολία παραπάνω. Επίσης, κάτι άλλο που κάνει αυτή τη διαδικασία πιο δύσκολη είναι η διαχείριση της πείνας ή μάλλον καλύτερα των λιγούρων.
Γιατί πραγματική πείνα λίγοι ξέρουν και έχουν μάθει να την ξεχωρίζουν. Ακόμα και εκεί χρειάζεται μερικές φορές το διαιτώμενό μας να τον εκπαιδεύσουμε πότε είναι πραγματική πείνα και πότε είναι λιγούρα. Η συνήθεια του να ψάχνουμε κάτι.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Μαρία, θα σε διακόψω εδώ. Ναι, μπορείς να μας δώσεις έτσι έναν πολύ γρήγορο ορισμό, ας το πούμε. Πώς θα μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε έτσι εύκολα τη λιγούρα από την πείνα; Γιατί νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο αφορά πάρα πολύ κόσμο.
Μαρία Καλατζή:
Αυτό που λέω εγώ σε πολλούς διαιτώμενους είναι αν δεν ξέρετε να ξεχωρίσετε πότε πραγματικά πεινάτε και πότε έχετε λιγούρα. Ρωτήστε τον εαυτό σας αν θα τρώγατε ένα μήλο. Εάν τελικά θα το φάτε, το μήλο πάει να πει ότι πραγματικά πεινάτε.
Άμα πείτε δεν θέλω μήλο, αλλά θέλω κάτι γλυκό, κάτι αλμυρό, κάτι κάτι που δεν ξέρω εκεί δεν είναι πραγματική πείνα. Είναι κάτι που ψάχνουμε να βρούμε, να νιώσουμε παρηγοριά ή μας λείπει η συνήθεια; Το ότι πριν ξεκινήσουμε κάποια διατροφή είχαμε το ελεύθερο να τρώμε ό, τι θέλουμε.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ωραία με βοήθησε να καταλάβω ότι μέσα στη μέρα μου έχω πολλές λιγούρες και όχι πείνες.
Μαρία Καλατζή:
Συγγνώμη, να προσθέσω ότι υπάρχουν και άλλοι. Αυτό είναι ένα πολύ απλό παράδειγμα. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορούμε να βρούμε ποια είναι η πείνα. Δηλαδή η πείνα προκαλεί εκνευρισμό, προκαλεί ζαλάδες, αδιαθεσία, ενώ η λιγούρα προκαλεί άλλα πράγματα. Θα μπορούσαμε να το αναπτύξουμε σε κάποιο άλλο, σε κάποια άλλη στιγμή.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ξεκάθαρο αυτό που λες. Έτσι κι αλλιώς πολλές φορές αναφέρω στα podcast μας ότι είναι είναι μικρά σε χρόνο ερχόμαστε να κάνουμε μια εισαγωγή σε μια συζήτηση. Βασικά κάνουμε μια συζήτηση που δεν υπερ αναλύουμε κάποια πράγματα, απλά δίνουμε κάποια tips. Γι αυτό και στην Αθήνα στον οργανισμό μας υπάρχει.
Υπάρχουν τα σεμινάρια όπου εκεί αναπτύσσουμε και αναλύουμε τέτοια θέματα, οπότε νομίζω ότι μας καλύπτει με κάλυψε τουλάχιστον εμένα η απαντήση σου είναι ένα πολύ σημαντικό σημάδι και από κει και πέρα προφανώς, όπως και όλα όσα αναφέρουμε, θα μπορούσαν να έχουν περισσότερη ανάλυση. Δεν ξέρω αν σε διέκοψα για να περάσω…
Μαρία Καλατζή:
Να προσθέσω ακόμα σύντομα δύο ακόμα παράγοντες που μπορούν να κάνουν δύσκολο μια διαδικασία να ξεκινήσει κάποιος να κάνει διατροφή. Είναι είναι πολύ έντονο η κοινωνική πίεση που δέχονται, όπως κοινωνικά γεύματα, έξοδοι, κεράσματα σε γραφεία και το ότι πολλοί περιμένουν πολύ μεγάλο αποτέλεσμα σε πάρα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και φοβούνται και πολύ την αποτυχία της διατροφής τους.
Πόσο συχνά «ξεχνάμε» ν΄αφέρουμε τις αμαρτίες στο διαιοτολόγο
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Ένα μεγάλο ακόμα ζήτημα τώρα, αυτό με την γρήγορη απώλεια βάρους. Νομίζω ότι έχουν στηθεί ολόκληροι μηχανισμοί. Και ολόκληρες επιχειρήσεις κατά το παρελθόν πάνω στην ταχεία απώλεια βάρους. Αυτό είναι τεράστιο θέμα.
Δεν θα το πιάσουμε τώρα καθόλου. Πάμε λοιπόν να περάσω λίγο στην Χριστίνα πάνω στο σημερινό μας θέμα λοιπόν. Χριστίνα, πόσο συχνό είναι το φαινόμενο να ξεχνάει σε εισαγωγικά προφανώς ο διαιτώμενος να αναφέρει κάποιες ατασθαλίες του στον διαιτολόγο του.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Η αλήθεια είναι πως είναι πολύ συχνό. Κυρίως παίζει ρόλο. Φόβος για κριτική. Ωστόσο, αυτό που αναφέρω πάντα στους διαιτώμενους είναι ότι ο διαιτολόγος είναι σύμμαχος. Δεν είναι εδώ για να τους κρίνει. Σίγουρα στο παρελθόν τα πρότυπα του αυστηρού διαιτολόγου έχουν παίξει κάποιο ρόλο, ωστόσο στην ουσία πάντα εκείνη διαιτολόγος για να τους δώσει μια κατεύθυνση και για να τους βοηθήσει να φτάσουν πιο γρήγορα στον στόχο τους.
Επίσης, συνήθως οι μικρές ατασθαλίες. Πολλές φορές υποτιμούνται. Θεωρούν ότι είναι κάτι πολύ ασήμαντο και ότι δεν θα επηρεάσουν το αποτέλεσμα, κάτι που δεν ισχύει γιατί όπως έχουμε πει και σε προηγούμενο podcast όλα είναι ισοζύγιο. Θερμιδικό ισοζύγιο.
Τι τρως, τι καταναλώνεις. Ακόμα, το ότι δεν πειράζει μία φορά δεν μετράει. Είναι μια νοοτροπία που την έχουμε ξεκινήσει από τα σπίτια μας. Δεν πειράζει, ένα λάθος μια φορά δεν πειράζει, μια ατασθαλία μια φορά και τελικά φτάνουμε να την ξεχνάμε και τέλος. Πολλές φορές όντως η καθημερινότητά μας, αν δεν καταγράφουμε κιόλας τι τρώμε, μας κάνει να ξεχνάμε στα αλήθεια τι γίνεται.
Οπότε το ότι ξεχνάμε τις ατασθαλίες μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Αυτό που εγώ προτείνω πάντα είναι το εξής ότι επειδή η σχέση διαιτολόγου διαιτώμενου είναι μια σχέση αληθινή, όπως όλες οι αληθινές σχέσεις, χρειάζεται και εμπιστοσύνη ώστε το αποτέλεσμα να είναι όσο το δυνατόν το καλύτερο.
Τρόποι αντιμετώπισης
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Για να κάνω την επόμενη ερώτησή μου. Θα κάνω μόνος μου έναν υποθετικό διάλογο. Πώς πάει η διατροφή; Πάρα πολύ καλά. Προσπαθώ μέσα σε αυτό το προσπαθώ. Λοιπόν, νομίζω κρύβονται μηνύματα τα οποία πρέπει ένας διαιτολόγος να ανιχνεύσει. Πως λοιπόν Χριστίνα θα αντιμετωπίζεις μια κατάσταση στην οποία μονίμως ένας διαιτώμενος μένει στο προσπαθώ.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Το πρώτο που θα προσπαθούσα να καλλιεργήσω μαζί του είναι η αυτοπαρατήρηση. Πολλές φορές οι διαιτολόγοι όντως προσπαθούν ή νομίζουν ότι προσπαθούν, αλλά δεν έχουν συνειδητοποιήσει τι ακριβώς καταναλώνουν γιατί δεν έχουν κάτσει να παρατηρήσουν τον ίδιο τους τον εαυτό. Όταν μπαίνεις στη διαδικασία να καταγράψει κάποιος τι τρώει ή να έχει μια πιο συνειδητή καθημερινότητα, τότε αυτά τα μικρά προσπαθώ αρχίζουν και γίνονται πιο συγκεκριμένα.
Στη συνέχεια εστιάζω στο να κατανοήσω και να κατανοήσουμε και μαζί μάλλον τι εμποδίζει το άτομο να ακολουθήσει το πρόγραμμά του είναι ψυχολογικοί οι λόγοι, Είναι πρακτικοί. Είναι κάτι που δεν του αρέσει. Και μετά αλλάζουμε λίγο τον τρόπο αντιμετώπισης.
Αρχίζουμε και δίνουμε έμφαση σε μικρά εφικτά βήματα αντί για δραστικές αλλαγές. Αυτό το λέμε συνέχεια και συνέχεια και μπορεί να φανεί επανάληψη. Όμως η αλήθεια είναι ότι αν κάποιος θέλει να διατηρήσει το χαμένο βάρος και να το κάνει για να αποκτήσει υγιεινές συνήθειες, να γίνει τρόπος ζωής, θα πρέπει να δώσει πολύ μεγάλη προσοχή στα βήματα, στα μικρά και εφικτά ακόμα.
Αρχίζω σιγά σιγά να ενθαρρύνω μια σχέση χωρίς κριτική, ώστε να καταλάβει ότι μπορεί να μου εμπιστευτεί τα πάντα γιατί είναι κάτι το οποίο δεν θα τον μαλώσω. Δεν είμαι η κακιά δασκάλα διαιτολόγος.
Είμαι εκεί, είμαι σύμμαχός του, είμαι η φίλη του. Και τέλος αρχίζω πάλι να διερευνώ το πρόγραμμα γιατί πολλές φορές οι ανάγκες αλλάζουν, άρα ίσως χρειάζεται κάποια προσαρμογή όπου στο προηγούμενο ραντεβού είχε ξεχάσει να μου πει.
Όμως πάνω απ όλα Διονύση και πιστεύω σε αυτό θα συμφωνήσει και η Μαρία. Το βασικότερο κομμάτι για μένα είναι η διατροφική εκπαίδευση. Όταν κάποιος ξέρει τι κάνει, ξέρει γιατί το κάνει, ξέρει αν προσπαθεί ή όχι.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πραγματικά καλά. Σε αυτό θα συμφωνήσω απόλυτα σε όλα τα επίπεδα. Πολλές φορές στην κοινωνία μας προσπαθούμε να περάσουμε κάποια πράγματα χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη παιδεία και για αυτό πέφτουν συνήθως στο κενό. Οπότε το να εκπαιδεύσεις κάποιον σωστά και το ίδιο έχω προσπαθήσει και εγώ με τα παιδιά μου είναι η εκπαίδευση από μικρή.
Αυτό που λέμε από μικρή ηλικία να καταλάβει γιατί αυτό το δεν τρώμε με σοκολάτα όταν έχει, όταν υπάρχει, επιχειρηματολογούμε και του λέμε του παιδιού και ας νομίζουμε ότι δεν καταλαβαίνει γιατί δεν τρώμε σοκολάτα. Και έδωσα ένα παράδειγμα όλα αυτά τα όχι ή τα πρέπει.
Πρέπει να υπάρχει μια επιχειρηματολογία από πίσω έτσι ώστε να είναι εκπαίδευση και αργότερα το παιδί που θα έχει γίνει έφηβος και ενήλικας αργότερα να έχει γνώση γιατί το κάνει και όχι απλά γιατί κάποιος του το είπε.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Και θέλω να τονίσω ότι αυτή τη μορφή θα έχουν και τα σεμινάρια που θα κάνουμε μαζί. Η διατροφική εκπαίδευση είναι το πιο βασικό εργαλείο.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Όταν βγαίνουμε, όταν κάνουμε αυτή την ατασθαλία που λέμε στη διατροφή μας ως επί το πλείστον, μετά νιώθουμε ενοχές. Δηλαδή προφανώς και γνωρίζουμε ότι όταν ο διατροφολόγος μας λέει.
Να φάμε για παράδειγμα για απογευματινό αγγούρι και καρότο για παράδειγμα και εμείς φάμε ξηρούς καρπούς. Τυχαίο το παράδειγμα; Το ανέφερα προηγουμένως εδώ ώστε και στις δυο σας, έτσι για να βάλω τους ακροατές στο γιατί υπήρχε αυτό το γέλιο.
Μαρία Καλατζή:
Ήταν η εξομολόγηση σε λάθος διατροφολόγο όμως.
Χαχαχαχαχαχαχαχαχα. Σωστά; Σωστά.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σωστά. Ελευθερία, θα σε ενημερώσω έτσι και σου βγήκε δημόσια η ατασθαλία μου. Πολλές λοιπόν πολλές φορές ερχόμαστε να νιώσουμε αυτή την ενοχή. Κατ αρχάς θα θελα να μου πεις αν το συναντάς αυτό, να στο επιβεβαιώνουν δηλαδή. Του μένει σου ότι νιώθεις αυτό το συναίσθημα και πώς αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί και πως το χειρίζεσαι.
Μαρία Καλατζή: Ουσιαστικά λοιπόν είναι κάτι πολύ σύνηθες. Η ενοχή και η ντροπή θα πω. Έχω δει άτομα πολύ. Κοντά στη δουλειά μου εν πάσει περιπτώσει, που στην κουβέντα της είπα γιατί δεν έρχεσαι να προσπαθήσεις να κάνουμε μια προσπάθεια ακόμα; Και μου λέει ξεκάθαρα Μαρία, να σου πω κάτι; Ντρεπόμαστε, Ντρεπόμαστε να έρθουμε.
Αυτό η αλήθεια είναι πως είναι κάτι που με στεναχωρεί πάρα πολύ, γιατί αυτό που λέω και στους Βρεττό μένους μου είναι καλύτερα να μην έρθεις σε ένα ραντεβού που τα έχεις πάει καλά. Δηλαδή αν έχεις ζυγιστεί στο σπίτι σου, έχεις χάσει κιλά; Το να έρθεις σε μένα να δούμε ότι έχεις χάσει κιλά δεν έχει και τόσο τόσο μεγάλη ουσία.
Εσύ είσαι σε εισαγωγικά βέβαια όλα αυτά για μένα. Νιώθω ότι θα σε βοηθήσω όταν κάτι δεν θα έχει πάει καλά. Να δούμε πώς μπορούμε αυτό να το εξελίξουμε, τι μας εμποδίζει να το διορθώσουμε; Το προσπεράσω; Να το αντιμετωπίσουμε.
Να υπενθυμίσουμε ότι στόχος μας δεν είναι η τελειότητα, η οποία δεν υπάρχει πουθενά. Και ξέρεις και τι άλλο βλέπω πολύ συχνά στο γραφείο μου, όταν ρωτάς τον διαιτώμενο πώς πήγε η βδομάδα σου, πώς πήγε το τη βδομάδα. Όλοι ξεκινάνε από τα αρνητικά. Όλοι μα όλοι. Έφαγα πίτσα, έφαγα λίγη σοκολάτα, έφαγα αυτό, έφαγα το άλλο. Κανείς δεν λέει ξέρεις τι; Εκεί που δεν έτρωγα πρωινό για 15 μέρες, τρώω κάθε μέρα εκεί που δεν έτρωγα φρούτα, τρώω κάθε μέρα αυτά.
Για κάποιο λόγο τα υποτιμάνε. Είναι μικρές νίκες. Χθες συγκεκριμένα στο γραφείο μου ήρθε μια κυρία που μου λέει Έχω ένα τσουρέκι στην τσάντα μου. Τέσσερις μέρες Είναι μεγάλη επιτυχία για κάποιον άνθρωπο που αυτό θα ήταν ανέφικτο σε άλλη περίπτωση. Σε πρώτη.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σαν πρώτη ανάγνωση εγώ θα πω κρίμα το τσουρέκι, αλλά θέλω να.
Μαρία Καλατζή:
Σου πω ότι το κράτησα στο γραφείο μου. Της λέω λάφυρο γιατί εφόσον το αντιμετώπισες τέσσερις μέρες, ας μην το έχεις σαν δέλεαρ μέσα στην τσάντα σου. Και φεύγοντας της είπα Άσε το τσουρέκι στο γραφείο για πιο πολύ για να γελάσουμε. Οπότε είναι κρίμα που ο κόσμος δεν επικροτεί τις μικρές νίκες.
Στο βωμό όλα Διονύση, του γρήγορου, του γρήγορου αποτελέσματος. Δυστυχώς ακόμα, παρόλο που υπάρχει πολλή πληροφόρηση γύρω από τη διατροφή ινσταγκραμ internet, όλοι έχουν μια πολύ παλιά νοοτροπία της δίαιτας, η οποία έχει περάσει τόσο πολύ μέσα μας, στο DNA μας θα πω που είναι δύσκολο σε νέα παιδιά να δουν λίγο διαφορετικά την αντιμετώπιση της μείωσης του βάρους, πρόσληψη βάρους, κάποιας ενδεχομένως ασθένειας κτλ.
Ισορροπημένη διατροφή vs δίαιτα
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Μου δημιουργήθηκε ένα ερώτημα τώρα. Όχι, δεν μου δημιουργείται τώρα το ερώτημα. Είναι μια ερώτηση που την έχετε ακούσει και εσείς πολλές φορές διάφορα και αν μπορεί να αναλυθεί τώρα. Αν όχι, το αφήνουμε για κάποια άλλη φορά. Ισορροπημένη διατροφή δίαιτα. Πείτε μου λίγο τις διαφορές.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Διονύση, θα πάρω το θάρρος να απαντήσω πρώτη γιατί αυτό είναι ένα μάθημα που κάνω συχνά και στους φοιτητές μου στη διαιτολογία. Τη διαφορά δίαιτας και διατροφής. Η λέξη δίαιτα δημιουργήθηκε και την είδαμε πρώτη φορά στον Ιπποκράτη.
Αρχαία χρόνια είχαν μιλήσει ήδη οι αρχαίοι για τη σημασία της σωστής διατροφής και μας δίνει τον ορισμό ότι δίαιτα είναι τρόπος ζωής. Ο τρόπος ζωής περιλαμβάνει διάφορους τομείς.
Περιλαμβάνει το τι τρώμε, το αν κάνουμε άσκηση, τις κοινωνικές μας συναναστροφές, αν ερχόμαστε σε επαφή με άτομα τα οποία μας κάνουν καλύτερους ή όχι. Δεν είναι μόνο το φαγητό. Με το πέρασμα των χρόνων η λέξη δίαιτα άρχισε να σημαίνει τον περιορισμό.
Άρχισαν τα στερητικά μοντέλα με διάφορες δίαιτες για γρήγορη απώλεια και εκεί άρχισε να γίνεται η λέξη δίαιτα, συνώνυμο του περιορισμού και του αυστηρού. Οπότε σε αντίθεση με αυτό, ήρθε το αντίπαλο δέος, η λέξη διατροφή, για να εξηγήσει πάλι το κομμάτι του ολιστικού.
Όπου Στην διατροφή λοιπόν αναφερόμαστε σε τρόφιμα, σε θρεπτικά συστατικά, σε συνήθειες και ό, τι αυτό συνεπάγεται. Οπότε συνήθως πλέον οι λέξεις έχουν αλλάξει. Τα τελευταία χρονιά για πιο εμπορικούς λόγους, αλλά δεν είναι αυτή η σημασία τους.
Μαρία Καλατζή:
Να προσθέσω και κάτι έτσι για να το ελαφρύνουμε λιγάκι που είχα ακούσει σε ένα συνέδριο από έναν συνάδελφο δεν θυμάμαι ποιον που είχε πει ότι ο αναγραμματισμός της λέξης διατροφής βγάζει τη λέξη Αφροδίτη. Οπότε ερχόμαστε σε αυτό που προείπε η Χριστίνα ότι έχει να κάνει με θέματα και ομορφιάς και όλα τα υπόλοιπα που αναφέραμε.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Θα αναφέρω πάλι το ολιστικό στοιχείο το οποίο θα το δούμε και σε σεμινάριο στο σεμινάριο που θα κάνουμε μαζί. Είναι πολύ σημαντικό να μη συνδυάζουμε την έννοια της διατροφής και της δίαιτας μόνο με τις τροφές.
Διαφορές διαιτολόγου vs διατροφολόγου
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σε συνέχεια λοιπόν της ερώτησης που έκανα προηγουμένως, θα ήθελα να μου πείτε. Άρα ουσιαστικά υπάρχει διαφορά και ανάμεσα στον διαιτολόγο και στον διατροφολόγο. Είναι το ίδιο πράγμα;
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει διαφορά. Ή όλοι οι διαιτολόγοι είμαστε και διατροφολόγοι ή όλοι οι διατροφολόγοι. Είμαστε και διαιτολόγοι. Στην Αγγλία που εκεί ξεκίνησαν οι όροι διαιτολόγος διατροφολόγος είναι λίγο διαφορετικά τα πράγματα.
Ο διαιτολόγος είναι αυτός που μπορεί να δώσει προγράμματα διατροφής ακόμα και σε κλινικά περιστατικά πιο εξατομικευμένα. Δουλεύει στα νοσοκομεία, δουλεύει σε κλινικές.
Ο διατροφολόγος δεν δίνει προγράμματα διατροφής αλλά δίνει συστάσεις, γενικές συστάσεις και είναι πιο πολύ ενημερωτικός ο ρόλος του καθώς πάει σε σχολεία βοηθάει στη δημιουργία προγραμμάτων υγείας. Στο εξωτερικό είναι διαφορετικό. Στην Ελλάδα είναι το ίδιο.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Εντάξει, θα πρόσθετα εγώ τώρα ότι στην Ελλάδα συμβαίνει συχνά αυτό. Θεωρείς ότι είναι λάθος; Καταρχάς;
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Όχι, Έχει να κάνει με την εκπαίδευση που παίρνουμε στην Ελλάδα. Παίρνουμε και κλινική εκπαίδευση στο πανεπιστήμιο και θέματα δημόσιας υγείας, οπότε είναι πιο ολιστικό. Άλλωστε ο διατροφολόγος στην Αγγλία είναι τρία χρόνια μπάτσελορ ενώ στην Ελλάδα οι σπουδές είναι τέσσερα.
Τρόφιμα που μπορεί να υπερκαταναλωθούν κατά τη διάρκεια της διατροφής
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Οκ, ξεκάθαρο. Πολύ ωραία. Να περάσω λοιπόν στην επόμενη ερώτησή μου και θα απευθύνω το λόγο στη Μαρία. Η Μαρία. Υπάρχει κάποιο φαγητό που θεωρείς ότι είναι πιο επικίνδυνο; Ας το πούμε σε εισαγωγικά για την τήρηση μιας διατροφής;
Μαρία Καλατζή:
Εεε λοιπόν πολύ ωραία ερώτηση και θα προσπαθήσω να την απαντήσω χωρίς να ενεργοποιήσω κάποια τρόφιμα, αν και θα μπορούσα. Θέλω να πω κοίταξε, δεν υπάρχουν επικίνδυνα τρόφιμα, αλλά υπάρχουν τρόφιμα τα οποία είναι εύκολα να υπερκαταναλωθούν.
Αυτά μπορεί να είναι σνακ υψηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη, σε λιπαρά, σε λιπαρά ή επεξεργασμένα τρόφιμα, συνήθως με πολύ χαμηλή διατροφική αξία. Εδώ θέλω λίγο να πω τι εννοούμε επεξεργασμένα τρόφιμα. Μια πολύ μικρή αναφορά. Διονύση δεν θα σου πάρω.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Θα το ήθελα.
Μαρία Καλατζή:
Λοιπόν, καταρχήν να ξεχωρίσουμε ότι υπάρχει η έννοια επεξεργασμένα και θα ήθελα να μου πεις εσύ τι θεωρείς ότι είναι επεξεργασμένο τρόφιμο
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Συσκευασμένο η πρώτη σκέψη μου έρχεται το συσκευασμένο.
Μαρία Καλατζή:
Πολύ ωραίο και αυτό που λες πολύ ωραίο. Όντως εμείς οι διατροφολόγοι λέμε ότι ότι κάνει κρίση, κρίση, κρίση είναι ένοχο. Ας πούμε, αν και είπαμε ότι δεν υπάρχουν ακριβώς επικίνδυνα φαγητά. Λοιπόν, επεξεργασμένο επεξεργασμένο τρόφιμο είναι το γιαούρτι.
Είναι το ψωμί, δηλαδή ό, τι περιέχει μέχρι και πέντε υλικά. Από κει και πέρα, όποια τρόφιμα περιέχουν υλικά τα οποία δεν έχουμε στα ντουλάπια μας θεωρείται υπερ επεξεργασμένο και θέλω να το αναφέρω αυτό όπως.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Τα συντηρητικά για παράδειγμα.
Μαρία Καλατζή:
Μπράβο και πάρα πολλά άλλα. Θέλω να το αναφέρω λίγο έτσι, μήπως ενεργοποιήσουμε λίγο τον κόσμο με τις λέξεις, Γιατί σε μένα τουλάχιστον στα αυτιά μου, η λέξη υπερ επεξεργασμένο μου κάνει κάτι πιο. Πιο φοβιστικό να το πω έτσι, αν μου επιτρέπετε.
Οπότε επειδή οι πειρασμοί πλέον είναι πάρα πολλοί και βλέπω τον κόσμο και βλέπω τον κόσμο να δυσκολεύεται σε αυτό. Δηλαδή σε αυτό που λένε ότι δεν μπορείς να μείνεις μόνο σε ένα. Ισχύει. Παιδιά αυτά είναι μελετημένα πράγματα.
Να μην μπορείς να μείνεις μόνο σε ένα. Οπότε οι αντιστάσεις θα πρέπει να είναι ακόμα πιο μεγάλες. Και η αλήθεια είναι πως όσους ανθρώπους προσπαθούν για να βελτιώσουν κάποια κατάσταση, τους το κάνει λίγο πιο δύσκολο. Όμως από την άλλη, μη μεγαλοποιούμε τόσο πολύ την έννοια του φαγητού. Έχουμε φάει, θα ξαναφάμε.
Κάθε τρεις και λιγάκι έχουμε μια γιορτή και μια σχολή εδώ στην Ελλάδα. Εντάξει, τουλάχιστον μέσα στην εβδομάδα, στην εβδομάδα μας. Ας είμαστε τυπικοί σε ένα πρόγραμμα και κυρίως αυτούς που θέλουν να έχουν μια που έχουν μπει στη διαδικασία και θέλουν μια βελτίωση.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σε αυτό που είπες προηγουμένως να συμπληρώσω ότι για τα τρόφιμα και τις επιλογές που υπάρχουν γνωρίζουμε ότι σε μεγάλα καταστήματα που μπορεί κάποιος να βρει τρόφιμα, η τοποθέτηση των προϊόντων που βρίσκονται είναι ολόκληρη επιστήμη και δεν είναι τυχαίο.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Όντως Διονύση έχεις δίκιο, είναι ολόκληρη επιστήμη. Έχετε παρατηρήσει τις λιχουδιές που μπαίνουν στα τελευταία ράφια για να μπορούν τα παιδιά να έχουν πρόσβαση; Ή αλλιώς ποια είναι στο ύψος των ματιών μας;
Δημητριακά, μπάρες κτλ κτλ και ποια είναι σε πιο ψηλά ράφια. Αυτό που ήθελα να αναφέρω σε αυτό που λέει η Μαρία είναι το κομμάτι του εθισμού. Έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια να μιλάμε για το gourmet αποδείξεων και υπάρχει μεγάλος διάλογος αν τελικά τα τρόφιμα εθίζουν ή όχι.
Τα υπερ επεξεργασμένα τρόφιμα είναι γεγονός ότι εθίζουν, οπότε είναι δύσκολο εμείς οι κοινοί θνητοί που λέω και στο γραφείο να τα βγάλουμε πέρα με όλη αυτή τη διαδικασία και όλα αυτά τα χημικά.
Μαρία Καλατζή:
Χριστίνα μου σε αυτό που θέλω να συμπληρώσω είναι ότι μια μικρή αναφορά δεν μπορώ να αντισταθώ. Είναι ότι ο εθισμός των τροφίμων έχει να κάνει με την απορρόφηση, με την πολύ γρήγορη απορρόφηση από τον οργανισμό. Και ξέρετε τι;
Το ίδιο που λειτουργούν και τα ναρκωτικά και γίνονται και για αυτό το λόγο γίνονται εθιστικά, απορροφούνται πολύ γρήγορα, νιώθεις ευεξία και θες ξανά και ξανά και ξανά. Και επίσης θέλω να πω και στον κόσμο ότι αν το δούμε λίγο εγωιστικά, να μην αφήνουμε το σύστημα να μας ελέγχει, δηλαδή να το ελέγχουμε εμείς.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Έχεις δίκιο. Πολύ σωστά το ανέφερες. Στον υποθάλαμο λοιπόν δρουν στο ίδιο σημείο γιατί είναι που εκεί κρίνεται η σεροτονίνη, η ορμόνη της χαράς. Οπότε, όπως και στο ναρκωτικό, εκείνη τη στιγμή νιώθουμε κάποια χαλάρωση, κάποια χαρά, κάποια ανύψωση. Το ίδιο συμβαίνει και με τα πολύ λιπαρά τρόφιμα. Έχει βρεθεί μάλιστα σε έρευνες στην Αμερική ότι τρόφιμα τα οποία συνδυάζουν το πολύ λιπαρό, όπως το λιωμένο τυρί και το αλμυρό μαζί μαζί με τη γλυκιά γεύση π. Χ. Κέτσαπ μαζί, είναι πάρα πολύ εθιστικά. Πρώτο τρόφιμο στη λίστα Ξέρετε ποιο έρχεται; Όχι η σοκολάτα.
Εσύ ξέρεις. Όχι σοκολάτα η πίτσα
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Δεν ξέρω γιατί. Εγώ θα έλεγα σοκολάτα και θα και θα επέμενα, αλλά είναι η προσωπική μου επιλογή λοιπόν.
Μαρία Καλατζή:
Και για να το ολοκληρώσουμε και να το κλείσουμε τελικά, να ξέρετε ότι παίζει ρόλο ο τρόπος της κατανάλωσης. Δηλαδή να μην υπάρχει άγχος, να μην υπάρχει βιασύνη, να υπάρχει έλεγχος σε αυτό που τρώμε. Είναι πιο σημαντικός λοιπόν ο τρόπος παρά το ίδιο το φαγητό.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Στην κουλτούρα μας λοιπόν, πολλά κοινωνικά δρώμενα συνδέονται με το φαγητό. Θα την κάνω την ερώτηση. Όχι, πόσο δύσκολο είναι; Είναι δύσκολο, αλλά ουσιαστικά πόσο επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες κάποιου Χριστίνα αυτό;
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Η αλήθεια είναι ότι συχνά στο γραφείο μου παραπονιούνται για το θέμα μα κοινωνική ζωή και διατροφή; Βγήκα έξω, το χάλασα ξαναβγήκα έξω το χάλασα. Συγκεκριμένα εχθές μια δίαιτα λυμένη ήρθε στο γραφείο και μου είπε ενώ τα πήγαινε εξαιρετικά η προηγούμενη εβδομάδα ήταν θάνατος. Βγήκα το Σάββατο, ήπια τρια κρασιά, βγήκα την Κυριακή, ήπια 3 τσίπουρα και έφαγα κάτι μεζεδάκια. Δεν ήθελα αλλά έπρεπε. Ήπια, βγήκα τη Δευτέρα πάλι ήπια και έφαγα. Θέλω να πω ότι είναι ένα κομμάτι το οποίο δεν μπορούμε να αποφύγουμε.
Όμως να είμαστε λίγο πιο συνειδητοποιημένοι γιατί γενικότερα η πολύ κοινωνική ζωή όντως αυξάνει τις πιθανότητες υπερφαγίας λόγω κοινωνικής πίεσης. Έλα μωρέ, δεν πειράζει, φάτο σήμερα και από αύριο δίαιτα. Τι θα σου κάνει ένα ποτηράκι κρασί; Όταν λοιπόν εμείς είμαστε σε μια φάση που πιεζόμαστε, είναι πολύ πιο εύκολο να ενδώσουμε.
Όμως δεν πρέπει να νιώθουμε τύψεις γιατί με τον έλεγχο της ποσότητας και με πιο ενσυνείδητα μέσα, εργαλεία διατροφής που έχουμε αναφέρει και αναφέρουμε συνεχώς, μπορούμε λίγο να το ελέγξουμε. Παιδιά μην ξεχνάτε ότι έχουμε μάτια. Οι περισσότεροι άνθρωποι είμαστε οπτικοί τύποι. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι αν δούμε κάτι, ακόμα και αν δεν πεινάμε, το θέλουμε.
Οι φούρνοι έχουν βιτρίνες πλέον. Περπατάς, βλέπεις την τυρόπιτα, δεν πεινάς όμως, το τρως. Αυτό θέλω να πω ότι δυσκολεύει τον έλεγχο των ερεθισμάτων που έχουμε σε κοινωνικές εκδηλώσεις στην κοινωνική μας ζωή.
Σημαντικό λοιπόν είναι να ενταχθούν όλες αυτές οι συνήθειες με τον κατάλληλο προγραμματισμό και να επιλέγουμε λίγο πιο ισορροπημένα. Για παράδειγμα, πάμε πρακτικά για τη θεωρία. Κουράζει. Βγαίνουμε για να φάμε το σουβλάκι, το εθνικό φαγητό των Ελλήνων που λέω εγώ.
Γιατί να πάρεις ένα σουβλάκι που η πίτα να είναι μέσα στο λάδι με πατάτες τηγανητές, ενώ μπορείς να βγεις να φας ένα ωραίο σουβλάκι τυλιχτό με αλάδωτη πίτα χωρίς πατάτες, με το τζατζίκι σου μέσα τη σωστή που θες, τα λαχανικά σου και το κοτόπουλο σου και να φας και ένα ακόμα καλαμάκι και να νιώσεις και χορτάτος και ότι δεν έχει στερηθεί κάτι.
Μαρία. Άλλες επιλογές που μπορούμε να πούμε για τους ακροατές μας.
Μαρία Καλατζή:
Όσον αφορά τους εξόδους. Εγώ προτείνω. Να μην βγαίνετε. Όχι, όχι. Σε καμία περίπτωση αυτό. Ξέρεις τι είναι κάποιοι που το λένε; Είναι κάποιοι διαιτώμενοι. Που το λένε. Δεν θα βγω. Δεν το θέλουμε. Σε καμία περίπτωση.
Δεν θα γίνουμε αντικοινωνικοί Αντικοινωνική επειδή κάνουμε μια διατροφή. Εγώ αυτό που λέω είναι ότι επειδή συνήθως όταν βγαίνουμε μπορεί να είναι και βαρετό το ψητό σαλάτα που το προτείνουμε, η αλήθεια είναι, αλλά πιστεύω ότι και το ψητό σαλάτα είναι ακόμα πιο νόστιμο από το σπίτι, έτσι δεν είναι το ίδιο; Να μη λέω σε πολλές κοπέλες κυρίως και αγόρια.
Μοιραστείτε το φαγητό, μοιραστείτε με τη φίλη σας, με τον φίλο σας. Πάρτε στη μέση δύο πιάτα και μια σαλάτα και μοιραστείτε τα τέσσερα άτομα, γιατί οι μερίδες είναι ούτως ή άλλως πολύ μεγάλες.
Θέλω μόνο λίγο κάτι να προσθέσω που μπορεί να σας ταράξει όσον αφορά το σουβλάκι. Το σουβλάκι λοιπόν παιδιά, εάν ήταν λαδωμένη, εάν μιλάμε για γύρο χοιρινό που υπάρχουν πάρα πολλοί φανατικοί, το σουβλάκι για αυτούς είναι γύρος χοιρινό μαζί με πατάτες.
Μη σας φανεί υπερβολικό ότι μπορεί το ένα σουβλάκι να φτάσει 800 με χίλιες θερμίδες, αναλόγως το μέγεθος και το πόσο εμπλουτισμένο είναι σε λιπαρά. Επίσης να ξέρετε αυτό που αναφέραμε πριν ότι είναι πολύ βαρέα επεξεργασμένα πλέον. Ο γύρος χοιρινό συγγνώμη, βαρέα επεξεργασμένο τρόφιμα, ο γύρος χοιρινό.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Η αλήθεια είναι όταν πήγες να αναφέρεις τις θερμίδες που έχει αυτό το σουβλάκι που μόλις προηγουμένως ανέφερες το τυλιχτό. Σκέφτηκα να βάλω έναν ήχο πάνω να μην ακουστεί, αλλά τελικά είπα να το αφήσω να το ακούσουν οι ακροατές για να καταλάβουν ότι όντως είναι διατροφικά πολύ λάθος.
Γι αυτό πιστεύω ότι και πλέον πάρα πολλά καταστήματα έχουν υιοθετήσει ως βασικό κομμάτι τους την πίτα την χωρίς λάδι. Έτσι πλέον είναι πολύ.
Νομίζω ότι δεν το ζητάς. Κάποτε το ζητάγαμε. Τώρα σχεδόν τα περισσότερα καταστήματα έχουν την πίτα χωρίς λάδι που είναι αρκετά βασικό. Τώρα όσον αφορά τον γύρο, εντάξει. Έκανα ότι δεν το άκουσα. Πάμε παρακάτω.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Ήθελα να πω. Παραλίγο να διακόψω τη Μαρία. Πριν ότι ακόμα και εμείς οι 2 όταν βγαίνουμε που βγαίνουν δύο διαιτολόγοι θα πάρουμε ένα γλυκό στη μέση. Και γιατί όλοι οι άνθρωποι θέλουν να απολαμβάνουμε;
Εγώ αυτό που προτείνω μερικές φορές, το οποίο δεν ξέρω όταν δουλεύει προτείνω τη μέθοδο του πιάτου όπως κάνουμε και στα παιδάκια. Τους λέω δηλαδή ότι αφού θα βγείτε, χωρίστε το πιάτο σας νοερά σε δύο κομμάτια.
Από τη μία πλευρά θα βάλουμε τη σαλάτα από όλες τις σαλάτες που θα υπάρχουν στο τραπέζι και από την άλλη πλευρά θα βάλουμε τα φαγητά από την πλευρά των φαγητών. Το χωρίζουμε πάλι στη μέση ώστε να πάει ένα τέταρτο και ένα τέταρτο.
Στο ένα τέταρτο λοιπόν θα βάλουμε την πρωτεΐνη μας και στο άλλο τέταρτο ό, τι μικρές ατασθαλίες μπορεί να υπάρχουν στο τραπέζι π. Χ. Κανένα κομματάκι τυρόπιτα. Όλα αυτά που μας αρέσουν, τα οποία είναι λίγο. Θερμίδωγώνα.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Εδώ μου θύμισες με αυτό που είπες προηγουμένως μια από τις ατάκες που έχω κρατήσει από ταινίες που έχω δει. Που είχε πάει να πάρει σάντουιτς σε ένα μπαρ και είχε ρωτήσει ποιο σάντουιτς είναι διαίτης και του απάντησε ο άλλος το μισό σάντουιτς.
Μαρία Καλατζή:
Οπότε πολύ πολύ εύστοχο. Πάρα πολύ εύστοχο.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Θέλω ακόμα να προσθέσω κάτι σε αυτό που είπες προηγουμένως Μαριά, όσον αφορά τις μικρές νίκες. Επειδή πάρα πολλά χρόνια βρίσκομαι λόγω των αθλημάτων σε προγράμματα διατροφής, ισχύει απόλυτα αυτό που λες και είναι αυτό που σου δίνει ικανοποίηση και ουσιαστικά δεν σε δυσκολεύει.
Αν το δεις από αυτή τη μεριά. Ίσα ίσα σου δίνει ερέθισμα να συνεχίσεις αυτό που κάνεις, το να βγεις σε μια κοινωνική τέτοια περίσταση και να υπάρχουν όλα αυτά τα φαγητά που προαναφέραμε και εσύ να επιλέξεις να φας πιο σωστά.
Είναι κάτι το οποίο πραγματικά εκείνη τη στιγμή, εάν καταλάβεις πόσο σημαντικό είναι για το στόχο που θέλεις να πετύχεις, είναι μία νίκη η οποία σε βοηθάει να φέρεις και τις επόμενες και να καταλήξεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Θα παραφράσω με αφορμή όλα αυτά που λέμε μία φράση μου είπε χθες μια διαιτώμενη. Συζητάγαμε για το κομμάτι της κοινωνικής ζωής και μου λέει Χριστίνα, δεν παίρνω τίποτα. Τα όχι χτίζουν κορμιά. Εγώ θα πω τα ποιοτικά όχι. Όχι όλα τα όχι.
Ο ρόλος των social media στην παραπληροφόρηση
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πάμε λοιπόν σε ένα τεράστιο θέμα το οποίο είναι το πόσο επηρεάζεται η διατροφή από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από τις τάσεις διατροφής. Εδώ λοιπόν, όπως σε πάρα πολλά θέματα, τουλάχιστον όσον αφορά τον χώρο της υγείας, της ευεξίας και όλο το φάσμα το οποίο καλύπτει, η Learnhealth. Αυτός ήταν και μια μικρή αναφορά να κάνω εγώ εδώ.
Ο στόχος και ο σκοπός της δημιουργίας της health σε όλα τα επίπεδα. Από τα podcasts, τα σεμινάρια, τα workshops γιατί πολλοί μου έχουν πει δεν υπάρχει όλη αυτή η πληροφορία στο διαδίκτυο. Προφανώς και υπάρχει αυτή η πληροφορία στο διαδίκτυο. Η ουσία όμως είναι ότι γνωρίζουμε, είναι δεδομένο.
Δεν είναι δικιά μου άποψη ότι στο διαδίκτυο μπορείς να βρεις χρυσό και μπορείς να βρεις και ό, τι χειρότερο μπορείς να πάρεις ως πληροφορία. Αυτό λοιπόν που θέλουμε και σκοπεύουμε και είναι ο στόχος μας στην Learnhealth είναι κάθε ένα σεμινάριο. Θα πω πιο πολύ για τα podcast.
Είναι λίγο πιο η πληροφορία είναι επιγραμματική. Είναι να μιλάμε με ποιοτικούς εισηγητές, με ανθρώπους που είναι εξειδικευμένοι πάνω σε κάθε ένα θέμα το οποίο θέλουμε να λύσουμε, όπου εκεί θα έχουμε μαζεμένη την πληροφορία από έναν ειδικό.
Και αυτή είναι η διαφορά στο να ακούσω ένα σεμινάριο δύο ώρες από το να ανοίξω κανάλια στο ΥouΤube για παράδειγμα και να συλλέγω πληροφορίες χωρίς να ξέρω ουσιαστικά τι είναι αυτό που ακούω και αν η πληροφορία είναι σωστή, άρα είναι μαζεμένη πληροφορία από έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας. Για αυτό λοιπόν η ερώτησή μου είναι πάρα πολύ σημαντική και θα ήθελα να μου απαντήσει η Χριστίνα.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Μεγάλη συζήτηση. Social media πλατφόρμες και διατροφή. Συχνά, ενώ θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια πολύ καλή πηγή πληροφόρησης, συχνά προωθούν μη επιστημονικά ή ακραίες διατροφές ή προκαλούν τον κόσμο σε διάφορα απ τα οποία δεν είναι εφικτά στην καθημερινή ζωή.
Δημιουργούνται και όλες αυτές οι προσδοκίες για τα τέλεια σώματα και ενισχύουν πράγματα τα οποία δεν είναι ρεαλιστικά. Στην τελική, το τέλειο είναι βαρετό και αυτό που λέω πολλές φορές στο γραφείο και γελάνε. Αν δεν είσαι μοντέλο για να βγεις στην πασαρέλα, δηλαδή να παίρνεις χρήματα από το σώμα σου, το τέλειο που μπορεί να σε ωφελήσει.
Άλλωστε το έχουμε πει και σε προηγούμενες συζητήσεις ότι ο περιορισμός της τροφής για το τέλειο έχει πάντα αρνητικά αποτελέσματα. Αυτό που θέλω να φέρω το εξής είναι ότι οι ακροατές μας και γενικότερα ο κόσμος θα πρέπει σιγά σιγά να αρχίσει να αναγνωρίζει ότι αυτό που βλέπει δεν είναι πάντα αληθινό.
Υπάρχουν ολόκληρες επιστήμες που έχουν στηθεί πάνω στα social media για το πως θα πλασάρει το σώμα του τη διατροφή του ένα άτομο; Σίγουρα και αυτά. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν άσχημες μέρες. Έχουν. Εμείς βλέπουμε μόνο τη μια πλευρά του νομίσματος. Βλέπουμε μόνο όταν είναι όλα τέλεια. Όταν δεν είναι καλά ψυχολογικά, όταν κάτι δεν πάει καλά εκεί δεν ξέρουμε τι γίνεται.
Αυτό που εγώ προτείνω πάντα είναι το εξής Να προσπαθούμε να βρούμε ποιοτικούς ανθρώπους, οι οποίοι μπορούν να μας ενημερώσουν ακριβώς και με πειστήρια, με papers, με έρευνες, ώστε να μπορεί ο καθένας να μπει και να διαβάσει τι πραγματικά ισχύει.
Θέλω να τονίσω ότι τα τελευταία χρόνια με τα social media έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται ακόμα περισσότερο διατροφικές διαταραχές, όπως η διαταραχή της Ορθορεξίας, που είναι ένα καινούργιο κομμάτι το οποίο έχει ξεκινήσει από εκεί την εμμονή με το τέλειο και το ιδανικό στη διατροφή μη φάμε τίποτα συσκευασμένο να είναι όλα φυτικά.
Παιδιά θέλει ένα μέτρο και μια προσοχή. Δεν ξέρω αν συμφωνείς και εσύ Μαρία, αλλά γενικότερα στο κομμάτι αυτό στο γραφείο μας πόσες φορές έρχονται και μας λένε τι έχουν ακούσει στο διαδίκτυο και στα social media και τελικά όταν τους λέμε τι ισχύει απογοητεύονται.
Μαρία Καλατζή:
Πολύ σωστά. Υπάρχει μεγάλη απογοήτευση γιατί υπάρχει Χριστίνα πολύ μεγάλη ελπίδα. Θα αναφέρω ένα παράδειγμα με μια influencer που είχε φτιάξει λοιπόν ένα χυμό, ένα smoothie για την κυτταρίτιδα.
Το πόσα like παιδιά πήρα αυτό το βιντεάκι η οποία και η ίδια το σχολίασε. Και λέω αλήθεια τώρα. Αλήθεια τώρα δηλαδή πιστεύει ο κόσμος ότι θα πιει το smoothie και θα του φύγει η κυτταρίτιδα; Σίγουρα θα τον έχει. Θα τον θρέψει πολύ σωστά, αλλά θα του φύγει η κυτταρίτιδα. Δηλαδή τελικά ο καθένας κάπου, ακόμα και σε αυτά βολεύεται.
Τον βολεύει λοιπόν να πιστέψει ότι πίνοντας το smoothie θα φύγει η κυτταρίτιδα γιατί του είναι πιο δύσκολο να βγει, να περπατήσει, να κάνει γυμναστική.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Συμφωνώ απόλυτα και είναι και πάρα πολύ δύσκολο να φέρεις την ισορροπία στη ζωή σου. Είναι πιο εύκολο να τα κόψεις όλα το όλα τίποτα που λέμε, παρά να πρέπει να κρατήσεις μερίδες. Εγώ θα αναφερθώ σε κάτι άλλο.
Ήρθε στο γραφείο μου κάποια στιγμή στο παρελθόν, πολύ παλιά, όταν είχαν ξεκινήσει η πλατφόρμα του Instagram και όλα αυτά. Μια κοπέλα, μια influencer, η οποία είχε πάρα πολλούς ακολούθους. Όταν μπήκε λοιπόν στο γραφείο. Εγώ δεν ασχολιόμουν τότε με αυτά, οπότε δεν ήξερα ποια είναι.
Έρχεται η γραμματέας και μου λέει η κυρία Χριστίνα αυτή είναι η τάδε κοπέλα. Μου λέει λοιπόν αυτό που βλέπαμε στην πραγματικότητα με αυτό που βλέπαμε στα social media ήταν τελείως διαφορετικό Και όταν ρώτησα την κοπέλα της λέω πως γίνεται και απέχει τόσο πολύ η μία εικόνα από την άλλη.
Μου λέει έχω μάθει, μου λέει να ξέρω να στήνομαι από ποια γωνία θα πάρω το φακό, ποια είναι τα δυνατά μου σημεία. Οπότε δεν μπορούν οι άνθρωποι που ακολουθούν να καταλάβουν από μια φωτογραφία αν έχω πάρει. Αν έχω χάσει βάρος.
Μαρία Καλατζή:
Θα ήθελα να σχολιάσω λίγο αυτό που είπες πριν ότι είναι πιο εύκολο να τα κόψουμε όλα. Πόσο θλιβερό είναι αυτό. Πραγματικά οι άνθρωποι και πάρα πολύ, δηλαδή οι διαιτώμενοι που εμείς συνεργαζόμαστε, είναι ιδιαίτερα στα πρώτα ραντεβού. Είναι πολύ διατεθειμένοι να κάνουν πάρα πολύ θυσίες.
Και θα ξαναπώ και ίσως ακουστώ βαρετή και κουραστική, πάλι στο βωμό του γρήγορου αποτελέσματος. Είναι όμως θλιβερό. Είναι θλιβερό. Δυστυχώς αυτή η νοοτροπία της δίαιτας είναι πολύ βαθιά τυπωμένη μέσα μας.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Γι αυτό είμαστε εμείς εδώ και η ομάδα των επιστημόνων της LearnHealth για να αρχίσει σιγά σιγά αυτό το πράγμα να αλλάζει σιγά σιγά.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Είναι πολύ σημαντικό. Θα σας πω τώρα, επειδή βρίσκομαι σε αυτή την περίοδο της απώλειας βάρους. Είναι νομίζω ότι θα σας φανεί πάρα πολύ οικείο. Έχασα 1,5 κιλό. Η πρώτη ερώτηση που κάνουν όλοι, μηδενός εξαιρουμένου, είναι σε πόσο διάστημα; Μείνετε λοιπόν στο στόχο. Μείνετε μάλλον στο αποτέλεσμα. Έχασα ενάμιση κιλό. Ο σκοπός μου ήταν να χάσω κιλά.
Ας ξεκινήσω από αυτό γιατί δεν είναι πάντα στη διατροφή ο σκοπός να χάσουμε κιλά. Έτσι και αυτό. Μην ξεχνιόμαστε. Πολλές φορές χρειάζεται να πάρουμε κιλά, απλά να φτιάξουμε τη διατροφή μας η οποία έχει κακές συνήθειες. Στην περίπτωση λοιπόν που της συγκεκριμένης που αναφέρω ότι ήθελα να χάσω κιλά, το ότι έχασα ενάμιση κιλό είναι ένας στόχος.
Το πότε επιτεύχθηκε είναι κάτι το οποίο είναι περιττή πληροφορία και για αυτόν που ρωτάει. Απλά είναι πάντα σε αυτή τη λογική που έχουμε μπει στη νοοτροπία του ότι να χάσω κιλά και όσο πιο γρήγορα τα χάσεις. Συν ότι θα εκτιμηθεί αν πεις ότι τα έχασα σε μια βδομάδα.
Θα εκτιμηθεί περισσότερο αν πεις ότι το έχασα σε δύο εβδομάδες που είναι τελείως λάθος νοοτροπία και είναι αυτό που είπες Χριστίνα, ότι πρέπει σιγά σιγά, περνώντας τα χρόνια και πραγματικά με τόση πληροφορία που μπορούμε να έχουμε και να έχουμε πλέον τη γνώση να υπάρχει σωστή πληροφόρηση. Βέβαια εδώ θα αναφέρω ότι μου έχει κάνει τρομερή εντύπωση ότι έχω δύο τα δύο μου παιδιά.
Τέλος πάντων από τα τρία είναι στο Γυμνάσιο και δεν θυμάμαι να μου έχουν πει ότι υπάρχει κάποιο μάθημα Διατροφολογίας υγείας και το πώς να πώς πρέπει να τρέφονται σωστά. Που θα έπρεπε να ξεκινήσει από το δημοτικό; Λέω εγώ τώρα. Το αφήνω εδώ. Τροφή για σκέψη. Μαρία, θες να προσθέσει κάτι?
Μαρία Καλατζή:
Σε αυτό που ανέφερες πριν όσον αφορά το χρονικό διάστημα; Είναι όντως μια πολύ συχνή ερώτηση σε πόσο καιρό θα χάσουμε; Πόσα κιλά; Και πραγματικά δεν υπάρχει απάντηση. Υπάρχει ίσως μια επιστημονική προσδοκία. Ας πούμε αυτό που λέμε 1 κιλό την εβδομάδα. Μισό κιλό την εβδομάδα, αλλά εξαρτάται τόσο πολύ από την προσπάθεια κυρίως του διαιτολογίου.
Εγώ αυτό που θέλω να πω ένα πολύ τρανταχτό παράδειγμα και το φέρνω πολύ συχνά στο προσκήνιο και στους. Δίαιτα μόνος μου. Είχα μια συνεργάτη διαιτολόγο η οποία μου λέει πανικοβλημένη πνιγμένη μέχρι το λαιμό, την πνίγουν τα περίσσια κιλά. Και έλεγε.
Και μου είπε όταν της αναφέρω λοιπόν Συγγνώμη ότι ξέρεις τι Και ένα κιλό το μήνα να χάνεις που μπορεί να σου ακούγεται πάρα πολύ λίγο. Σκέψου όμως σε ένα εξάμηνο, σε ένα χρόνο είναι 12 κιλά μείον. Και τι βλέπεις Και σχεδόν αντέδρασε άσχημα. Τι δηλαδή;
Οι προσδοκίες δηλαδή προς το πρόσωπό μου; Ίσως απογοητεύτηκε, μου λέει. Ένα κιλό τον μήνα αποκλείεται και δεν γίνεται κτλ. Και κουβέντα στην κουβέντα. τι μου ανέφερε ότι σκεφτόταν τρεις μήνες να έρθει στο διατροφολόγο και σε τρεις μήνες πήρε τρία κιλά. Λέω.
Εάν λοιπόν ξεκινούσες την προσπάθειά σου νωρίτερα, το. Υπάρχουν δύο σενάρια. Να μην έπαιρνε στα τρία κιλά που είναι και αυτό μια χαρά. Ή να έχανες τρία κιλά. Τώρα τα τρία κιλά που πήρες σε πνίγουν, άλλα τα τρία κιλά που θα έχανες σου φαίνονται λίγα. Πόσο λάθος! Πόσο λάθος οπτική.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ σωστή τοποθέτηση. Εδώ λοιπόν, επειδή συμβαίνει στις συζητήσεις μας πραγματικά να μην έχει. Θα μπορούσε να μην τελειώσει αυτό το podcast και να μιλάμε συνέχεια. Θα. Θα έρθω με την τελευταία μου ερώτηση να κλείσω το σημερινό μας επεισόδιο. Μαρία, θέλω να μου πεις το εξής Μπορεί κάποιος να τρώει ότι θέλει και πάλι να είναι υγιής αν κρατάει κάποια ισορροπία.
Μαρία Καλατζή:
Τώρα το να τρώει ό, τι θέλει και να είναι υγιής. Ίσως αυτό είναι λίγο δύσκολο. Να τρώει ότι θέλει και να έχει ένα υγιές βάρος. Το ακούω λίγο πιο εφικτό. Η ισορροπία, η ισορροπία που θα κρατήσουμε στο διαιτολόγιο είναι εκείνο που μετράει και η μέτρια κατανάλωση. Να ξέρετε Ότι υπάρχει πάρα πολύ η λογική του ότι ασυνείδητα, συνειδητά δεν ξέρω πως λειτουργεί.
Ότι άμα κάνουμε μια ατασθαλία λέμε εντάξει, αφού το χάλασα τώρα αφού έφαγα ένα σουβλάκι, ας φάω και δεύτερο την άλλη μέρα, αφού το χάλασα χθες, ας φάω και πατατάκια και από Δευτέρα το ξαναπιάνουμε. Δεν ισχύει αυτό στο μεγαλύτερο μέρος μιας διατροφής, δηλαδή αυτό που ανέφερα και πριν. Ας είμαστε μέσα στην εβδομάδα μας πιο προσεκτικοί.
Λοιπόν, να ξέρετε ότι χρειάζονται 7,50 θερμίδες Περίσσιες περίσσιες. Δηλαδή αν κάποιος πρέπει να παίρνει 200 την ημέρα θέλει περίσσευμα στις 1200 για να πάρει κιλά λοιπόν. Οπότε αν κάποιος τώρα βγει ένα Σάββατο, μια μέρα και φάει λίγο παραπάνω από αυτό που ίσως του είχε πει ο διαιτολόγος του, παιδιά δεν θα φανεί πουθενά αυτό.
Αυτές οι θερμίδες, δηλαδή οι 300 θερμίδες που μπορεί να πήρες σε ένα γεύμα παραπάνω δεν θα μεταφραστεί σε κιλά, οπότε βάζουμε μια τελεία εκεί και απλά συνεχίζουμε τη διατροφή μας. Δηλαδή ας αλλάξει η οπτική πλευρά που βλέπουμε τη διατροφή και όλα θα είναι τελικά ισορροπημένα και υγιή στο σώμα μας.
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Και να αναφέρουμε κάτι Μαρία πολύ σωστά που το τόνισε ότι αυτό που βλέπουμε την επόμενη μέρα όταν έχουμε βγει και έχουμε φάει έξω το προηγούμενο βράδυ δεν είναι παιδιά λίπος κατευθείαν.
Δεν έχει προλάβει οργανισμός να είναι περισσότερο κατακράτηση στα υγρά γιατί φάγαμε περισσότερο αλάτι ίσως από ό, τι τρώμε σπίτι. Φάγαμε λίγο παραπάνω υδατάνθρακα όπου το γλυκογόνο δεσμεύει 3 μόρια νερού. Οπότε μην παθαίνουμε πανικό.
Γι αυτό λέμε πολύ συχνά ότι όταν βγούμε για ένα φαγητό, για ένα σουαρέ, για μια κοινωνική εκδήλωση, να ζοριστούμε μετά από 2 μέρες για να έχει προλάβει το σώμα με τα νερά που θα πιούμε να επανέλθει στο φυσιολογικό του βάρος και εκεί θα δούμε αν έχουμε πάρει ή όχι. Θέλω να τονίσω και κάτι άλλο.
Στην ερώτηση που έκανες Διονύση γιατί είναι πολύ σημαντικό, έρχονται πολλές φορές στο γραφείο και μου λένε μα καλά η φίλη μου που είναι έτσι και έτσι και έτσι τρώει και δεν παχαίνει ποτέ; Εγώ που προσέχω θα φάω ένα καρότο και με παχαίνει.
Είναι πολλοί παράγοντες και ποτέ δεν ξέρουμε ακριβώς πόσες θερμίδες καταναλώνει το άτομο που έχουμε απέναντί μας. Είναι λοιπόν. Έχει να κάνει με το ενεργειακό ισοζύγιο που λέμε συνέχεια και συνέχεια. Υπάρχει κάποια μικρή προδιάθεση ή κάποια γονιδιακή προδιάθεση; Γι αυτό ρωτάμε και συχνά αν οι γονείς αντιμετωπίζουν θέματα παχυσαρκίας, οι παππούδες κτλ.
Αλλά αυτό είναι κάτι που με την καθημερινή ζωή και με τις επιλογές μας μπορούμε να το ανατρέψουμε. Οπότε αυτό που έχει σημασία είναι η ισορροπία, η ποιότητα και προσοχή στην ποσότητα.
Μαρία Καλατζή:
Σε αυτό που λες Χριστίνα. Όντως ισχύει. Όλοι οι διαιτολόγοι έχουν έναν πολύ καλό τους φίλο που τρώει ότι θέλει και δεν παχαίνει. Μα όλοι όμως. Κι εγώ προσπαθώ να τους εξηγήσω ότι έστω και αυτό το άτομο κάπου κάπως κρατάει μια ισορροπία.
Μπορεί να αφιερώνει πιο πολύ, όχι να αφιερώνει. Μπορεί να καταναλώνει πιο μεγάλες ποσότητες όταν είναι έξω στο σπίτι του. Δεν ξέρεις τι κάνει. Έχω λοιπόν και εγώ μια τέτοια φίλη που όταν θα βγούμε έξω σε ένα εστιατόριο όντως τρώει πολύ, αλλά άμα πάμε σε ένα καφέ και μας σερβίρουν μπισκοτάκια, κουλουράκια, κρουασανάκια, δεν θα απλώσει το χέρι της. Εγώ θα το απλώσω.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Και ο καφές μπορεί να είναι σκέτος, να μην έχει πέντε κουταλιές ζάχαρη,
Μαρία Καλατζή:
Οπότε πραγματικά παίζουν ρόλο βέβαια και άλλα πράγματα, όπως ανέφερε η Χριστίνα γονιδιακά, αλλά μην ξεχνάμε ότι στην κορυφή της πυραμίδας είναι το θερμιδικό ισοζύγιο. Κάτω από εκεί είναι όλα τα υπόλοιπα.
Κλείνοντας
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σε αυτό το σημείο λοιπόν θα θελα να σε ευχαριστήσω για τη σημερινή μας συζήτηση και προφανώς θα ανανεώσουμε το ραντεβού μας για το επόμενο. Καλή συνέχεια!
Χριστίνα Καρτσωνάκη:
Εμείς ευχαριστούμε, Καλή συνέχεια!
Μαρία Καλατζή:
Καλή συνέχεια και από μένα.
