Ακούστε το podcast
Τι θα συζητήσουμε
Σήμερα, θα συζητήσουμε για ένα μεγάλο βήμα στη ζωή κάθε παιδιού, τη μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό. Αυτή μπορεί να είναι μια σημαντική αλλαγή τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς τους, γι’ αυτό είμαστε εδώ για να σας βοηθήσουμε να πλοηγηθείτε στο σημαντικό αυτό ορόσημο με ευκολία και θετικότητα.
Η μετάβαση στην Α’ τάξη είναι ένας σταθμός για τα παιδιά και η αντιμετώπιση των φόβων τους μπορεί να βοηθήσει, τόσο τους γονείς όσο και τα ίδια να πλοηγηθούν σε αυτήν την αλλαγή πιο ομαλά και αρμονικά. Ακολουθούν χρήσιμες συμβουλές προς τους γονείς, ώστε να υιοθετήσουν έναν σταθερά υποστηρικτικό ρόλο, χωρίς να μεταφέρουν στα παιδιά τους τυχόν αγωνίες ή αγχωτικές σκέψεις.
Η μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό είναι ένα μεγάλο βήμα, αλλά με τη σωστή υποστήριξη, μπορεί να είναι μια θετική και συναρπαστική εμπειρία. Προετοιμάζοντας έγκαιρα τον εαυτό μας και τα παιδιά μας, παραμένοντας θετικοί, υπομονετικοί και ενθαρρύνοντας την ανεξαρτησία, όλοι οι γονείς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να νιώσουν έτοιμα και σίγουρα να αγκαλιάσουν αυτή τη νέα περιπέτεια.
Κάθε παιδί είναι μοναδικό και είναι φυσιολογικό να βιώνει μια σειρά από διαφορετικά συναισθήματα!
Απομαγνητοφώνηση
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Καλώς ήρθατε στα podcast επεισόδια της LearnHealth, τον απόλυτο προορισμό γνώσης και ενημέρωσης σε θέματα που αφορούν τον τομέα της υγείας, της ευεξίας, αυτοβελτίωσης και γονεϊκότητας. Στην Learnhealth πιστεύουμε πως η καλή υγεία, η ατομική ανάπτυξη, η βελτίωση των προσωπικών και επαγγελματικών σχέσεων.
Όλα ξεκινάνε από τη γνώση και τη σωστή ενημέρωση. Και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας καθώς και να ενημερωθείτε σωστά από το να συνδεθείτε με έναν επαγγελματία υγείας με εξειδίκευση σε έναν από τους παραπάνω κλάδους.
Είμαι ο Διονύσης Φιλιππόπουλος, συνιδρυτής και Project Manager and LearnHealth και σας καλωσορίζω στο σημερινό επεισόδιο, όπου θα έχουμε μαζί μας για άλλη μια φορά την κυρία Μαρία Μπουζιώτη με την ειδικότητα της εκπαιδευτικού, όπου το σημερινό μας θέμα είναι πολύ ιδιαίτερο θέμα που αφορά πάρα πολύ κόσμο και είναι πρώτη δημοτικού.
Εισαγωγή
Εφιάλτης ή ένα όμορφο ξεκίνημα; Κυρία Μπουζιώτη!
Μαρία Μπουζιώτη:
Λοιπόν, εγώ θα σας μιλήσω σήμερα και από την πλευρά της δασκάλας της εκπαιδευτικού λοιπόν, αλλά και από την πλευρά της μητέρας, της οποίας ο γιος φέτος θα πάει στην πρώτη δημοτικού. Άρα λοιπόν, υπέροχα.
Ναι, ναι, θα σας μιλήσω αφενός ως ειδικός και αφετέρου θα σας μιλήσω από την πλευρά του γονέα, γιατί από την πλευρά του γονέα θα σας έλεγα ότι θεωρώ πως ο κάθε γονιός όταν το παιδί του πηγαίνει στην πρώτη δημοτικού, νιώθει σαν να πηγαίνει εκείνος. Και το λέω χαριτολογώντας, αλλά νομίζω πως είναι κάπως έτσι, τουλάχιστον στην αρχή. Άρα λοιπόν αυτό το podcast θεωρώ ότι θα έχει τεράστιο ενδιαφέρον και απασχολεί πάρα πολύ κόσμο.
Γιατί είτε είναι κάποιος δάσκαλος, είτε γονέας, είτε απλώς κάποιος που νοιάζεται για τα μικρά παιδιά, νομίζω ότι η έναρξη του δημοτικού σχολείου είναι ένα ορόσημο στη ζωή κάθε παιδιού και κάθε γονέα θα προσθέσω εγώ.
Γεμάτο με ενθουσιασμό, νέες φιλίες και μερικές φορές αρκετή νευρικότητα. Άρα λοιπόν, εγώ ως επαγγελματίας δασκάλα και ως μητέρα βέβαια δευτερευόντως, είμαι εδώ για να σας καθοδηγήσω σε αυτό το ταξίδι. Να βάλω στην άκρη τα δικά μου άγχη και προσφέροντας ιδέες και πρακτικές συμβουλές για να κάνετε αυτή την πρώτη σχολική εμπειρία θετική και ικανοποιητική.
Θα διερευνήσουμε πώς μπορούμε να υποστηρίξουμε τους μικρούς μας μαθητές αλλά και τους γονείς τους, διασφαλίζοντας ότι μπαίνουν στο σχολείο.
Γιατί αυτό είναι ένα ξεκίνημα με αυτοπεποίθηση, περιέργεια και πάνω απ όλα αγάπη για τη μάθηση, γιατί χωρίς αυτά δεν θα υπάρξει τίποτα στη συνέχεια. Άρα λοιπόν, μαζί μπορούμε να κάνουμε τα πρώτα τους βήματα στην εκπαίδευση αξέχαστα και εντυπωσιακά. Να μην είναι βαρετά.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Εγώ από τη μεριά μου κα. Μπουζιώτη θα έχω το ρόλο του γονέα. Το έχω ζήσει δύο φορές. Από τη μεριά μου θα σας πω ότι το πρώτο που νιώθει ένας γονιός, όπως το βίωσα εγώ και συζητώντας με φίλους που έχουν περάσει από αυτό το στάδιο, είναι αυτό που ονομάζουν και τα παιδιά μερικές φορές έτσι το «μεγάλο σχολείο» έχουμε αφήσει τα παιδιά μας δεν είναι τόσο το να αφήσεις ένα παιδί, ειδικά σε γονείς που έχουν πάει τα παιδιά σε βρεφονηπιακούς ή νηπιακής σταθμούς.
Και μετά έρχεται το νηπιαγωγείο και μετά το δημοτικό, οπότε έχει φύγει το παιδί λίγο από κοντά σου. Είναι όμως το μεγάλο σχολείο;
Είναι εκεί που ξέρουμε ότι υπάρχουν προβληματισμοί και προβλήματα στις συμπεριφορές.. Είναι ξεκάθαρο νομίζω και σε αυτό δεν νομίζω ότι διαφωνεί κάποιος. Θα είχε ενδιαφέρον να άκουγα σχόλια για αυτό.
Όσον αφορά τι; προσέγγιση και των εκπαιδευτικών και του συστήματος του εκπαιδευτικού γενικότερα, όταν πλέον τα παιδιά φεύγουν και πάνε σε δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο. Γιατί στους βρεφικούς και στους παιδικούς σταθμούς αυτό που έχω βιώσει εγώ στο απόλυτο είναι πολύ διαφορετική προσέγγιση.
Κι εδώ θα θελα τη θέση σας. Μπορεί να μην είναι στο συγκεκριμένο θέμα μας συζήτηση, αλλά μιας και μου δημιουργήθηκε το ερώτημα, θα ήθελα να πάρετε θέση.
Είναι τελείως διαφορετική η στάση και η αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών στις μικρότερες ηλικίες, δηλαδή στους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Είναι πολύ έντονη, πώς να το εκφράσω; Η δοτικότητα των εκπαιδευτικών
Μαρία Μπουζιώτη:
Η ανεμελιά ίσως. Συγνώμη που σας διακόπτω ότι αφήνουν περισσότερο χώρο στην ανεμελιά και ίσως είναι και πιο χαλαροί οι εκπαιδευτικοί σε αυτή τη βαθμίδα που αναφέρετε και θα σας εξηγήσω αργότερα γιατί νομίζω ότι συμβαίνει αυτό.
Η μετάβαση στο δημοτικό
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Στο νηπιαγωγείο ένα ένα κλικ λιγότερο. Το βίωσα εγώ αυτό και στο δημοτικό το βίωσα πολύ, πολύ λιγότερο. Δεν ξέρω τι μπορεί να παίζει ρόλο. Οι πολλές τάξεις, τα πολλά παιδιά σε διαφορετική ηλικία.
Οπότε, πριν ξεκινήσουμε τη σημερινή μας συζήτηση, θα θελα να μου πείτε κάτι γι αυτό, γιατί είναι κάτι το οποίο γνωρίζω ότι το διαπιστώνουν και το αντιμετωπίζουν πολύ πολλοί άνθρωποι που έχουν περάσει από αυτό το στάδιο.
Μαρία Μπουζιώτη:
Ακριβώς γιατί η μετάβαση στο δημοτικό θεωρείται μετάβαση σε ένα πιο σοβαρό περιβάλλον, με την έννοια ότι αποτελεί μια πρώτη μικρογραφία της κοινωνίας. Νομίζω για τους περισσότερους γονείς, γι αυτό τους δημιουργείται αυτός ο φόβος.
Και από την πλευρά των εκπαιδευτικών υπάρχει διαφορετική προσέγγιση, αν και αυτό αρχίζει να αλλάζει σιγά σιγά, γιατί οι εκπαιδευτικοί νομίζω πιέζονται περισσότερο στο δημοτικό από την προσκόλληση στα αναλυτικά προγράμματα στην ύλη, αυτό που λέμε πολύ απλά, οπότε πιέζονται έτσι να αποκτήσουν μια πιο σοβαρή όψη, να είναι πιο τυπικοί απέναντι στο χρόνο, με αποτέλεσμα να μην αφήνουν τον εαυτό τους και να μην αφήνουν τόσο χώρο στην ανεμελιά και στην ελεύθερη δραστηριότητα, όπως αυτό υπήρχε στο νηπιαγωγείο, που στο νηπιαγωγείο δεν υπάρχει η πίεση του σταθερού προγράμματος του ωρολογίου προγράμματος, όπως λέμε και της ύλης.
Οπότε νομίζω αυτός αυτή είναι μια δικαιολογία και μια πραγματικότητα. Και θα έλεγα βέβαια ότι η μετάβαση στο μεγάλο σχολείο που πολλοί γονείς συνηθίζουμε να λέμε, δεν πρέπει να τονίζεται πολύ στα παιδιά γιατί αυτό τα τρομάζει. Κι εγώ έλεγα στο γιο μου Παναγιώτη, θα πας στο μεγάλο σχολείο.
Και κάποια στιγμή γυρνάει και μου λέει Μαμά, είναι πολύ μεγάλο και άμα χαθώ; άρα λοιπόν ίσως και εμείς, υπερτονίζεται το μεγάλο σχολείο και έτσι δείχνουμε και ασυναίσθητα το φόβο που κρύβουμε για αυτή τη νέα πραγματικότητα. Ουσιαστικά όμως θα πρέπει λίγο να το προσεγγίσουμε διαφορετικά.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Οπότε, κύρια Μπουζιώτη, πείτε μας λίγο τι είναι αυτό το νέο ξεκίνημα.
Μαρία Μπουζιώτη:
Ωραία λοιπόν, Αυτό το νέο ξεκίνημα λοιπόν, είναι μια μετάβαση. Ας το δούμε λίγο πιο χαλαρά και στο μυαλό μας για να μην αγχωνόμαστε. Είναι η μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό σχολείο. Αποτελεί σίγουρα ένα κομβικό στάδιο στην ανάπτυξη του παιδιού, σηματοδοτώντας τη στροφή από την προσχολική εκπαίδευση σε ένα πιο δομημένο μαθησιακό περιβάλλον, όπου οι μαθητές κάθονται σε θρανία, έχουν συγκεκριμένα διαλείμματα.
Είναι πολύ διαφορετικό και αυτό καλύτερα. Καλύτερο θα ήταν να γίνει γνωστό στα παιδιά, δηλαδή να γίνει μια συζήτηση από πριν με τους γονείς. Αυτό το στάδιο περιλαμβάνει σημαντικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της προσαρμογής σε μεγαλύτερες σχολικές ώρες, αυξημένες ακαδημαϊκές προσδοκίες και περισσότερες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Είναι μια εποχή που τα παιδιά χτίζουν θεμελιώδεις δεξιότητες και θέλω να μείνουμε εκεί. Το χτίσιμο των δεξιοτήτων Δεν μας ενδιαφέρει. Τόσο η ακαδημαϊκή γνώση στο συγκεκριμένο στάδιο και γενικότερα στο σχολείο.
Η ακαδημαϊκή γνώση έρχεται, αλλά βασικότερη είναι η ανάπτυξη δεξιοτήτων. Είναι λοιπόν μια εποχή που τα παιδιά χτίζουν δεξιότητες στον γραμματισμό, την αριθμητική και την κοινωνικοσυναισθηματική μάθηση.
Η επιτυχής πλοήγηση σε αυτή τη μετάβαση θέτει βάσεις. Αυτό είναι το σημαντικό για το μελλοντικό τους εκπαιδευτικό ταξίδι, ενισχύοντας την ανεξαρτησία, την ανθεκτικότητα, την ψυχική ανθεκτικότητα. Έχουμε μιλήσει και σε προηγούμενο podcast για αυτό και την αγάπη για τη μάθηση.
Άρα λοιπόν, σήμερα θα εξερευνήσουμε πώς οι γονείς, οι δάσκαλοι και οι φροντιστές γενικότερα των παιδιών μπορούν να υποστηρίξουν τα παιδιά σε αυτή τη συναρπαστική και μερικές φορές προκλητική φάση.
Άρα λοιπόν, πάμε να γίνουμε υποστηρικτές, όχι να τα τρομάξουμε με τα δικά μας άγχη που μπορεί να είναι μεγεθυμένα στο κεφάλι μας και πάμε να δείξουμε στα παιδιά ότι είναι μια αλλαγή, ένα όμορφο ξεκίνημα που μπορεί να στην πορεία να έχει κάποια προβλήματα. Όπως και κάθε πορεία στη ζωή, αλλά πάμε να κάνουμε να το κάνουμε ένα όμορφο ταξίδι.
Πρώτες ανησυχίες των γονιών
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σε αυτό το σημείο λοιπόν θα ήθελα να σας ρωτήσω. Καταρχάς παρατηρούμε ξεκάθαρα σε όλα τα δημοτικά σχολεία τις πρώτες μέρες, αν έχουμε παράδειγμα σε ένα δημοτικό σχολείο 80 παιδάκια πρώτης δημοτικού, συνήθως από 80 έως 100 γονείς. Έξω από το δημοτικό σχολείο για αρκετή ώρα. Άλλοι συγκινημένοι, άλλοι αγχωμένοι να συζητάνε μεταξύ τους, να περιμένουν να μιλήσουν με κάποιο δάσκαλο, να βλέπουν τα παιδιά.
Αν μπήκαμε στην τάξη, όλη αυτή τη διαδικασία, η οποία εγώ σαν γονιός θα πω ότι δεν θα την άλλαζα. Είναι ένα κομμάτι που πάντα θα θυμάμαι. Εδώ όμως πίσω από αυτό νομίζω ότι κρύβονται κάποιοι φόβοι, κάποιες ανησυχίες των γονέων. Πείτε μας κάτι γι αυτό.
Μαρία Μπουζιώτη:
Ακριβώς αυτό είναι το σύνηθες φαινόμενο. Οι γονείς λοιπόν, στα κάγκελα του σχολείου, έξω από το σχολείο, να παρατηρούν τα παιδιά τους ή στον αγιασμό μέσα στο σχολείο μαζί με τα παιδιά, πάντα αγχωμένοι, το οποίο είναι κάτι πολύ φυσιολογικό.
Είναι ένα συναίσθημα το οποίο είναι αναμενόμενο. Αλλά πάμε να δούμε λίγο τα γεγονότα πιο ρεαλιστικά για να είμαστε πιο ήρεμοι και να δούμε ότι πραγματικότητα μπορεί να εξελιχθεί πάρα πολύ ομαλά. Άρα πάμε να δούμε λίγο την ηλικία και το αναπτυξιακό στάδιο των παιδιών.
Οι μαθητές της πρώτης τάξης είναι συνήθως 5.5 6 ετών. Πολλοί γονείς έχουν και αυτό το άγχος αν τα παιδιά τους ξεκινήσουν λίγο μικρότερη σε μικρότερη ηλικία από τα έξι, αν και αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα για μένα, γιατί στην πορεία εξισορροπούνται όλες οι διαφοροποιήσεις που τυχόν υπάρχουν.
Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά είναι περίεργα, ενεργητικά και πρόθυρα να μάθουν πρόθυμα, να μάθουν συγγνώμη. Αναπτύσσουν δεξιότητες κριτικής σκέψης. Αρχίζουν να διαβάζουν και να γράφουν πιο ανεξάρτητα.
Η κατανόηση αυτού του σταδίου μπορεί να βοηθήσει τους γονείς να θέτουν ρεαλιστικές προσδοκίες και να παρέχουν πάντα τη σωστή υποστήριξη, γιατί μιλάμε για υποστήριξη και όχι το να γίνονται οι γονείς μαθητές αντί των παιδιών τους.
Μιλάμε για ένα υποστηρικτικό πλαίσιο που σιγά σιγά κατά τη διάρκεια του δημοτικού πρέπει να μειώνεται, να φθίνει, έτσι ώστε το κάθε παιδί να κερδίσει την ανεξαρτησία του.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Θα σας διακόψω λίγο εδώ. Μου χουν βγει. Έχουν βγει δύο ερωτήματα τα οποία ίσως είναι δύο podcast. Θα σας τα θέσω τώρα. Δεν θα σας χαλάσω την ροή του λόγου. Τα κρατάμε και είτε μου απαντάτε σήμερα επιγραμματικά, είτε συζητάμε σε κάποιο άλλο από αυτά.
Δύο πράγματα γεννήθηκαν στο μυαλό μου. Πως θυμήθηκα τι ήταν αυτό που εμένα με φόβισε περισσότερο στο βρεφονηπιακό και στο νηπιαγωγείο;
Τα παιδιά που συναναστρέφονται μεταξύ τους είναι ίδιας ηλικίας. Εδώ αυτό που διαφέρει και είναι τεράστιας σημασίας είναι ότι στο διάλειμμα έχουμε να κάνουμε με παιδιά τα οποία είναι και υπάρχει αυτή η διαφορά των 6 ετών που είναι πολύ σημαντική, οπότε προαυλίζονται με παιδιά αρκετά μεγαλύτερα.
Και εκεί ίσως είναι και ο ένας βασικός φόβος. Κρατάμε λίγο. Αυτό θα μου το σχολιάσετε μετά ή θα το αφήσουμε; Θα μου πείτε εσείς για κάποια άλλη συζήτηση γιατί νομίζω από μόνο του γεννάει και άλλα ερωτήματα.
Και το δεύτερο είναι σίγουρα ένα δεύτερο podcast. Σας το λέω εγώ πριν μου το απαντήσετε εσείς. Είπατε λοιπόν ότι να μη γίνονται οι γονείς μαθητές αντί των παιδιών. Εδώ τίθεται ένα τεράστιο ερώτημα στο κατά πόσο πρέπει οι γονείς να γίνονται μαθητές ή όχι. Γιατί; Με ποια άποψη; Από ποια σκοπιά;
Το λέω όχι για την πρώτη δημοτικού που είναι το σημερινό μας θέμα. Γι αυτό σας είπα λίγο, επειδή κάθε συζήτηση με εσάς έχει έτσι πολύπλευρο ενδιαφέρον και σας ευχαριστώ.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Είναι γεγονός ότι ως γονιός έχουμε κάνει και συζητήσεις έτσι κι αλλιώς και ότι έχει να κάνει με το ότι σε άλλες τάξεις, στην 4η 5η δημοτικού, όπου πραγματικά αναγκαζόμαστε να επειδή εξελίσσονται όλα. Παράδειγμα πάμε στα μαθηματικά. Ένα πολύ γρήγορο παράδειγμα. Εξελίσσονται τόσο πολύ τα πράγματα που ήξερα εγώ να βοηθήσω.
Τα παιδιά μου έχουν αλλάξει. Ο τρόπος με τον οποίον έχει εξελιχθεί θα πω καλύτερα, ο τρόπος με τον οποίο γίνεται διδασκαλία. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι μας λένε ότι δεν πρέπει να ασχολείστε εσείς με αυτό. Δεν έχετε να κάνετε εσείς καθόλου με αυτό. Είναι καθαρά θέμα δασκάλου και παιδιού.
Η πράξη πολλές φορές δείχνει ότι δεν αρκεί είτε γιατί από την προσέγγιση του εκπαιδευτικού είτε την προσέγγιση του παιδιού. Και εκεί μπλέκονται πολλοί και σε συζητήσεις επί συζητήσεων όπου γιατί ασχολείσαι με το παιδί; Μα είναι δυνατόν να μην το βοηθάς στο σπίτι; Αλλά οι εκπαιδευτικοί μας λένε Εννοείται ότι πρέπει να τον βοηθάτε στο σπίτι άλλοι εκπαιδευτικοί.
Οπότε εδώ υπάρχει ένα ζήτημα το οποίο σίγουρα είμαι σίγουρος ότι θα με καλύψετε και θα μου το απαντήσετε. Πρώτα θα μου απαντήσετε. Θα μου πείτε εάν στα 2 ερωτήματα από αυτά θέλετε σε κάποιον να ασχοληθούμε σήμερα ή θα κάνουμε ένα άλλο podcast;
Μαρία Μπουζιώτη:
Ωραία, σαφώς και τα δύο αυτά ερωτήματα θα μπορούσαν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν δύο διαφορετικά project για να απαντηθούν πιο αναλυτικά. Αλλά θα σας έλεγα στο πρώτο ερώτημα σχετικά με την κοινή συνύπαρξη μικρότερων παιδιών με παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, ότι είναι ένα σταθερό άγχος. Αφενός θα σας πω ότι υπάρχει η παρουσία των δασκάλων οι οποίοι ελέγχουν τα παιδιά, αλλά αυτό για πολλούς γονείς δεν είναι αρκετό και δεν μπορεί να καλύψει το φόβο τυχόν φόβους που έχουν.
Θα σας έλεγα όμως ότι για την κοινωνικοποίηση των μικρών παιδιών αλλά και των μεγαλύτερων, αυτό είναι πάρα πολύ θετικό, γιατί μαθαίνουν να διαχειρίζονται το χώρο τους και να συνυπάρχουν με παιδιά διαφορετικής ηλικίας, είτε βοηθώντας στα μεγαλύτερα παιδιά τα μικρότερα ή όπως και στην κοινωνία αργότερα, μαθαίνοντας να συνυπάρχουν με διαφορετικούς ανθρώπους, δηλαδή ανθρώπους διαφορετικής ηλικίας, διαφορετικού χαρακτήρα, που μπορεί να έχουν διαφορετικές ανάγκες. Οπότε σίγουρα έγκειται στη διαχείριση του σχολείου η συνύπαρξη αυτή.
Αλλά για μένα δεν είναι κάτι αρνητικό. Δηλαδή δεν θα θεωρούσα σωστό να απομονώνονται παιδιά μικρότερης ηλικίας ώστε να μην έρχονται σε επαφή με παιδιά της 6ης δημοτικού, για παράδειγμα. Αρκεί να υπάρχει μια σωστή διαχείριση και να υπάρχουν κανόνες.
Εδώ είναι απαραίτητοι οι κανόνες, ένα σωστό πλαίσιο για την αρμονική τους συνύπαρξη στον χώρο του σχολείου, όπου βέβαια πρέπει να θυμόμαστε ότι υπάρχουν ενήλικες. Βέβαια και εδώ υπάρχουν πολλά ερωτήματα και κάποιοι θα διαφωνήσουν για το πόσο τηρούνται οι κανόνες και για τη δουλειά των ενηλίκων, που βέβαια ο κάθε επαγγελματίας βέβαια κάνει τη δουλειά του με συγκεκριμένο τρόπο.
Αλλά σκεφτείτε ότι το σχολείο είναι ένας χώρος όπου υπάρχουν ενήλικες για να διαχειρίζονται τα προβλήματα μεταξύ των μαθητών και για να τους μαθαίνουν να συνυπάρχουν με διαφορετικά άτομα διαφορετικών ηλικιών. Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.
Ένα συχνό φαινόμενο
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Ε, γελάω γιατί ο κόσμος δεν έχει εικόνα, έχει μόνο ήχο. Απλά δεν ξέρω. Τώρα μου βγαίνει επειδή είμαι εκπαιδευτικός. Κάθε φορά που θέλω να διακόψω, σηκώνω το χέρι μου όπως το έκανα και τώρα λοιπόν. Οπότε θα θα προσθέσω κάτι εδώ. Δεν θα το αναλύσω περισσότερο γιατί θα φύγουμε από τη συζήτησή μας.
Κάποια στιγμή πριν κάποια έτη, με μια γνωστή μου εκπαιδευτικός, μου είχε πει ότι στο δικό τους δημοτικό σχολείο που δούλευε σε δημόσιο δημοτικό υπήρχε ένας- βάζανε τα παιδιά σε μια διαδικασία η οποία εμένα μου άρεσε πάρα πολύ σαν ιδέα.
Κάθε παιδί έκτης δημοτικού αντιστοιχούσε με ένα παιδάκι της πρώτης δημοτικού. Και σε πολλά εισαγωγικά, χωρίς να φορτώνει άγχος και υποχρεώσεις το μεγαλύτερο παιδί, αλλά υπό την προστασία του, έτσι ώστε να είναι η συνύπαρξή τους στο σχολείο όσο γίνεται καλύτερη.
Δεν το είχα ξανακούσει σε κάποιο άλλο σχολείο. Στα δικά μου παιδιά δεν είχε συμβεί κάτι τέτοιο. Μου φάνηκε πάρα πολύ ενδιαφέρον. Θα ήθελα την άποψή σας για αυτό και επιγραμματικά και να προχωρήσουμε στο επόμενο.
Μαρία Μπουζιώτη:
Βεβαίως, είναι πλέον συνηθισμένη πρακτική και πάρα πολύ καλή πρακτική κατά την άποψή μου, ώστε ένα παιδί της έκτης δημοτικού να είναι ένας φίλος, ουσιαστικά ένας διακριτικός φίλος. Παιδιού πρώτης δημοτικού, ώστε να το καθοδηγεί στο νέο σχολείο, να το βοηθάει με μια διακριτική παρουσία και χωρίς άγχος.
Αυτό γίνεται, έχει συμβεί και στο δικό μου σχολείο και σε πολλά άλλα σχολεία, βέβαια, είτε ιδιωτικά είτε δημόσια. Και βέβαια έχει αμφίδρομα θετικά αποτελέσματα, γιατί τόσο τα μεγαλύτερα παιδιά γίνονται πιο υπεύθυνα και μαθαίνουν να διαχειρίζονται τα προβλήματα των μικρότερων παιδιών, να τα καθοδηγούν.
Και τα μικρότερα παιδιά βέβαια, μαθαίνουν να πλοηγούνται στο μεγάλο σχολείο μέσα σε εισαγωγικά με έναν πιο σίγουρο τρόπο. Κερδίζουν αυτοπεποίθηση και βλέπουν ότι και τα μεγαλύτερα παιδιά είναι υποστηρικτές τους. Δεν είναι κάτι ξένο.
Μαθαίνουν να συνεργάζονται Εργάζονται και αυτό δίνει θετικά στοιχεία και δεξιότητες και στις δύο ηλικίες. Γι αυτό υποστηρίζω και τη συνύπαρξη παιδιών διαφορετικής ηλικίας. Είναι πολύ χρήσιμο κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες και τους απαραίτητους κανόνες βέβαια, που πρέπει να υπάρχουν σε κάθε πλαίσιο.
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Ευχαριστώ πάρα πολύ που με καλύψατε σε αυτό το ερώτημα, αν και δεν θα περιμένω να μου απαντήσετε στο 2ο θέμα που είπα γιατί αυτό θα το κάνουμε podcast, οπότε το κρατάμε για κάποια άλλη στιγμή. Και μιλάω για τους ακροατές για να καταλάβουν.
Για το 2ο θέμα που έθεσα όσον αφορά το κατά πόσο πρέπει οι γονείς να επεμβαίνουν ή να συμμετέχουν στην εκπαιδευτική δραστηριότητα που έχουν τα παιδιά στο Δημοτικό σχολείο και όχι μόνο, είναι ένα τεράστιο τεράστιο θέμα στο οποίο σίγουρα θα την κάνουμε αυτή τη συζήτηση, οπότε το αφήνουμε στην άκρη και συνεχίζουμε τη συζήτησή μας όσον αφορά το σημερινό μας επεισόδιο. Οπότε πάμε να ξεκινήσουμε με τους κυριότερους φόβους των γονέων.
Κυριότεροι φόβοι των γονιών
Μαρία Μπουζιώτη:
Πολύ ωραία!
Άρα θα έλεγα ότι οι γονείς συχνά έχουν ένα μείγμα ενθουσιασμού, ανησυχίας, καθώς τα μικρά τους ετοιμάζονται να μπουν στην πρώτη τάξη του δημοτικού σχολείου. Πολλοί ξεκινούν να ψάχνουν βοήθεια. Υποστήριξη για τη μελέτη του παιδιού είναι εν μέρει αυτό που αναφέρατε πριν να βρουν εξωτερική βοήθεια, είτε να προετοιμαστούν οι ίδιοι ως μαθητές για να υποστηρίξουν τα παιδιά τους.
Αυτό το άγχος όμως δυστυχώς μεταφέρεται και στα παιδιά. Σαφώς είναι μια αλλαγή, αλλά είναι πάρα πολύ σημαντικό οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να ξεκινήσουν στο δημοτικό σχολείο με αγάπη, με ενθουσιασμό, να γνωρίσουν καινούριους φίλους.
Αυτό είναι το σημαντικότερο στην πρώτη δημοτικού. Όχι να αγχωθούν για τα μαθήματα, για την ορθογραφία, για την ανάγνωση. Αυτό θα γίνει σταδιακά. Όλα τα παιδιά θα μάθουν να διαβάζουν, να γράφουν. Ούτως ή άλλως τα παιδιά της πρώτης δημοτικού μέχρι τα Χριστούγεννα ουσιαστικά είναι ακόμα στο νηπιαγωγείο.
Χρειάζονται δηλαδή ένα στάδιο προσαρμογής και ένα εύλογο στάδιο προσαρμογής για να πούμε ότι είναι πλέον μαθητές πρώτης δημοτικού. Άρα λοιπόν, το σημαντικότερο που πρέπει να αφορά τους γονείς είναι η ομαλή έναρξη με ενθουσιασμό, με χαρά, χωρίς να μεταφέρουν στα παιδιά τους το άγχος των ακαδημαϊκών υποχρεώσεων.
Άρα λοιπόν, το πρώτο άγχος των γονέων είναι η ακαδημαϊκή ετοιμότητα. Βασική ανησυχία για το αν το παιδί τους είναι ακαδημαϊκά έτοιμο για την πρώτη δημοτικού, αλλά δεν πηγαίνει στο πανεπιστήμιο. Πηγαίνει απλά στην πρώτη δημοτικού.
Ανησυχούμε όλοι αν το παιδί μπορεί να συμβαδίσει με το πρόγραμμα σπουδών, να κατανοήσει θεμελιώδεις έννοιες όπως η ανάγνωση. Τα βασικά μαθηματικά. Να κατανοήσει τις οδηγίες στην τάξη. Οι γονείς συχνά αναρωτιούνται εάν οι εμπειρίες του παιδιού τους στην προσχολική ηλικία το έχουν προετοιμάσει επαρκώς για αυτό το νέο ακαδημαϊκό περιβάλλον.
Αν έχουν κάνει αρκετά στο νηπιαγωγείο. Όλα αυτά λοιπόν αγχώνουν τους γονείς. Αλλά δεν θα έπρεπε. Εάν δεν έχει γίνει η απαραίτητη δουλειά στο νηπιαγωγείο ή αν δεν έχουν δουλέψει κάποιες περιγραφικές ασκήσεις που δεν είναι απαραίτητο, το ξεκαθαρίζω αυτά όλα θα γίνουν στην πρώτη δημοτικού.
Μην αγχώνεστε!
Δεύτερος φόβος είναι η κοινωνική προσαρμογή που είναι εύλογος, αλλά όταν υπάρχει θετική διάθεση από το σπίτι ότι θα πας να κάνεις καινούριους φίλους, αν δεν έχει παλιούς από το σχολείο, θα γνωρίζεις πάρα πολλά παιδιά.
Όλο αυτό εξελίσσεται ομαλά. Η κοινωνική ανάπτυξη αποτελεί σημαντική ανησυχία, καθώς τα παιδιά μεταβαίνουν σε ένα μεγαλύτερο και πιο δομημένο σχολικό περιβάλλον. Όπως είπαμε, οι γονείς ανησυχούν για την ικανότητα του παιδιού τους να κάνει φίλους.
Αν με ρωτάτε, αυτό είναι σημαντικό να έχει δουλευτεί όλα αυτά τα χρόνια μέχρι να πάνε στο δημοτικό, αλλά αν δεν έχει δουλευτεί αρκετά, δεν είναι ποτέ αργά να μάθει να ταιριάζει με τους συνομηλίκους, να χειρίζεται κοινωνικές δυναμικές, να μοιράζεται με τους υπόλοιπους.
Είναι καλό να γίνει, να γίνει μια συζήτηση για αυτό, να να εναλλάσσεται μέσα στην ομάδα, να επιλύει συγκρούσεις που δεν είναι τόσο σημαντικές και να αποτελεί μέλος μιας ομάδας. Βέβαια αυτά θα δουλευτούν και στο σχολείο αλλά και στο σπίτι με συζήτηση από τους γονείς. Ο φόβος υπάρχει πάντα. Ένας σταθερός φόβος από τους γονείς που είναι εύλογος.
Ο φόβος του εκφοβισμού, του κοινωνικού αποκλεισμού αν μείνει εκτός αν δεν κάνει παρέες. Είναι πάρα πολύ διαδεδομένη φοβία αυτή, καθώς οι γονείς θέλουν τα παιδιά τους. Όλοι οι γονείς θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν μια θετική κοινωνική εμπειρία.
Αυτό είναι πάρα πολύ λογικό. Απλά δεν χρειάζεται να αγχώνεστε από πριν. Αφήστε το παιδί να πάει στο δημοτικό να. Δώστε του το απαραίτητο χρονικό διάστημα να εγκλιματιστεί και οποιοδήποτε πρόβλημα υπάρξει σκεφτείτε ότι θα το λύσετε στην πορεία με θετική διάθεση. Θα μιλήσετε με τον εκπαιδευτικό, θα μιλήσετε με τον διευθυντή του σχολείου αν χρειάζεται.
Με το παιδί σας θα προσπαθήσετε να κάνετε κοινωνικές επαφές και με τους υπόλοιπους γονείς να τους γνωρίσετε και τα περισσότερα προβλήματα θα επιλυθούν. Ένας άλλος φόβος είναι η συναισθηματική ευεξία του κάθε παιδιού.
Δηλαδή, οι γονείς ανησυχούν για το πώς τα παιδιά τους θα αντιμετωπίσουν συναισθηματικά τη μετάβαση στην πρώτη δημοτικού, αλλά σε αυτό παίζει παίζουν μεγάλο ρόλο ρόλο και οι ίδιοι οι γονείς, ώστε να μην μεταφέρουν ασυναίσθητα το άγχος τους στο παιδί τους. Μπορεί να ανησυχούν επίσης οι γονείς για το άγχος του αποχωρισμού, τη νοσταλγία ή πώς το παιδί τους θα χειριστεί το άγχος και την απογοήτευση που μπορεί να προκύψει.
Η διασφάλιση ότι το παιδί τους αισθάνεται ασφάλεια και αυτοπεποίθηση σε αυτό το νέο περιβάλλον αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό. Αλλά για όλα αυτά είναι σημαντικό να κάνουν και μια συζήτηση με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα και με το παιδί τους.
Βασικά προσπαθούμε να θωρακίζουμε το παιδί μας με συζήτηση, με το να το βοηθάμε να μπαίνει σε ομάδες, να κάνει φίλους. Επομένως φόβος είναι η σωματική ασφάλεια που είναι βασικός φόβος και υπάρχει σε όλους τους γονείς και είναι λογικό. Η ασφάλεια των παιδιών είναι πάντα στο προσκήνιο και για εμάς τους εκπαιδευτικούς είναι πάντα στο προσκήνιο.
Καθώς τα παιδιά μετακινούνται σε ένα μεγαλύτερο σχολικό περιβάλλον. Οι γονείς έχουν ανησυχίες σχετικά με τη σωματική ασφάλεια, τους τραυματισμούς, την πλοήγηση στο σχολικό περιβάλλον που είναι ένας πιο μεγάλος χώρος, την ασφάλεια κατά τη μεταφορά από και προς το σχολείο, αν γίνεται με σχολικό. Είναι σταθεροί φόβοι και πολύ φυσιολογικοί, αλλά σκεφτείτε ότι κάθε μετάβαση σε ένα νέο περιβάλλον εμπεριέχει αυτούς τους φόβους, οι οποίοι πρέπει να προσπαθήσουμε να τους κάνουμε διαχειρίσιμη.
Πρέπει να είναι διαχειρίσιμη, γιατί το παιδί μας θα μεταβεί σε πολλά διαφορετικά περιβάλλοντα μεγαλώνοντας και αυτό είναι βασικό να μάθουμε να το διαχειριζόμαστε μαζί με τα παιδιά με ρεαλισμό, χωρίς να μεγεθύνουμε τα πράγματα μετά.
Ένα άλλο βασικό θέμα είναι η σχέση δασκάλου μαθητή. Δηλαδή οι γονείς ξέρουν ότι η θετική σχέση με τον δάσκαλο του παιδιού τους είναι καθοριστική και για μια επιτυχημένη σχολική χρονιά.
Ελπίζουν ότι ο δάσκαλος θα είναι κατανοητός, υπομονετικός, προσεκτικός στις ατομικές ανάγκες του παιδιού τους. Ενδέχεται να προκύψουν ανησυχίες σχετικά με το αν ο δάσκαλος θα αναγνωρίσει και θα καλλιεργήσει τα δυνατά σημεία του παιδιού και θα το βοηθήσει να ξεπεράσει τυχόν αδυναμίες του.
Φυσικά, ο δάσκαλος είναι ένας άνθρωπος που έχει διαφορετικό χαρακτήρα. Έχει κατάρτιση βέβαια, αλλά παίζει ρόλο και το αν θα υπάρξει χημεία με το κάθε παιδί ή πως θα διαχειριστεί και πως θα μάθει τις ανάγκες του κάθε παιδιού. Και φυσικά είναι ευθύνη του δασκάλου γιατί είναι ο ενήλικας και εκείνος έχει την ευθύνη. Αλλά σε περίπτωση που κάτι υπάρχει, μια αστοχία.
Εγώ θεωρώ βασικό να υπάρχει μια ανοιχτή δίοδος επικοινωνίας μεταξύ γονέων και δασκάλου. Μια θετική επικοινωνία για να συζητηθούν πράγματα που τυχόν μπορεί να μην έχουν πέσει στην αντίληψη του δασκάλου ή να μεταφέρονται θέματα που μπορεί να υπάρχουν στο σπίτι και να επηρεάζουν το παιδί στο σχολείο, γιατί είναι σημαντικό να τα γνωρίζει ο δάσκαλος.
Άρα λοιπόν, εστιάζετε στη θετική διάθεση ώστε να μιλήσεις με τον άλλον που μπορεί να μην τον γνωρίζεις. Δεν γνωρίζεις το δάσκαλο του παιδιού σου. Μπορεί να σου φανεί στην αρχή κάπως περίεργος να μην τον συμπαθήσεις, αλλά σκεφτείτε ότι πρέπει να υπάρχει μια συνεργασία σχολείου και οικογένειας για το καλό ενός ατόμου που είναι το σημαντικότερο του παιδιού και στη συνέχεια είναι η ανεξαρτησία και η υπευθυνότητα. Ένα άλλο θέμα καθώς τα παιδιά μπαίνουν στην πρώτη δημοτικού θα αναλάβουν περισσότερες ευθύνες.
Διαχείριση των σχολικών ειδών, πώς θα μεταφέρει την τσάντα, πώς θα τελειώσουμε τις εργασίες, να έχουμε μια καθημερινή ρουτίνα, τι ώρα θα κοιμάται; Οι γονείς αναρωτιούνται αν το παιδί τους μπορεί να εστιάσει, να ακολουθήσει οδηγίες, να αναπτύξει καλές συνήθειες μελέτης, αλλά εγώ θα σας πω ότι αυτά έρχονται στην πορεία.
Θα πρέπει να υπάρχει ένα σταθερό πρόγραμμα μελέτης. Έχουμε μιλήσει γι αυτό και σε προηγούμενο podcast να καθοριστούν σταθερές ρουτίνες ύπνου σταδιακά. Δεν γίνονται αμέσως αυτά τα πράγματα. Πρέπει να δίνουμε χρόνο και στους εαυτούς μας και στα παιδιά μας.
Απλά να είναι σταθερό το πρόγραμμα, να προσπαθούμε να καθορίσουμε ένα σταθερό πρόγραμμα Και τέλος, βασικό άγχος είναι η εξισορρόπηση σχολικής ζωής που είναι μια πιο σοβαρή, έτσι ένα πιο σοβαρό στάδιο οικογενειακής ζωής.
Η μετάβαση στην πρώτη τάξη έρχεται συχνά με πιο δομημένα ωράρια και πρόσθετες εργασίες για το σπίτι. Οι γονείς ανησυχούν για το πώς να εξισορροπήσουν τις σχολικές εργασίες του παιδιού με το χρόνο παιχνιδιού, τις εξωσχολικές δραστηριότητες και τον οικογενειακό χρόνο.
Και θέλουν να υποστηρίζουν το παιδί τους χωρίς να το καταπιέζουν και είναι βασικό να μην το καταπιέζουν. Στην πρώτη δημοτικού είναι ιδανικό το παιδί να ασχολείται με τα μαθήματα 20 λεπτά. Και θα έλεγα, το οποίο είναι πάρα πολύ βασικό. Μην επιβαρύνετε τα παιδιά με υπερβολικές εξωσχολικές δραστηριότητες από την πρώτη δημοτικού. Μία εξωσχολική δραστηριότητα είναι αρκετή.
Είναι αρκετή έτσι ώστε το παιδί να μπορέσει να προσαρμοστεί στο νέο, στη νέα καθημερινότητα και να έχει να κάνει και κάτι που του αρέσει, όχι παραπάνω από μία δραστηριότητα. Είναι βασικό αυτό γιατί το παιδί θα κουραστεί κάποια στιγμή, όχι από την αρχή, θα αντιδράσει και αυτή η αντίδραση μπορεί να βγει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Η κατανόηση αυτών των ανησυχιών επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να παρέχουν την υποστήριξη και τη διαβεβαίωση που χρειάζονται οι γονείς και τα παιδιά καθώς ξεκινούν αυτό το συναρπαστικό κεφάλαιο.
Ξαναλέω, είναι σημαντική η ανοικτή επικοινωνία των γονέων με τους εκπαιδευτικούς, η ενσυναίσθηση και βέβαια οι εκπαιδευτικοί πρέπει να υιοθετούν μια προληπτική προσέγγιση για να αντιμετωπίσουν αυτές τις ανησυχίες.
Γιατί είναι οι επαγγελματίες και πρέπει να αναλαμβάνουν έναν πιο ενεργό ρόλο στη βοήθεια που προσφέρουν προς τους γονείς και προς τα παιδιά και να υπάρχει ένα θετικό περιβάλλον για όλους και οι γονείς οποιαδήποτε ανησυχία σε σχέση με το δάσκαλο να μην την μεταφέρουν μπροστά στα παιδιά τους, να προσπαθούν να μην μιλάνε άσχημα, να μην μεταφέρουν κάποιον αρνητισμό.
Γιατί αυτό να ξέρετε πάντα επηρεάζει το παιδί. Και πάντα να υπάρχει μια καλή προαίρεση για αυτό το νέο ξεκίνημα.
Οι κυριότεροι φόβοι του παιδιού
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ωραία νομίζω μας καλύψατε απόλυτα. Όσον αφορά το πρώτο κομμάτι, το πρώτο μου ερώτημα Τώρα έρχεται η μεριά του παιδιού. Οπότε θα ήθελα να μου πείτε και εδώ ποιοι από την εμπειρία σας, Ποιοι είναι οι βασικότεροι φόβοι του παιδιού όταν ξεκινάει αυτό το ταξίδι;
Μαρία Μπουζιώτη:
Ε, βεβαίως. Ένα παιδί λοιπόν αυτής της ηλικίας πάντα έχει το φόβο του αγνώστου. Δηλαδή τα παιδιά μπορεί να αισθάνονται άγχος για την είσοδο στο νέο περιβάλλον που τους είναι άγνωστο. Πολλές φορές μπορεί να ανησυχούν για το πώς θα είναι το νέο σχολείο, ποιος θα είναι ο δάσκαλός τους, πόσο διαφορετικές θα είναι οι ρουτίνες και οι προσδοκίες τους από αυτό που είχαν συνηθίσει στο νηπιαγωγείο. Και αυτός ο φόβος μπορεί να κάνει τη μετάβαση να φαίνεται τρομακτική.
Ένας άλλος φόβος είναι εν μέρει βέβαια γιατί έχει προηγηθεί το άγχος του αποχωρισμού για να πάνε στο μεγάλο σχολείο. Γιατί το τονίζουν κιόλας οι γονείς, το τονίζουν ότι θα πάνε στο μεγάλο σχολείο.
Άρα η αποχώρηση από το οικείο και ανακουφιστικό περιβάλλον του νηπιαγωγείου μπορεί να είναι πρόκληση για ορισμένα παιδιά, όχι για όλα. Μπορεί να αισθάνονται άγχος γιατί ότι θα είναι μακριά από τους γονείς τους ή τους φροντιστές τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η σκέψη ότι θα περάσουν τη μέρα τους σε ένα μεγαλύτερο, πιο δομημένο περιβάλλον δεν θα μπορούν να σηκωθούν όποια ώρα θέλουν. Υπάρχουν συγκεκριμένα διαλείμματα.
Μπορεί να οδηγήσει σε ένα αίσθημα νοσταλγίας ή ένα άγχος αποχωρισμού που είναι πολύ λογικό στην αρχή. Μην αγχωθείτε γι αυτό. Είναι ένα αρχικό στάδιο και πρέπει να δώσουμε στα παιδιά το χρόνο να το διαχειριστούν με την υποστήριξη μας.
Ένας άλλος φόβος είναι ότι τα παιδιά πολλές φορές καλούνται να κάνουν νέους φίλους αν δεν έχουν τους φίλους τους από το νηπιαγωγείο. Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες για τα παιδιά λοιπόν, που μπαίνουν στην πρώτη δημοτικού είναι ο φόβος του να κάνουν νέους φίλους. Μπορεί να ανησυχούν για το αν θα ταιριάξουν.
Αν θα βρουν ένα καλύτερο φίλο. Αν θα μείνουν έξω από κάποια ομάδα ή αν θα τους ενοχλήσει κάποιο παιδί. Δεν ξέρουν πώς να προσεγγίζουν άλλα παιδιά, αλλά αυτό μπορεί να δουλευτεί, όπως είπα και πριν, από την κοινωνική αλληλεπίδραση που ήδη μπορεί να έχουν φροντίσει οι γονείς τους, να έχουν αυτά τα παιδιά, να έχουν φίλους, να πηγαίνουν στην παιδική χαρά, να μάθουν να γνωρίζουν καινούργια παιδιά σε κάποια εξωσχολική δραστηριότητα που μπορεί να κάνουν.
Δηλαδή και εμείς οι γονείς πολλές φορές πρέπει να είμαστε πιο ανοιχτοί για να κάνουμε και τα παιδιά μας πιο κοινωνικά, πιο ανοιχτοί σε κάποια πρόσκληση που μπορεί να μας κάνει ένας άλλος γονέας για να παίξουν τα παιδιά μας, ακόμα και αν δεν ταιριάζουμε με αυτόν τον γονέα.
Είναι σημαντικό όμως να συναντιούνται τα παιδιά για να παίζουν. Επίσης, άλλο άγχος των παιδιών είναι η προσαρμογή σε νέο δάσκαλο. Βέβαια, ο δεσμός μεταξύ ενός παιδιού και του νηπιαγωγού του είναι συχνά πάρα πολύ ισχυρός και η μετάβαση σε μια νέα δασκάλα μπορεί να είναι ανησυχητική.
Οι μαθητές μπορεί να ανησυχούν για το αν ο νέος δάσκαλος τους θα είναι κατανοητός, υποστηρικτικός, ευγενικός. Μπορεί να φοβούνται ότι ο δάσκαλος δεν θα τα καταλαβαίνει ή δεν θα είναι τόσο περιποιητικός όσο η νηπιαγωγός τους. Και αυτοί είναι δικαιολογημένοι φόβοι. Επίσης, ένας άλλος φόβος είναι οι ακαδημαϊκές προσδοκίες. Η μετάβαση από το νηπιαγωγείο στην πρώτη τάξη έρχεται με αυξημένες ακαδημαϊκές προσδοκίες.
Τα παιδιά μπορεί να ανησυχούν για το αν θα μπορέσουν να συμβαδίσουν με το νέο φόρτο εργασίας, να κατανοήσουν τα μαθήματα, να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους. Έχουν μιλήσει οι γονείς τους για την ανάγνωση, τη γραφή, τα μαθηματικά και αυτά τα έχει γεμίσει άγχος, Οπότε δεν αισθάνονται μεγάλη σιγουριά.
Ένας άλλος φόβος είναι το να ακολουθήσουν κανόνες και ρουτίνες, γιατί η πρώτη τάξη έχει περισσότερη δομή και δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στην τήρηση κανόνων. Τα παιδιά μπορεί να ανησυχούν για το αν θα θυμούνται τους κανόνες ότι πρέπει να σηκώσουν το χέρι τους για να μιλήσουν, ενώ ήταν διαφορετικό το πλαίσιο στο νηπιαγωγείο και για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται σε ένα πιο επίσημο περιβάλλον στην τάξη.
Μπορεί να φοβούνται αν θα τους γίνει παρατήρηση ή αν θα κάνουν λάθη, αλλά αυτό πάλι είναι ένα στάδιο που θα περάσουν το πρώτο διάστημα μέχρι να προσαρμοστούν στο νέο περιβάλλον και οι γονείς μπορούν να τα βοηθήσουν σε αυτό, κάνοντας ας πούμε 1 Μια δραματοποίηση στο σπίτι για το πώς μπορεί να είναι στην τάξη.
Μπορούν να κάνουν με τα παιδιά τους ότι είναι σε μια τάξη να κάνουν πως θα είναι ο δάσκαλος, πως θα είναι οι μαθητές, πως κάθονται, πως μπορεί να σηκώνουν το χέρι τους και να το κάνουν σε μορφή πιο αστεία και χιουμοριστική για να δείξουν ότι είναι και κάτι ευχάριστο.
Μια ευχάριστη αλλαγή είναι αλλαγή αλλά μπορεί να γίνει ευχάριστη. Και τέλος, ένας άλλος φόβος είναι η πλοήγηση στο μεγαλύτερο σχολικό περιβάλλον. Τα δημοτικά σχολεία είναι πολύ μεγαλύτερα από τα νηπιαγωγεία, συχνά με περισσότερες αίθουσες διδασκαλίας, διαδρόμους, μαθητές.
Τα παιδιά μπορεί να αισθάνονται άγχος μήπως χαθούν αν βρουν την τάξη τους ή να ξέρουν πότε πάνε σε διαφορετικές δραστηριότητες, γιατί υπάρχουν και τα διαφορετικά μαθήματα. Άρα λοιπόν, αυτό μπορεί να προσθέσει λίγο περισσότερο άγχος. Αυτοί είναι λοιπόν οι φόβοι γονέων και μαθητών.
Χρήσιμες συμβουλές
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Σε αυτό το σημείο κα Μπουζιώτη, μετά την ανάλυση των φόβων των παιδιών και των γονέων αντίστοιχα, θα ήθελα να μας κάνετε μια ανακεφαλαίωση. Και φυσικά είναι πάρα πολύ σημαντικό κομμάτι αυτής της συζήτησης να μας δώσετε και μερικές συμβουλές για τους γονείς φυσικά.
Μαρία Μπουζιώτη:
Θα ξεκινήσω λοιπόν από τις συμβουλές και θα πω ότι αυτή η μετάβαση είναι πάρα πολύ σημαντική. Μην τονίζετε όμως ότι κάποιο παιδί θα πάει στο μεγάλο σχολείο. Ορίστε το ως αλλαγή, ως ευχάριστη αλλαγή, ως όχι ως προς κάτι μεγαλύτερο και δυσκολότερο, αλλά σε κάτι διαφορετικό. Απλά εδραιώσετε αρχικά τις ρουτίνες. Τα παιδιά ευδοκιμούν στη ρουτίνα, ειδικά σε αυτή την ηλικία.
Να υπάρχουν συνεπείς ρουτίνες πρωινού και ύπνου γιατί τα παιδιά νιώθουν ασφάλεια και δομή. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας κοιμάται αρκετά λοιπόν, γιατί αυτό θα είναι πολύ σημαντικό ώστε να εστιάζει καλύτερα στο σχολείο. Δεύτερον, ενθαρρύνετε την ανεξαρτησία. Μην το φοβίζει ότι δεν μπορείς και πως θα πας στην τουαλέτα.
Πώς;
Μην μεταφέρετε το άγχος σας γιατί μπορεί η πραγματικότητα να είναι πολύ διαφορετική από ότι σκέφτεστε.
Οι μαθητές της πρώτης τάξης αναπτύσσουν ανεξαρτησία και αυτοπεποίθηση. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναλάβει μικρές ευθύνες από το σπίτι, όπως να ετοιμάσει τη σχολική του τσάντα, να επιλέξει τα ρούχα του από το βράδυ.
Αυτό καλλιεργεί το αίσθημα ευθύνης και προετοιμάζει για το δομημένο περιβάλλον του σχολείου. Πείτε στο παιδί σας μπορείς να το κάνεις.
Μπορεί να μην το κάνει τέλεια. Δεν πειράζει όμως. Πείτε πείτε του ότι μπορεί. Ξεκινήστε να μαθαίνετε τη διαδικασία ώστε να κάνει μπάνιο μόνο του. Βέβαια προφανώς και θα είστε παρών ή παρούσα, αλλά θα κάνει τη διαδικασία μόνο του.
Εγώ ήδη το έχω ξεκινήσει αυτό με τον γιο μου. Τρίτον, ενθαρρύνετε την αγάπη για το διάβασμα, για το σχολείο, όχι τόσο για το σχολείο, για το διάβασμα. Η ανάγνωση είναι μια θεμελιώδης δεξιότητα. Διαβάστε βιβλία.
Δημιουργήστε ένα φιλικό προς την ανάγνωση περιβάλλον στο σπίτι, όχι με την τυπική έννοια του ότι τώρα θα κάτσεις να διαβάσεις γενικότερα, όχι μόνο για τις υποχρεώσεις απέναντι στο σχολείο. Αφιερώστε χρόνο για διάβασμα, διαβάστε μαζί. Κάντε δραματοποίηση ενός βιβλίου που διαβάζετε, συζητήστε ιστορίες για να βελτιώσετε την κατανόηση και το λεξιλόγιο του παιδιού.
Στη συνέχεια, επικοινωνήστε με τους δασκάλους. Μη φοβάστε να επικοινωνήσετε με τον δάσκαλο. Διατηρήστε ανοιχτή επικοινωνία. Παρακολουθήστε συνέδρια γονέων και δασκάλων, κάντε ερωτήσεις, ενημερωθείτε για την πρόοδο του παιδιού σας, να κατανοήσετε το περιβάλλον της τάξης και του προγράμματος σπουδών.
Δεν είναι κακό να ρωτήσετε κάποια πράγματα διαδικαστικά για το πώς γίνεται το μάθημα. Στη συνέχεια ενθαρρύνετε την κοινωνικοποίηση, τις κοινωνικές δεξιότητες. Η πρώτη δημοτικού είναι μια εποχή που τα παιδιά μαθαίνουν να πλοηγούνται στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να κάνει φίλους, τα πας και να κάνεις φίλους. Έτσι ξεκινήστε να μοιράζεται, να εναλλάσσεται μέσα στις ομάδες. Συζητήστε για σενάρια που μπορεί να αντιμετωπίσει στο σχολείο. Μπορεί κάποιος να. Ή μπορεί να χάσεις το μολύβι σου. Μπορεί να έχεις διαφωνία με ένα άλλο παιδάκι.
Κάντε τη δραματοποίηση. Πώς μπορεί να το λύσεις αυτό για να βοηθήσετε να αναπτύξουν δεξιότητες και επίλυση συγκρούσεων; Ότι αυτό θα το αναφέρεις στη δασκάλα σου. Θα μιλάς σε κάποιον ενήλικο, δεν θα φοβάσαι να μιλήσεις για κάτι που σε ενοχλεί. Υποστήριξη επίσης της συναισθηματικής ανάπτυξης. Τα παιδιά μπορεί να αισθάνονται άγχος για την έναρξη του σχολείου. Ακούστε τις ανησυχίες τους.
Ακούστε, καθίστε απλά και ακούστε τα. Καθησυχάστε. Βοηθήστε τα να επισημαίνουν και να κατανοούν τα συναισθήματά τους. Μπορείτε να αναπτύξετε μαζί στρατηγικές αντιμετώπισης συναισθημάτων, όπως η νευρικότητα, η απογοήτευση. Κάντε χιούμορ για να χαλαρώσουν.
Στη συνέχεια, προωθήσει τη σωματική δραστηριότητα. Τα παιδιά της πρώτης τάξης έχουν πολλή ενέργεια. Βεβαιωθείτε ότι έχουν πολλές ευκαιρίες για σωματικό παιχνίδι. Η σωματική δραστηριότητα είναι σημαντική για την υγεία τους, αλλά βοηθά και για τη βελτίωση της συγκέντρωσης και τη μείωση του στρες. Στη συνέχεια, να είστε υπομονετικοί και θετικοί. Αυτό είναι το βασικό. Να είστε θετικοί.
Η μετάβαση στην πρώτη δημοτικού μπορεί να είναι πολύ αγχωτική για τα παιδιά. Για πολλά παιδιά, όχι για όλα όσο και για τους γονείς. Να είστε υπομονετικοί καθώς το παιδί σας προσαρμόζεται και μπορεί να περάσει από διαφορετικές φάσεις. Να δίνετε ενθάρρυνση. Να γιορτάζετε τις μικρές επιτυχίες τους. Τις ελάχιστες θα πω εγώ για να χτίσετε την αυτοπεποίθησή τους. Μην έχετε υπερβολικά μεγάλες προσδοκίες.
Ακαδημαϊκές δεν χρειάζεται. Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτυχθεί στο δικό του χρόνο και ανάλογα με τη δική του ανάπτυξη, το κάθε παιδί θυμηθείτε είναι διαφορετικό. Και τέλος, περιορίστε το χρόνο οθόνης. Θέστε όρια στο χρόνο οθόνης. Να προσπαθείτε το παιδί να συμμετέχει σε πιο διαδραστικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
Ενθαρρύνετε το δημιουργικό παιχνίδι, τα παζλ, τις πρακτικές δραστηριότητες που διεγείρουν το μυαλό και το σώμα και ακολουθώντας αυτές τις σύντομες συμβουλές μπορεί να μην ταιριάζουν σε όλους. Θα βοηθήσετε τα παιδιά της πρώτης τάξης να έχουν ένα επιτυχημένο και ευχάριστο ξεκίνημα.
Αυτό μας ενδιαφέρει να έχουν ένα θετικό ξεκίνημα και να θέσουν τα θεμέλια για τη μελλοντική τους εκπαίδευση. Γιατί σκεφτείτε πόσα στάδια εκπαίδευσης θα περάσουν τα παιδιά σας πιο σοβαρά, πιο κομβικά. Απολαύσετε αυτό το ξεκίνημα. Και καθώς κλείνουμε τη σημερινή συζήτηση, να θυμάστε αυτό.
Κάθε νέο ταξίδι ξεκινά με ένα μικρό βήμα και τα πρώτα βήματα του παιδιού σας στην πρώτη δημοτικού είναι γεμάτα δυνατότητες. Έτσι να το δείτε. Θαύματα και ανάπτυξη. Αγκαλιάστε αυτή τη στιγμή αλλαγής με ανοιχτή την καρδιά σας, γνωρίζοντας ότι η αγάπη, η υποστήριξη και η ενθάρρυνση είναι το βασικότερο που μπορείτε να δώσετε στο παιδί σας.
Τα βασικότερα εφόδια για να εμπιστευτεί τον εαυτό του, την ανθεκτικότητα του, την περιέργεια του και να γιορτάσετε μαζί αυτή τη μετάβαση για μια πιο όμορφη αρχή.
Κλείνοντας
Διονύσης Φιλιππόπουλος:
Πολύ ωραία κα. Μπουζιώτη. Οπότε θα σας καλησπερίσω σε αυτό το σημείο και θα ανανεώσουμε το ραντεβού μας στο επόμενο επεισόδιο. Καλή συνέχεια!
Μαρία Μπουζιώτη:
Ευχαριστώ πολύ! Καλή συνέχεια!
